Zal de crisisperiode een opstand tegen de machthebbers ontketenen?
In de Britse krant Daily Telegraph waarschuwt Sherelle Jacobs de lezers dat wij leven in een zomer "voor de storm". Wat bedoelt de journalist daarmee? Is dit weer een list van de elite om de mensen voor te bereiden op de onstabiele tijden die komen gaan?
Sherelle Jacobs wijst erop dat "de energieprijzen tot ongekende hoogten stijgen" en dat "wij een van de grootste geopolitieke aardbevingen in decennia naderen". De komende omwentelingen zullen "waarschijnlijk veel groter zijn dan de stuiptrekkingen die volgden op de financiële crisis van 2008".
De opkomende crisis zou wel eens "nog rampzaliger kunnen blijken dan de olieschok van de jaren zeventig". De ontwikkelingslanden zijn reeds getroffen, met stroompannes van Cuba tot Zuid-Afrika. Sri Lanka is slechts een van de vele lage-inkomenslanden waarvan de onrust zich elders zou kunnen herhalen.
"Maar het Westen kan niet aan deze apocalyps ontsnappen," legt Sherelle Jacobs uit. In feite lijkt het Westen in vele opzichten in het centrum van deze chaos te staan - en het VK misschien wel op ground zero.
In Europa en Amerika, zo betoogt Sherelle Jacobs, brokkelt het "zelfgenoegzame technocratische elitesysteem" af. De oprichtingsgeschiedenis, die de glorieuze verstrengeling van natiestaten in het gedroomde wereldbestuur en in de toeleveringsketens voorspelde, is een metafoor geworden voor de gevaren van de mondialisering.
Ondanks pogingen om de oorlog in Oekraïne als een zwarte zwaan af te schilderen, was de stijging van de grondstofprijzen in een volatiele wereld volkomen voorspelbaar, zelfs vóór de speciale operatie van Poetin. De mensen vragen zich af waarom hun leiders niet op tijd rampenplannen hebben gemaakt. De economische crisis was al vóór het pandemische tijdperk voorzien.
Sherelle Jacobs meent dat er geen andere verklaring voor dit fiasco is dan "tientallen jaren van mislukte veronderstellingen en politieke misstappen van de heersende klasse". Persoonlijk zie ik hier ook bewuste planning, maar zullen de echte schuldigen - de miljardairsfamilies met hun centrale banken en alles bezittende investeringsmaatschappijen - ter verantwoording worden geroepen, of zullen hun politieke handlangers weer eens worden opgeofferd?
Na de financiële crisis zijn de machthebbers er ternauwernood in geslaagd het publiek ervan te overtuigen zich te onderwerpen aan bezuinigingsdiscipline en de kiezers ervan te overtuigen dat "iedereen" mede schuldig was aan de crisis en dat iedereen dus moet bijdragen aan het rechtzetten van de misstanden. Kan de elite nog langer aan de verantwoording ontsnappen?
Zoals het oude gezegde luidt: "de keizer heeft geen kleren". De machthebbers hebben eenvoudig geen geloofwaardige, maar troostende boodschap meer om aan de gewone burgers te zenden in geval van tegenspoed. Het enige toekomstbeeld dat zij konden bedenken is een dystopisch groenwasprogramma van "koolstofneutraliteit en netto nul", dat het bezuinigingsbeleid en de vooroordelen van de wereldeconomie naar een heel nieuw niveau tilt.
Actief campagne voeren voor speculatieve groene zeepbellen lijkt in dit verband gek. Het is echter een volkomen logisch programma voor een elite die geen voeling meer heeft met de werkelijkheid en die in tijden van nood de kastantjes letterlijk uit het vuur wil verwijderen. Wat de activisten van Elokapina ook mogen denken, de wereld zal niet gered worden door Finse klimaatactie.
Er zijn verschillende landen waar wij de eerste tekenen van een populistische opstand kunnen zien. De Duitsers zullen een nationale vernedering en hogere energierekeningen moeten slikken ter wille van de belangen van de VS. Alleen een liberaal die blind gelooft in de wonderbaarlijkheid van het Atlanticisme zal dankbaar zijn voor koude douches en een anti-Russisch buitenlands en veiligheidsbeleid.
Volgens sommige analisten zou Frankrijk, dat geen onbekende is van protesten en subversie, het eerste land in Europa kunnen zijn dat met black-outs te maken krijgt, ondanks zijn aanzienlijke nucleaire industrie. Voor Sherelle Jacobs daarentegen zouden de zaken in Groot-Brittannië "echt kunnen ontploffen", waarbij het verenigd koninkrijk een kruitvat-eiland zou worden naarmate de inflatie toeneemt.
De Britten hebben nog minder steun van hun regering gekregen dan de inwoners van andere westerse landen. De verlaging van de brandstofaccijns met vijf pence is naar schatting de op één na kleinste in Europa. Intussen heeft Spanje veel treinreizen tot het eind van het jaar gratis gemaakt. Frankrijk heeft beloofd de energiegigant EDF te nationaliseren, die het reeds gedwongen heeft de consumentenrekeningen te beperken. Zelfs deze maatregelen zullen waarschijnlijk niet voldoende zijn.
"De toekomstige prijsstijgingen zullen zo groot zijn dat miljoenen mensen hun rekeningen misschien gewoon niet meer kunnen betalen - ook gepensioneerden en gezinnen die tot nu toe tot de middenklasse behoorden," waarschuwt Sherelle Jacobs.
De komende nood zou een keerpunt kunnen zijn, maar dat is waar degenen die de wereldeconomie weer op gang willen brengen, op uit zijn. Wij zijn nog maar nauwelijks begonnen te begrijpen hoe onvoorspelbaar de komende jaren waarschijnlijk zullen zijn - en hoe slecht de regeringen en de burgers voorbereid zijn om de gevolgen daarvan het hoofd te bieden.
"Vries voor Oekraïne" in de komende winter en betaal de prijs voor democratie en vrijheid, suggereren de nostalgische veiligheidsbeleidsdilettanten in Finland die heimwee hebben naar de westerse overheersing. Met andere woorden, maak u het leven zuur omwille van de grote machtspolitiek en de belangen van de financiële elite, want Rusland moet uit de weg geruimd worden. De Russofoben zien het grotere plaatje niet, waarin Poetin ook zijn rol speelt in de reset.
"Als ons van Rusland afspenen zo pijnlijk is, hoe gaan wij dan een einde maken aan onze afhankelijkheid van goedkope Chinese goederen?" vraagt Sherelle Jacobs, die de boodschap van de gevestigde orde deelt. Hij verzuimt te vermelden dat de "energie-onafhankelijkheid" van Europa en Groot-Brittannië ook een lachertje is, want dezelfde energie wordt nog steeds via tussenpersonen gekocht, maar tegen een hogere prijs.
De prognose klinkt somber, maar Jacobs zegt dat wij misschien zijn begonnen aan "de slotakte van een mislukt economisch systeem". Nogmaals, er liggen meer vragen dan antwoorden in het verschiet.
Zal er iets ten goede veranderen in deze "reset van het kapitalisme"? Digitaal geld van de centrale bank doet zijn intrede. Zal de crisisperiode leiden tot de gevreesde eco-technodystopie of tot een nieuw, menselijker begin?
Zullen de kapitalistische kringen erin slagen de ineenstorting die zij zelf hebben veroorzaakt onder controle te houden, of zal de geldmacht uiteindelijk struikelen over haar eigen slimheid? Zal de Europese Unie uiteenvallen als mijn nachtmerrie van een "op regels gebaseerde orde" ten einde loopt? Zullen wij NAVO-troepen nodig hebben om de burgers in toom te houden te midden van de Grote Depressie?
Wat zal er gebeuren als en wanneer de mensen wakker worden voor het bedrog van de bezittende klasse? Zal het politieke nihilisme zich meester maken van de geesten van zelfs de meest trouwe kiezers? Sanna Marin heeft tenminste nog tijd om te feesten in het restaurant nachten van het einde van de wereld.
Vertaling door Robert Steuckers