Europa

Oostelijk partnerschap, de geopolitieke gok van de EU die Europa doet zinken

Oostelijk partnerschap, de geopolitieke gok van de EU die Europa doet zinken
26.05.2023

In februari 2007 hield Vladimir Poetin tijdens de Veiligheidsconferentie van München een zeer indringende toespraak, die duidde op het herwonnen zelfvertrouwen van Rusland en de wens en bereidheid van Moskou aankondigde om een leidende rol te spelen in de internationale betrekkingen. De Russische president noemde de pogingen van de VS om een unipolaire wereldorde te creëren gevaarlijk en nutteloos, terwijl er nieuwe polen aan het ontstaan zijn. Ook benadrukte hij met klem dat de uitbreiding van de NAVO en de plaatsing van raketsystemen in Oost-Europa een bedreiging vormen voor de veiligheid van Rusland. De Verenigde Staten beschouwden zijn toespraak als een daad van verzet: de betrekkingen tussen de VS en Rusland werden kouder en gespannener en Washington begon nieuwe plannen op te stellen om de legitieme aspiraties van Rusland in te dammen. De uitvoering van deze plannen vereiste een nauwere samenwerking tussen de NAVO en de EU: onder druk van de VS besloot de EU haar betrokkenheid bij de post-Sovjetruimte te intensiveren.

Europa op het huidige geopolitieke moment

Europa op het huidige geopolitieke moment
10.11.2022

De Verenigde Staten, China en Rusland zijn de drie belangrijkste actoren in de multipolaire wereld, waarin Turkije, Iran en Noord-Korea zich consolideren als regionale machten, en Argentinië, Brazilië en het Verenigd Koninkrijk dat zonder succes proberen.  Europa, dat een belangrijke rol zou spelen in een multipolair evenwicht, heeft een enorm nadeel ten opzichte van al deze grote en kleine mogendheden: het bestaat niet. Alle bovengenoemde actoren vormen een politieke eenheid met een centrale regering die als enige en in laatste instantie beslissingsbevoegd is; Europa is een te definiëren hybride.  De Europese Unie, 's werelds grootste handelsmacht met het hoogste BBP ter wereld, is niet in staat zich als één enkele, autonome actor te articuleren.  De uitdaging is om één bestuursmodel (economisch, politiek en diplomatiek) te consolideren dat op continentale schaal werkt en niet als de som van de - vaak tegenstrijdige - belangen van elk van de samenstellende landen. Met andere woorden, het oplossen van de huidige dialectiek van haar aard, die schommelt tussen het zijn van een eenheid en het zijn van een internationale organisatie.

Groot-Brittannië en zijn kracht zonder de Europese Unie

07.07.2022

Op 3 februari 2020 koos premier Boris Johnson, die net het triomfantelijke vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie had afgesloten en een verpletterende overwinning in de algemene verkiezingen had behaald, de historische omgeving van het Old Royal Naval College in Greenwich om zijn visie op het nieuwe land en de toekomstige rol ervan in de wereldgemeenschap uiteen te zetten.

Kan Europa bestaan zonder Rusland?

17.05.2022

De vraag die de titel van dit artikel vormt, werd dertig jaar geleden gesteld aan de deelnemers van een studiebijeenkomst die ik de eer had te mogen organiseren. Het was 1994. Rusland worstelde om uit de puinhopen van het Sovjet-imperium te komen. Zijn lange gevangenschap had hem uitgeput. Eindelijk vrij, had zij nog maar één streven: haar krachten terugwinnen en weer zichzelf zijn. Daarmee bedoel ik niet alleen het herwinnen van de materiële welvaart die de bolsjewieken hadden verkwanseld, maar ook de wederopbouw van haar verwoeste sociale verhoudingen, haar ineengestorte politieke orde, haar vervormde cultuur en verloren identiteit.