Rusland kijkt naar het oosten

Rusland is het land van de Rijzende Zon, zei de Russische president Vladimir Poetin op 5 september tijdens een ontmoeting met activisten op het milieuforum in Kamtsjatka. Op dezelfde dag besloot de Russische regering de overeenkomsten met Japan inzake de procedure voor wederzijdse en vergemakkelijkte bezoeken aan de eilanden Kunashir, Iturup en de Kleine Kuril-rug door Japanse burgers die op deze eilanden wonen en hun familieleden, op te zeggen. Deze overeenkomst is sinds 1999 van kracht.

Op dezelfde dag werd in Vladivostok het Oostelijk Economisch Forum geopend, waaraan niet alleen talrijke afgevaardigden uit Rusland, maar ook uit andere landen, waaronder hoge ambtenaren, deelnamen. Tegelijkertijd waren de militaire oefeningen Vostok-2022 aan de gang, waarbij vijf trainingskampen en de wateren van twee zeeën, de Zee van Ochotsk en de Zee van Japan, betrokken waren. Twee oude tegenstanders, China en India, waren hierbij betrokken.

Zelfs afzonderlijk lijken deze gebeurtenissen vrij indrukwekkend. En de genomen beslissingen zullen verstrekkende gevolgen hebben. Hoewel dit gewoonlijk de manier is om te spreken over confronterende acties, is het in deze context mogelijk om te spreken over de positieve aspecten van het Russische beleid. Het vooruitzicht om nog een stad in het Verre Oosten te creëren met een vrije economische zone is geopend. Er worden financiële en economische stimuleringsmaatregelen uitgevoerd. Ook voor buitenlandse economische activiteiten openen zich verdere perspectieven.

Myanmar (waarvan de leiders aanwezig waren op het forum van Vladivostok) is van plan Russische olie te kopen. In het kader van de diversificatie van de energievoorziening is de nieuwe overeenkomst tussen Rusland en China over de volledige overschakeling op de roebel en de yuan in de wederzijdse regelgeving belangrijk nieuws. De totale hoeveelheid geleverd aardgas zal toenemen tot 48 miljard kubieke meter per jaar. Ter vergelijking: de capaciteit van de twee Nord Stream-pijpleidingen bedraagt 55 miljard kubieke meter per jaar. Ook al bedraagt het totale volume van de leveringen aan Europa en Turkije 135,75 miljard kubieke meter (cijfers voor 2020).

Zo zal China alleen al meer dan 30% van het Europese gasvolume kunnen kopen. Dit wijst op een echte wending naar het Oosten. Meer bepaald in de richting van Zuidoost-Azië, dat de motor van de wereldeconomie aan het worden is.

Er zij op gewezen dat het concept om zich tot Aziatische landen te wenden dateert uit de tijd van het Russische Rijk. De doctrine van het "Oriëntalisme" werd voorgesteld door prins Esper Oekhtomski. In zijn kleine maar inzichtelijke boek "On Events in China: On the Relations of the West and Russia with the East", wees Oekhtomski op het belang van interactie met de landen in deze regio, de pogingen van de westerse mogendheden om wantrouwen te zaaien jegens Rusland, en een algemeen onbegrip van het potentieel bij de Europese politici. Zelfs toen merkte Esper Ukhtomsky op dat China niet sliep, zoals West-Europese imperialisten dachten, maar ontwaakte; het land was "zo machtig en enorm dat het moeilijk voor te stellen is waartoe het zich over enkele decennia zal ontwikkelen".

Zoals we kunnen zien, zijn de voorspellingen van Oekhtomski werkelijkheid geworden. Net zoals het Eurazianisme, een andere ideologische beweging die een eeuw geleden ontstond onder blanke emigranten, een realiteit aan het worden is. Euraziërs bekritiseerden de decadente Europese cultuur en politiek vanwege het expliciet racistische karakter ervan en stelden het concept van Rusland-Eurazië voor als een aparte culturele en historische eenheid, los van zowel Europa als de unieke Aziatische culturen met een eigen identiteit.

De versterking van de Russische soevereiniteit, zoals Vladimir Poetin op het Economisch Forum van het Oosten opmerkte, maakt deel uit van het concept van Eurazië, vooral omdat Rusland het vlaggenschip is van de Euraziatische Economische Unie, die tot doel heeft de post-Sovjetruimte opnieuw te integreren. Als soevereine staat is Rusland geïnteresseerd in het versterken van de betrekkingen met even soevereine staten op basis van het beginsel van wederzijds respect. De vazallen en satellieten van de VS willen zo'n scenario niet, omdat ze tevreden zijn met de status en klantenrol die hun is opgelegd. Daarom zullen zij hun soevereiniteit blijven verliezen, zij het onder het mom van versterking van de collectieve verdediging tegen Rusland (of China).

In dit verband verklaarde president Poetin dat "de epidemie is vervangen door andere uitdagingen, eveneens van mondiale aard, die de hele wereld bedreigen. Ik doel op de sanctiekoorts van het Westen, zijn schaamteloze en agressieve pogingen om andere landen gedragspatronen op te leggen, hen van hun soevereiniteit te beroven en hen aan zijn wil te onderwerpen. Daar is niets ongewoons aan: het is een beleid dat het collectieve Westen al tientallen jaren voert. De katalysator van deze processen was de afname van de wereldwijde dominantie van de VS in politiek en economie, gekoppeld aan de hardnekkige onwil en het onvermogen van de westerse elites om de objectieve werkelijkheid te zien en te erkennen... Onomkeerbare, men zou kunnen zeggen tektonische, veranderingen hebben zich onlangs voorgedaan in het systeem van internationale betrekkingen... We hebben niets verloren en we zullen niets verliezen. Als het gaat om wat we hebben gewonnen, kan ik zeggen dat de belangrijkste winst de versterking van onze soevereiniteit is geweest. Natuurlijk is er sprake van enige polarisatie, zowel in de wereld als in ons land, maar ik denk dat dit alleen maar gunstig zal zijn, omdat alles wat nutteloos en schadelijk is en ons verhindert vooruit te gaan, zal worden verworpen. Wij zullen het ontwikkelingstempo opvoeren omdat moderne ontwikkeling alleen gebaseerd kan zijn op soevereiniteit. Al onze stappen zijn gericht op versterking van de soevereiniteit".

Tot slot vindt dit alles plaats tegen de achtergrond van een verergerende energiecrisis in Europa en een aanzienlijke stijging van de inflatie in de VS. Het is nu al duidelijk dat als de collectieve geopolitieke confrontatie van het Westen met Rusland doorgaat, het niet in staat zal zijn goedkope energiebronnen te verkrijgen, zoals voorheen het geval was. Het gebrek aan voldoende aardgasreserves zal belangrijke economische sectoren, zoals de metallurgie, gereedschapswerktuigen, verwerking en petrochemie vernietigen, de landbouwsector door de hoge elektriciteits- en kunstmestprijzen aanzienlijk beperken en het welzijn van de huishoudens rechtstreeks aantasten. Het lijkt erop dat het Westen spoedig in chaos en duisternis zal verzinken. En Rusland zal zich blijven richten op het Oosten, in de brede zin van het woord.

Bron