Het NAVO-rapport van 1991 dat Biden in verlegenheid brengt

Bron: https://it.insideover.com/guerra/quel-verbale-nato-del-1991-che-imbarazza-biden.html

In het verhaal van het Kremlin over de Oekraïense crisis duikt de beschuldiging van kwade trouw aan het adres van de Amerikanen en hun bondgenoten steeds weer op. Zelfs in de afgelopen dagen heeft de president van de Russische Federatie, Vladimir Poetin, meermalen, zeer terecht, herhaald "dat Moskou bedrogen en schaamteloos misleid was" door de westerse staten, die verzekerd hadden dat het Noord-Atlantisch Bondgenootschap zich niet naar het oosten zou uitbreiden. Een oude controverse gebaseerd op de herinneringen (en vele spijtbetuigingen) van Michail Gorbatsjov.  Het begon allemaal met een interview dat de laatste secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie op 7 mei 2008 gaf aan The Daily Telegraph: "De Amerikanen beloofden ons dat de NAVO na de hereniging nooit verder zou gaan dan de grenzen van Duitsland, maar nu de helft van Midden- en Oost-Europa lid is, vraag ik me af wat er gebeurd is met de garanties die ons gegeven waren? Hun ontrouw is een zeer gevaarlijke factor voor een vreedzame toekomst, want zij heeft het Russische volk laten zien dat zij niet te vertrouwen zijn.

Bij andere gelegenheden kwam de gevallen leider terug op de brandende kwestie, en betreurde hij het dat hij de woorden van Bush senior en de toenmalige staatssecretaris Baker had vertrouwd tijdens de Top van Malta van 2-3 december 1989 (vlak na de val van de Berlijnse Muur en aan de vooravond van het uiteenvallen van het Warschaupact).  Op het kleine eiland in de Middellandse Zee verzekerde Baker de naïeve Gorbatsjov dat "de jurisdictie van de NAVO geen centimeter naar het oosten zou worden uitgebreid". De mondelinge overeenkomst was duidelijk: als Rusland afstand zou doen van zijn hegemonie over Midden- en Oost-Europa, zouden de Verenigde Staten op geen enkele manier van deze concessie profiteren om hun invloed uit te breiden en de strategische veiligheid van Rusland te bedreigen. Dit herenakkoord is echter nooit schriftelijk geformaliseerd en is in de loop der jaren hardnekkig ontkend door de verschillende regeringen in Washington en hun Europese terminals. De laatste in volgorde van tijd was de Secretaris-Generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, die nog maar enkele dagen geleden droogjes herhaalde dat "niemand, ooit, op geen enkel moment en op geen enkele plaats, dergelijke beloften aan de Sovjet-Unie had gedaan".

Is het dan allemaal het geraaskal van een seniele oude man en/of propaganda van het Kremlin? Blijkbaar niet. Aangezien de duivel wel potten en pannen maakt, maar geen deksels, blijft er altijd wel iets in de archieven liggen, en zo publiceert het gezaghebbende Duitse weekblad Der Spiegel in zijn huidige nummer een gênant document.

Dit zijn de notulen - in de Britse Nationale Archieven gevonden door de Amerikaanse politicoloog Joshua Shifrinson - van de vergadering van de politieke directeuren van de ministeries van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland, die op 6 maart 1991 in Bonn is gehouden. Het onderwerp van de bijeenkomst was de veiligheid in Midden- en Oost-Europa en de betrekkingen met een Rusland dat verslagen, ontmoedigd maar volgens de deelnemers nog steeds in staat tot een krachtige reactie als zijn veiligheid bedreigd zou worden, zonder dat getracht wordt een duurzaam vriendschapspact en economische en politieke samenwerking met het land te sluiten.

Geconfronteerd met de hypothese van een verzoek van sommige landen van het voormalige Sovjetblok (Polen in primis) om tot de NAVO toe te treden, waren de Britten, Amerikanen, Duitsers en Fransen het erover eens dat dit eenvoudigweg "onaanvaardbaar" was. Namens Berlijn verklaarde Jürgen Chrobog (foto): "Wij hebben tijdens de "2 plus 4 onderhandelingen" over de Duitse hereniging, waaraan de Bondsrepubliek Duitsland, de Duitse Democratische Republiek, de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, Groot-Brittannië en Frankrijk hebben deelgenomen, duidelijk gemaakt dat wij niet van plan zijn het Atlantisch Bondgenootschap verder dan de Oder te brengen. En daarom kunnen wij Polen of andere Midden- en Oosteuropese naties niet de kans geven om er zich bij aan te sluiten''. Volgens Chrobog was dit standpunt overeengekomen met Bondskanselier Helmut Kohl en Minister van Buitenlandse Zaken Hans-Dietrich Genscher.

Zoals Der Spiegel meldt, verklaarde de vertegenwoordiger van de VS, Raymond Seitz, bij diezelfde gelegenheid: "Wij hebben de Sovjet-Unie officieel beloofd - in de "2 plus 4 gesprekken", en ook in andere bilaterale contacten tussen Washington en Moskou - dat wij niet van plan zijn de terugtrekking van de Sovjettroepen uit Midden- en Oost-Europa strategisch uit te buiten en dat de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie zich noch formeel noch informeel mag uitbreiden tot buiten de grenzen van het nieuwe Duitsland". Kortom, de overeenkomst was er en werd gedeeld door de voornaamste partners van het Atlantisch Bondgenootschap. Toen besloot "iemand" dat het beter was elke belofte te vergeten, om in de loop der jaren heel Oost-Europa op te slokken, daarna de Baltische landen en, in het vooruitzicht, Oekraïne. De resultaten zijn er voor de wereld om te zien.