Een showman met een kettingzaag: de “libertaire” vernietiging van Argentinië

Wat de internationale financiën betreft, is het duidelijk dat het land vrijwel volledig slaaf is van externe instellingen. In januari 2024 keurde de raad van bestuur van het Internationaal Monetair Fonds 4,7 miljard dollar goed voor Argentinië. Dit is slechts een deel van een herfinancieringsprogramma van $44 miljard.

Het IMF wil dat Argentinië de netto deviezenreserves tegen het einde van het jaar verhoogt tot $10 miljard. Het is onduidelijk hoe dit moet, aangezien de inflatie nu de 300% nadert. Het is veelzeggend dat Milei er in de bijna vijf maanden van zijn presidentschap niet in is geslaagd om ook maar één van zijn wetsvoorstellen erdoor te krijgen, wat vragen oproept over de vraag of hij in staat zal zijn om zijn beloofde vrijemarktrevolutie uit te voeren om Argentinië te redden van de ergste economische crisis in twee decennia.

Milei ondervond aanvankelijk weerstand van het Argentijnse Congres, dat hij een rattennest noemt. Zijn voorstellen zijn verworpen door politieke rivalen, die hij parasieten noemt. Hij heeft ook moeite om zich geliefd te maken bij ontevreden gouverneurs, over wie hij vorige maand tijdens een vergadering naar verluidt dreigde “te pissen”.

Een van de harde maatregelen die Milei heeft genomen is het privatiseren van staatsmediabedrijven, en hij is begonnen met het geleidelijk aan aandraaien van de duimschroeven voor de pers. In februari 2024 ondernam hij actie (via een nogal ingewikkelde juridische manoeuvre) door advocaten aan te stellen om toezicht te houden op de publieke media, vergelijkbaar met het starten van een grondige externe audit. In het decreet waarin dit werd aangekondigd, werd gesproken over de behoefte aan meer “efficiëntie” in de activiteiten. Maar een vakbond van journalisten in Buenos Aires suggereerde dat het decreet een poging was om het Congres te omzeilen, dat Milei's politieke partij niet controleert, en noemde de uitvoering ervan “absoluut autoritair”. Het oppositieblok in de Senaat van Argentinië heeft soortgelijke taal gebruikt.

In april schreef Milei een reeks bedreigingen aan het adres van lokale media en journalistenorganisaties. Ondertussen zendt de regering van Milei naar buiten toe vreugdevolle odes uit dat het goed met ze gaat. De Argentijnse regering ondertekende zelfs een verklaring over de vrijheid van meningsuiting, die werd aangenomen in de marge van de 31ste Werelddag voor Persvrijheid, die in Chili werd georganiseerd en bijeengeroepen door UNESCO.

Dit zette lokale journalisten, onderzoekers, leraren en communicatieprofessionals ertoe aan om een tegendocument op te stellen met de titel “Vrijheid van meningsuiting in Argentinië. Een wereldwijde misleiding”. Daarin stond dat “de Argentijnse journalistiek voortdurend wordt aangevallen door veiligheidstroepen tijdens het verslaan van demonstraties”. En dat geen van “de veronderstellingen die door de Argentijnse regering in Chili zijn ondertekend” de geest weerspiegelen die functionarissen leidt met betrekking tot communicatiemanagement en vrijheid van meningsuiting.

In andere paragrafen werd opgemerkt “dat de openbare universiteiten die de publieke media verslaan”, die van deze instellingen afhankelijk zijn, van financiering zijn beroofd. In dit verband werd verklaard dat “de bijdragen van het Fonds ter Bevordering van de Audiovisuele Media (Fomeca) zijn opgeschort”.

Ook werd de annulering van “officiële reclame door de Uitvoerende Macht en de ontbinding van het Nationaal Instituut voor de Cinematografie (INCAA)” aangekondigd.

Tot de auteurs van dit tegeninitiatief behoren Cynthia Ottaviano, voorzitster van de Ibero-Amerikaanse organisatie van vrouwelijke advocaten en publieksvoorvechters (OID); Martin Beserra, directeur van het ICEP-onderzoekscentrum van de Nationale Universiteit van Quilmes; Martin Beserra, journalist en sociaal activist; Sandra Chaher, voorzitster van de burgervereniging Communicatie voor gelijkheid; journaliste Sylvia Baher; Camila Parodi, redactrice van het tijdschrift Mediamarket en coördinator van de sociaal-milieuagenda van Latfem; en vele anderen.

Ottaviano zei onder andere dat we in Argentinië op een ongekend moment leven, met een hoge mate van achteruitgang in zeer korte tijd, met onvoldoende respons om vooruitgang te boeken op het gebied van mensenrechten en democratie.

Regressie is ook duidelijk op andere gebieden.

Het treinongeluk in Buenos Aires op 10 mei, waarbij ongeveer 100 mensen gewond raakten omdat een passagierstrein een lege goederenwagon op het spoor raakte en ontspoorde, was al aanleiding voor de zoveelste kritiek op Milei. Vakbondsleiders beschuldigden de regering er onmiddellijk van dat ze niet in de openbare infrastructuur investeert.

“We eisen al 10 dagen dat de gestolen signaalkabels gerepareerd worden,” vertelde vakbondsleider Omar Maturano aan het onafhankelijke radiostation Radio Con Vos. “De regering zei dat we geen geld hebben voor reserveonderdelen.”

En op 13 mei gingen werknemers van bandenfabrikant FATE in staking nadat het management had aangekondigd 97 mensen te zullen ontslaan. FATE maakt deel uit van een economische holding die ook de aluminiumsmelterij Aluar, de waterkrachtcentrale Futaleufu, bouwbedrijf Infa en verschillende andere bedrijven omvat. Werknemers van andere coöperaties en vakbonden sloten zich bij de staking aan.

Veelzeggend genoeg probeerde de regering dergelijke acties te voorkomen. In de vroege uren van 13 mei voerde de politie op bevel van de federale justitie tientallen huiszoekingen uit bij de organisaties en de woningen van hun leiders. De leiders van de organisaties hekelden het geweld van de politie, die de deuren van hun huizen openbrak, hen voor de ogen van hun familie in de boeien sloeg en hun mobiele telefoons en computers afpakte.

“Wij veroordelen de repressieve escalatie van de acties van Bullrich en Milei. Ze hebben een plan opgezet om de criminalisering van sociale en gemeenschapsorganisaties te bevorderen door middel van valse beschuldigingen,” zei de National Federation of Co-operative and Social Economy Workers in een verklaring.

De Forbes-publicatie beschrijft het succes van Milei als het fenomeen van “een willekeurig TV-panellid dat in slechts twee jaar twee toonaangevende politieke coalities zonder enige partijstructuur te slim af is geweest. Dit heeft Milei een soort laservizier gegeven waarmee hij iedereen die hij kiest als doelwit kan kiezen, ze als een “kaste” kan markeren en er vervolgens digitale trollen op af kan sturen. Door samen te werken met Musk is de president teruggekeerd uit Davos en veranderd in een wereldwijde superster, wat hem extra politiek kapitaal oplevert.”

De publicatie voegt er echter aan toe dat de sociale steun van Milei tanende is, wat betekent dat de situatie op straat nog onstabieler zou kunnen worden als het economisch slecht blijft gaan.

Milei rekent waarschijnlijk op hulp uit Washington en heeft geen geheim gemaakt van zijn openlijke sympathie voor de VS. In februari 2024 werd aangekondigd dat het vliegdekschip CVN-73 George Washington van de Amerikaanse marine binnenkort een Argentijnse haven zou aandoen. Er werd ook aangekondigd dat de Defensietop van het Westelijk Halfrond in november 2024 in Buenos Aires zal worden gehouden. Dit alles, evenals de weigering van Argentinië om Chinese JF-17 gevechtsvliegtuigen te kopen ten gunste van tweedehands F-16's, wijst op de heroriëntatie van Argentinië op de Verenigde Staten. De VS heeft Milei nodig om weer invloed te krijgen in de regio, vooral tegen de achtergrond van de vorming van een stabiele coalitie van landen die voorstander zijn van een snelle vestiging van een multipolaire wereldorde.

Vertaling door Robert Steuckers