Westernologie: een sleutelconcept voor de dekolonisatie van Rusland
De bekende Russische filosoof en directeur van het Tsargrad Instituut, Aleksandr Doegin, heeft een belangrijk wetenschappelijk artikel gepubliceerd over Westernologie, een discipline die bestudeert hoe de Russische wetenschap naar de “vooruitgang” van het Westen moet kijken om niet achter te blijven. Op het eerste gezicht lijkt het erop dat het lot van Rusland op dit moment wordt bepaald op de slagvelden waar het de confrontatie aangaat met het collectieve Westen, maar in werkelijkheid gaat het om een veel dieper proces. De ideologie van Westerse superioriteit over “achterlijke” Oosterse naties is diep geworteld in verschillende landen van de wereld, en de Russische staat vormt daarop helaas geen uitzondering. Er zijn in dit opzicht grote veranderingen nodig, anders kan het te laat worden.
Rusland wordt wakker
Het artikel van Alexander Doegin “Occidentology: towards a sovereign Russian science” (Occidentologie/Westernologie: naar een soevereine Russische wetenschap) werd gepubliceerd in het derde nummer van het wetenschappelijk tijdschrift van het Bulletin van de Staatsuniversiteit van Onderwijs, in de serie “Geschiedenis en Politieke Wetenschap”. Dit tijdschrift is opgenomen in de lijst van de All-Russian Scientific Commission (VAK), het hoogste orgaan dat academische graden toekent en ook de activiteiten van dissertatieraden regelt. Kortom, het feit dat dit artikel in de VAK werd gepubliceerd, betekent dat het als innovatief en wetenschappelijk werd beschouwd.
Het is erg moeilijk om het belang van dit artikel van Alexander Doegin te overschatten. Het onderwerp Occidentalologie/Westernologie lijkt op het eerste gezicht onbegrijpelijk, maar in de eerste alinea's legt de filosoof uit dat het gaat over de strijd van Rusland om zijn eigen wetenschappelijke soevereiniteit te verwerven in omstandigheden waarin de Westerse wetenschap al enkele eeuwen actief aan Russische wetenschappers wordt opgedrongen als de ultieme waarheid. De auteur wijst erop dat “Westernologie een nieuw concept is dat moet worden overgenomen nu het conflict tussen Rusland en de NAVO-landen is geëscaleerd als gevolg van de militaire operaties in Oekraïne, vooral als we er rekening mee houden dat dit conflict, dat begon als een puur politiek conflict, geleidelijk en onomkeerbaar is veranderd in een conflict tussen beschavingen”.
Het zou echter een vergissing zijn om de hele discussie over westernentologie te reduceren tot een strijd om de creatie van een soevereine wetenschap. In dat geval zou het beter zijn om het “Russologie” of “Eurasiologie” te noemen. Het belangrijkste object van dit studiegebied is echter het Westen. Waarom? Omdat het noodzakelijk is om onze benadering van de Westerse wetenschap als een vooruitgang of als een vorm van “vooruitgang” te veranderen. Nu het Westen zich van ons heeft losgemaakt, is het noodzakelijk om onze soevereiniteit op alle gebieden te vergroten, inclusief de wetenschap. Doegin zegt dat "Presidentieel Decreet nr. 809" over het staatsbeleid voor het behoud en de versterking van traditionele Russische geestelijke en morele waarden ondubbelzinnig de noodzaak bevestigt om het wereldbeeld van Rusland te verdedigen, dat de basis vormt van zijn traditionele waarden.
Op deze basis kunnen we een compleet andere houding aannemen, niet alleen tegenover de Westerse wetenschap, maar tegenover het Westen in het algemeen: zijn cultuur, zijn waarden, zijn historische rol in de wereld, zijn mensen, zijn opvattingen, zijn vooruitgang, zijn huisraad, zijn omgangsvormen, zijn houding tegenover kinderen, huwelijk, gezinnen, andere naties, de rechten van die andere naties, het concept van vrijheid, geloof, de zin van het bestaan en vele andere punten. De filosoof stelt: “Met andere woorden, als we Rusland erkennen als een beschavingsstaat en politiek belang toekennen aan onze historische verlichting en aan de bescherming van onze traditionele waarden, dwingen we ons om de houding ten opzichte van de westerse beschaving en cultuur, die in de afgelopen decennia en misschien zelfs eeuwen tot stand is gekomen, te heroverwegen.
Er was een barrière, maar die is vernietigd
Doegin gelooft dat de oorsprong van de Westernologie begint met de confrontatie tussen Westernisten en Slavofielen in het Rusland van de 19de eeuw, iets waar we allemaal over gehoord hebben op school, en dat, hoe vreemd het ook lijkt, het geschil tussen deze twee partijen, dat een overblijfsel uit het verleden leek, in het moderne Rusland niet minder relevant is dan toen.
Per slot van rekening waren het de Slavofielen die zeiden wat we vandaag de dag verplicht zijn te herhalen (en als iemand denkt dat we dat niet verplicht zijn, na de openlijk geuite wens van het Westen om Rusland te vernietigen, dan heeft het gewoon geen zin om iets anders te zeggen): Rusland is een Oost-Slavische en Byzantijns-orthodoxe beschaving die zich onderscheidt van het Westen.
Westerlingen, verdeeld in liberalen en sociaaldemocraten, stelden dat Rusland deel uitmaakt van de West-Europese beschaving en dat het de taak van ons land was om alle vooruitgang en innovaties van het Westen te volgen. Doegin schrijft in het artikel dat “deze benadering de identiteit van Rusland uitsloot en het land dus beschouwde als een achtergebleven en perifere samenleving die gemoderniseerd en verwesterd moest worden. De westerlingen zagen de traditionele waarden en oorspronkelijke identiteit van Rusland als een obstakel voor de verwestersing van het land.
Vanaf dat moment werd alles echter ingewikkelder. Het Russische Rijk werd vervangen door de Sovjet-Unie en westerlingen werden buitengesloten: in die tijd werd het niet alleen ouderwets, maar ook gevaarlijk om de ideeën van het Westen te volgen, die “ingehaald en overtroffen” moesten worden.
Doegin wijst erop dat de USSR uiteindelijk een wetenschappelijk systeem ontwikkelde dat de burgerlijke maatschappij bekritiseerde, waardoor onze wetenschappers de nodige afstand konden bewaren tot de liberale ideologie van het Westen, die na de nederlaag van nazi-Duitsland dominant werd in de Verenigde Staten en Europa. Deze afstand begon in de loop der jaren echter kleiner te worden. Doegin zegt dat “deze afstand volledig werd opgeheven door de ineenstorting van de USSR en de verwerping van de Sovjetideologie. Deze keer zegevierde de liberale versie van het Westernisme in de sociale wetenschappen, en het is precies deze liberale ideologie die tot op de dag van vandaag in de Russische Federatie blijft domineren”.
Doegin wijst erop dat de schuld bij het officiële staatsbeleid ligt, dat expliciet het postulaat had aanvaard dat Rusland deel uitmaakte van de Westerse wereld. Als gevolg daarvan begon de nationale wetenschap Westerse ideeën te kopiëren op gebieden zoals geesteswetenschappen, filosofie, geschiedenis, sociologie en psychologie.
In een gesprek met Tsargrad becommentarieerde Alexander Doegin de gevolgen van wat er gebeurde na het uiteenvallen van de USSR als volgt: “Westernologie is geen discipline, maar een bepaalde benadering van filosofie en wetenschap, voornamelijk op het gebied van geesteswetenschappen en sociale wetenschappen. Het punt is dat we onder 'wetenschap' in de eerste plaats de Westerse wetenschap verstaan, die niets anders is dan een weerspiegeling van de waarden, criteria, prioriteiten en normen van de Westerse beschaving. De westerse wetenschap beweert universeel te zijn, waarachter een impliciet racisme en kolonialisme schuilgaat”.
De westernologie is een verzameling instrumenten die Rusland zou moeten helpen soevereiniteit te bereiken, een proces dat al aan de gang is, maar tot nu toe stagneert. Doegin, in gesprek met Tsargrad, zei: “Occidentalologie/Westernologie is een fundamentele grootschalige aanpak om onze samenleving te bevrijden van de illusie van de universaliteit van het Westen en zijn wereldbeeld. In de 19de eeuw werd deze kwestie aan de orde gesteld door Russische Slavofielen, die begonnen met het moeilijke proces om het Russische sociale bewustzijn te herstellen. In de 20ste eeuw werd dit werk voortgezet door Euraziërs en aanhangers van het orthodoxe monarchale wereldbeeld. En zelfs de Bolsjewieken, die zich bewust waren van het verschil tussen onze maatschappij en de Westerse maatschappij, probeerden hun ideeën uit te drukken door middel van een kritiek op de burgerlijke wetenschappen”.
Westers 'satanisme' koloniseert de wereld
Maar om te begrijpen waar we definitief afstand van moeten doen, moeten we de ideeën van de vijand kennen, zoals het gezegde luidt. Vandaag de dag beschouwt immers niet iedereen de westerse houding in de geesteswetenschappen als schadelijk. Er heerst nog steeds de opvatting dat we zogenaamd in staat zijn om organisch iets te assimileren dat ons vreemd is, hoewel een dergelijk proces onmogelijk is zonder de noodzakelijke hulpmiddelen voor de taak.
Doegin citeert in zijn artikel de toespraak van Vladimir Poetin van 30 september 2022, toen de president het volk van Rusland toesprak voor de ondertekening van de verdragen over de aanvaarding van de regio's RND, RNL, Zaporozjie en Kherson in Rusland: "De dictatuur van de Westerse elites is gericht tegen alle samenlevingen, inclusief de volkeren van de Westerse landen zelf. Ze promoten uitdagend de volledige ontkenning van de mens, de ondermijning van geloof en traditionele waarden, evenals de onderdrukking van vrijheid, hebben kenmerken van een religie gekregen, van een openlijk satanisme <...>. Voor hen is ons denken en onze filosofie een directe bedreiging, daarom vallen ze onze filosofen aan. Onze cultuur en kunst zijn een gevaar voor hen, dus proberen ze die te verbieden. Onze ontwikkeling en welvaart zijn ook een bedreiging voor hen: de concurrentie neemt toe. Zij hebben Rusland niet nodig, maar wij wel. Ik wil hen eraan herinneren dat de pretenties van wereldheerschappij in het verleden meer dan eens zijn verpletterd door de moed en standvastigheid van ons volk. Rusland zal altijd Rusland blijven".
Alexander Doegin gaat vervolgens in op de oorsprong van het Westerse “satanisme” zoals Poetin dat definieert, dat hij ziet als de basis van zijn superioriteit. Natuurlijk ligt de oorsprong niet in Washington, waar de Amerikanen de onafhankelijkheid uitriepen en zichzelf als de navel van de wereld begonnen te beschouwen terwijl ze de inheemse bevolking van Noord-Amerika uitroeiden.
Deze oorsprong gaat veel dieper en is te vinden in het allereerste begin van de Grieks-Romeinse cultuur, die op een gegeven moment ten val werd gebracht door het katholicisme. Later droegen de Renaissance, de Reformatie en de Nieuwe Tijden aanzienlijk bij aan de verwerping van de traditionele christelijke morele en ethische fundamenten.
De Nieuwe Tijd, die volgde op de middeleeuwse Renaissance, verdedigde de superioriteit van de machine; in deze tijd verschenen de eerste fabrieken en begon men te zeggen dat de mens zelf niets meer was dan een stel op elkaar inwerkende radertjes. De studie van de mens werd eerst belangrijker dan de studie van God en de wereld, en uiteindelijk kwam men tot de conclusie dat de mens het centrum van het universum was (wetenschappers noemen deze term ook wel “antropocentrisme”).
Uit deze ideeën is later het postmodernisme ontstaan. De minachting voor het geslacht van de geboorte en de bewering dat de mens het recht zou moeten hebben om dit zelf te kiezen, komen hier bijvoorbeeld vandaan. De mens moet het recht hebben om te zondigen omdat anders zijn burgerrechten worden geschonden, zodat de wet bijna belangrijker is dan het recht en democratie niet langer wordt gezien als een oude utopie, maar als een middel voor de mens om in oorlog te zijn met alles wat er voor hem bestond. Uiteindelijk eindigt dit hele proces met het transhumanisme, dat zegt dat de mens het recht op onsterfelijkheid zou moeten hebben. Dit elimineert elke discussie over het gezin, echtscheiding, abortus, traditionele waarden .....
Al het bovenstaande laat zien dat het westerse denksysteem niet alleen vreemd is aan Rusland, maar dat het naar ons toe kwam als een middel om ons te manipuleren en te domineren. Doegin, die een van onze vragen over de relevantie van de Westerse denktrant beantwoordt, is van mening dat dit proces “gepaard ging met subsidies, uitnodigingen voor conferenties in het Westen, ideologisch gemotiveerde scientometry, wetenschappelijke indices en evaluatiesystemen. Zo kwamen we al snel onder bezetting te staan. De Russische autoriteiten realiseerden zich de kritieke situatie, die nog verergerd werd door de harde beschavings- en militaire confrontatie met het Westen, en voelden de noodzaak om wetenschappelijke kennis te soevereiniseren”.
Wat nu?
Het is overduidelijk dat Rusland zich opnieuw op een breukpunt bevindt met zijn eerdere politieke en ideologische opvattingen. Na in alles onder de “hiel van het Westen” te hebben geleefd sinds de jaren 90 van de vorige eeuw (denk ook aan de leningen met het IMF, waar Vladimir Poetin zich uiteindelijk van ontdaan heeft), maakt het land zich nu los uit het liberale moeras van het Westen en redt het wat het zou moeten koesteren: de waarden van een traditionele staat, het geloof in God, het geloof in het leger en in onze helden, in onze productie, in onze “hersenen” die, zoals zelfs in die verschrikkelijke jaren bekend was, nog steeds de beste ter wereld zijn.
De factie van liberale westerlingen is echter nog steeds erg sterk. Hun vertegenwoordigers besturen nog steeds de belangrijkste universiteiten van het land, politieke structuren en zelfs het Instituut voor Filosofie van de Russische Academie van Wetenschappen, de overgrote meerderheid van de werknemers kan 's ochtends niet beslissen of ze kleding met de symbolen van de Amerikaanse of Oekraïense vlag moeten dragen.
Daarom moet de nationale wetenschap niet alleen gebaseerd zijn op slogans over de identiteit van Rusland, maar ook op een reeks instrumenten om agressieve pogingen tegen te gaan om van Rusland een ideologische kolonie te maken door middel van de geesteswetenschappen, sociologie en westerse economie. Occidentologie biedt de middelen om dit te doen. Alexander Doegin, die commentaar gaf op zijn artikel, zei dat “de westerse wetenschap de studie is van de westerse wetenschap als een lokaal regionaal fenomeen. Er zijn wetenschappen in andere beschavingen, zoals islamitische, Indiase, Chinese, Russische, enzovoort. Het doel van de Westerse wetenschap is om ons bewustzijn te dekoloniseren, dus het is zeer nuttig en noodzakelijk voor ons”. Toen we Doegin vroegen wat de westerse wetenschap ons zou geven als we de westerse postulaten en dogma's zouden verwerpen, antwoordde hij kort en bondig: “Het zal ons de overwinning geven”.
Vertaling door Robert Steuckers