Rusland, als de strijd tegen Turkije via Oekraïne gaat

02.03.2022

Oekraïne is de vinger, de multipolaire overgang is de maan. Regimewisseling in Oekraïne is een afleidingsmanoeuvre, het herschrijven van het Europese veiligheidssysteem is het doel. Deze oorlog is geen op zichzelf staande zaak, waarvan het uitbreken plotseling en van de ene dag op de andere gebeurde, maar een belangrijk hoofdstuk in de nieuwe koude oorlog. Een hoofdstuk waarin de belangen en wegen van Rusland en de Verenigde Staten botsen, waarin de Europese Unie verlamd is en het Hemelse Rijk op zijn hoede staat, en dat bovendien het laatste aanhangsel is van de nieuwe Russisch-Turkse oorlogen.

Kiev, bakermat van Rusland en droom van Turkije

Oekraïne, de onbedekte ader van het Oude Continent en een intercivilizatorische breuklijn sinds het begin der tijden, het is alleen hier dat de ernstigste crisis tussen West en Oost van het tijdperk na de Koude Oorlog had kunnen uitbreken. En hier brak het inderdaad uit.

Gewild door iedereen, van Polen tot Mongolen, is Oekraïne een plaats die, voorbij de schijn en de stereotypen, een complexe geschiedenis en een pluralistische identiteit heeft. Voor de Russen is het een van de bakermatten van de Slavisch-orthodoxe beschaving, als de bakermat van de oudste staatsorganisatie van de Oost-Slaven - Kievan Rus'. Voor de Polen is het de verloren dochter van hun belangrijkste keizerlijke grondwet: de Republiek der Twee Volkeren. Voor de Amerikanen, de laatst aangekomenen, is het de "geopolitieke spil" van Eurazië - het beslissende knooppunt waarvan de hegemonie afhangt van de vazalisering van Europa en de verwerping van Rusland in het oosten, zijn transformatie tot een Aziatisch rijk.

Maar Oekraïne speelde en speelt nog steeds een sleutelrol, zowel politiek als historisch, voor een andere mogendheid: Turkije. Oekraïne, een verlengstuk van de Turkse wereld (Türk dünyası) sinds de Mongoolse invasie van 1223, heeft sinds de Slag bij Kalka in de loopgraven van de Russisch-Turkse oorlogen gelegen en heeft eeuwenlang de collectieve verbeelding van de inwoners van het Sublieme Porte gevormd, door hen Roxelana en de mythe van Kleine Tataria te schenken.

In het licht van de geschiedenis hoeft het niet te verbazen dat Turkije in Euromaidan een kans zag om voet aan de grond te krijgen in een oud domein, in de volksmond bekend als Hansjtsjna, en daar, vooral tijdens het presidentschap van Zelenski, aanzienlijke weddenschappen en investeringen heeft gedaan, waarbij het zijn tentakels heeft uitgestrekt op allerlei gebieden: van industrie tot handel, via regionale veiligheid, defensie en religieuze zaken.

Een afrekening?

De opmars van de Oekraïense strijdkrachten naar de Donbass in 2021 zou niet mogelijk geweest zijn zonder het gebruik van de dodelijke Janitsaren van het luchtruim, de Bayraktar TB2 drones. En de transformatie van de Tataarse minderheid tot een pijler van de post-Euromaidan orde, compleet met bataljons vrijwillige strijders die actief zijn tussen Donetsk en Lugansk, zou niet zo bliksemsnel gebeurd zijn zonder Anatolische bemiddeling.

Het Kremlin heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat het een sterk gevoel van ergernis heeft, soms grenzend aan openlijke vijandigheid, over de Turkse agenda in Oekraïne. Want Recep Tayyip Erdoğan was en is een van de leiders van de beweging tegen de erkenning van de Russische soevereiniteit over het Krim-schiereiland. Hij was en is een van de belangrijkste financiers van de Oekraïense economie - 7 miljard dollar aan totale handel in 2021, tegen 4 miljard dollar in 2019. En het behoorde tot de voornaamste leveranciers van bewapening aan de Oekraïense strijdkrachten, aan wier reorganisatie Turkije ook heeft bijgedragen.

De band tussen Oekraïne en Turkije is in het tijdperk Zelenski zo hecht geworden dat het hoofd van de Marinski in augustus 2020 de werkzaamheden voor de toetreding van het land tot de Turkse Raad als waarnemend lid had ingeluid. Een hechte band, dat wel, maar een waaraan onvermijdelijk een einde zou komen, mocht de Russische Federatie erin slagen Oekraïne opnieuw in te palmen.

Drie aanwijzingen maken een bewijs

Er is geen gebrek aan aanwijzingen dat de aanval van Moskou op Kiev ook gezien moet worden in de context van de nieuwe Russisch-Turkse oorlogen: het zijn er minstens drie, maar er zouden er nog andere bij kunnen komen, gezien de zich voortdurend ontwikkelende situatie. En aangezien, volgens Agatha Christie, een aanwijzing een aanwijzing is, twee aanwijzingen een toeval, maar drie aanwijzingen een bewijs maken, is de zaak het waard om verder onderzocht te worden.

De eerste aanwijzing is het feit dat dit de tweede keer in twee maanden is dat Rusland zijn soldaten naar een omstreden theater met Turkije stuurt: aan het begin van het jaar was het Kazachstan. Zo gesteld kan het duidelijk niet anders dan overkomen als een rek die op aantrekkingskracht berust, maar het beeld is onvolledig. Want in Turkije werd de blikseminterventie in Kazachstan via de Organisatie voor het Verdrag inzake Collectieve Veiligheid merkwaardig genoeg zeer koel ontvangen en door sommigen opgevat als een waarschuwing, een subliminale boodschap gericht aan de Turkse Raad.

Het tweede bewijsstuk is het bombardement op een Turks koopvaardijschip bij Odessa, dat welsprekend plaatsvond binnen enkele uren na het uitbreken van de oorlog. Een symbolisch bombardement, in die zin dat het eindigde zonder gewonden of doden, en dat, althans onmiddellijk, het gewenste effect had: een aanzienlijke vermindering van de Turkse betrokkenheid bij het conflict.

De derde aanwijzing, die op het ogenblik ook de laatste is, is de komst in Oekraïne van een klein leger Tsjetsjenen - bestaande uit tussen de tienduizend en twaalf strijders - onder bevel van Ramzan Kadyrov, de loyalist van Poetin en gezworen vijand van Erdoğan. Het is niet bekend wat de werkelijke redenen zijn voor de Tsjetsjeense interventie in Oekraïne, maar één ding is meer dan zeker: het gebruik van deze mankracht tegen de Oekraïners zou een negatieve invloed hebben op de steun van de publieke opinie voor de oorlog - die toch al zwak is, zoals blijkt uit de pacifistische protesten die in de hele Federatie als een lopend vuurtje zijn geëxplodeerd -, zodat het mogelijk is dat men de taak heeft gedelegeerd om rekeningen te vereffenen met Turkse agenten ter plaatse, namelijk islamisten en jihadisten, in ruil voor carte blanche in de jacht op anti-Kadyrov dissidenten.

Er is weinig geschreven over het profane verbond tussen het Oekraïne van na Euromaidan en de radicale islam, maar dat betekent niet dat het een irrelevant en onbeduidend verschijnsel is. Twee bataljons van Tsjetsjeense islamisten vechten sinds 2014 tegen pro-Russische separatisten in de Donbass. Jihadistische elementen zijn door de FSB gevangen genomen op beschuldiging van het werken voor de Oekraïense geheime diensten. En de islamisten van Hizb al-Tahrir, een organisatie die in sommige landen legaal is, maar in andere verboden, ook in Rusland, hebben van Oekraïne een maxi-rekruteringskamp gemaakt, waar zij de Tataren evangeliseren tot hun fundamentalistische geloofsovertuiging.
Wat is er gebeurd met deze guerrillastrijders en islamisten, wier betrokkenheid bij de sabotage van kritieke infrastructuur bekend is, wier aanwezigheid in de Donbass is vastgesteld en wier banden met de internationale jihadisten zijn geruchtmakend en, in andere gevallen, bewezen? Wij horen niet over hen, omdat zij ver van de schijnwerpers staan, maar zij bestaan, het zijn er veel - duizenden - en het is op hen dat het Kremlin, via Kadyrov, nu misschien jacht wil maken.

De visie van Poetin tegen het plan van Biden

De veiligheidsgaranties die het Kremlin de afgelopen maanden aan het Atlantisch Bondgenootschap heeft gegeven, en die een ontoelaatbare vorm hadden maar een begrijpelijke inhoud - voor wie oren had om te horen - waren bedacht met het doel een onderhandelingstafel te openen: vertrekken van 100, in de wetenschap dat de tegenpartij 0 bood, om uit te komen op een voordelige 50.

De concentratie van troepen aan de randen van Oekraïne was een middel om een doel te bereiken: een pressiemiddel dat door het Kremlin gebruikt werd in de hoop, of liever gezegd in de verwachting, indruk te maken op de Euro-Atlantische Gemeenschap, of liever gezegd haar te intimideren, en haar ertoe te brengen een begin te maken met iets wat allang had moeten gebeuren, namelijk het werk aan een nieuwe Jalta. De vorm en het doel van de Euro-Atlantische defensief-offensieve architectuur een nieuwe vorm geven, waardoor het potentieel voor strategische penetratie in het hart van Europees Rusland wordt verminderd. Werken aan een wederzijds voordelige verdeel-en-heersregeling, aangezien die berust op de beginselen van niet-inmenging en invloedssferen. Creëer, indien mogelijk, een overlegmechanisme naar het voorbeeld van Wenen 1815.

In de Verenigde Staten, waar de partij van de driehoeksdiplomatie - zich openstellen voor Rusland om de Volksrepubliek China te isoleren - echter nooit voet aan de grond heeft kunnen krijgen in het oorlogskabinet, heeft de intense onderhandelingssessie dan ook een ongelukkige afloop gehad. De visie van de partij die sinds het Obama-tijdperk de scepter zwaait, de partij van de "dubbele insluiting", heeft de overhand gekregen, omdat zij de mogelijke terugslag aanvoelt van dat tweesnijdend zwaard dat kanonneerbootdiplomatie is. Die cyclopische potentiële kracht terugtrekken zonder iets verkregen te hebben, zelfs niet een sprankje van een ontwerp, was gewoon onmogelijk geworden - het point of no return was onvermijdelijk gepasseerd - en zou een daverende nederlaag voor Poetin betekend hebben op verschillende niveaus: contractualiteit, geloofwaardigheid, imago.

En zo is het, te midden van duidelijke weigeringen, dubbelzinnige nee's en gesloten deuren voor would-be bruggenbouwers - in de eerste plaats Emmanuel Macron - dat de regering-Biden Poetin in de machiavellistische val heeft doen lopen: het vermijdbare onvermijdelijk maken, de meest ver verwijderde optie in de enige haalbare optie veranderen. Om te winnen zonder te vechten. Twee vliegen in één klap slaan: de Europese Unie, waardoor zij strategische autonomie en détente vergeet, en Rusland, meegesleurd in een broederoorlog vol valkuilen.

Source: Bron: https://it.insideover.com/guerra/russia-se-il-contrasto-alla-turchia-passa-dall-ucraina.html