Zijn de Verenigde Naties succesvol geweest in het vervullen van hun verantwoordelijkheid? 

08.03.2024
Toespraak door Chitra Tripathi op het Multipolariteit Forum in Moskou, 26 februari 2024

Beste vrienden,

Ik wil de Russische regering en onze vrienden hier hartelijk bedanken dat ik deel mag uitmaken van dit programma. Het is een geweldige kans voor mij om te spreken over het onderwerp van de Verenigde Naties. Ik heb defensie gestudeerd, dus dit onderwerp ligt me erg na aan het hart. Ik kom uit India, dat altijd een voorstander van vrede is geweest. Ik kom uit India, het dichtstbevolkte land ter wereld. Ik kom uit het India dat de op vier na grootste economie ter wereld is en snel vooruitgaat. Hoewel onze onafhankelijkheid nog geen honderd jaar oud is, hebben we onze aanwezigheid op het wereldtoneel stevig verankerd. We verlangen naar vrede, we verlangen broederschap, we verlangen harmonie, maar helaas hebben we soms deel moeten uitmaken van oorlogen, waarbij we zowel hebben moeten winnen als verschillende keren een stap terug hebben moeten doen. Er is echter een groot verschil tussen het India van toen en dat van nu. Vandaag de dag hebben we onze wereld veranderd met onze capaciteiten en ons harde werk. We zijn onze vriend Rusland dankbaar, die sinds onze strijd voor onafhankelijkheid dezelfde kameraadschap met ons heeft behouden. Bedankt dat u ons in zowel goede als moeilijke tijden terzijde hebt gestaan.

Nu kom ik bij mijn onderwerp -

India, de oever van de oceaan van de geschiedenis waar ik vandaan kom, en het land Rusland aan de andere oever. Aan het begin van de 20e eeuw geloofde men dat geschiedenis altijd geschreven wordt voor, door en over de overwinnaars. India en Rusland zijn echter twee landen die de loop van de geschiedenis hebben veranderd. Het ene bewandelde het pad van de waarheid en geweldloosheid op weg naar vrede, terwijl het andere door een revolutie bewandelde.

Terwijl beide paden van vrede en revolutie erin geslaagd waren om de mensheid op de drempel van de geschiedenis te brengen, lag de verantwoordelijkheid voor het mainstreamen bij de internationale organisatie genaamd de Verenigde Naties, die na de Tweede Wereldoorlog werd opgericht. In een wereld waarin de wonden van de oorlog nog nazinderden, was het de taak van de Verenigde Naties om de wereld te verlichten met de fakkel van vrede en rust. De vraag is: zijn de Verenigde Naties succesvol geweest in het vervullen van hun verantwoordelijkheid? Zijn de vragen over de rol van de Verenigde Naties in het huidige tijdperk gerechtvaardigd? Of zijn ze helemaal relevant?

In 2024 hebben de Verenigde Naties een kans op hun verlossing, die ze moeten aangrijpen of een parallel systeem opzetten dat ons in staat stelt om van oorlog naar vrede te gaan. Kunnen we elke reden voor oorlog stoppen voordat het gebeurt, kunnen we ons meer richten op inspanningen voor vrede in plaats van op het woord oorlog? Maar hoe zal dit mogelijk zijn?

De "Peak Summit Conference of the United Nations" biedt de Verenigde Naties een zeldzame kans om zichzelf opnieuw te definiëren en zich opnieuw voor te bereiden om haar geloofwaardigheid hoog te houden en de uitdagingen van internationale vrede en stabiliteit aan te gaan.

Vandaag de dag woeden er meer dan een dozijn oorlogen over de hele wereld. Van de burgeroorlog in Myanmar en het conflict tussen Israël en Hamas in Gaza tot de oorlog tussen Rusland en Oekraïne in Europa en het geweld in Zuid-Soedan, ze hebben zich verspreid. Net zoals de omvang en de ernst van deze conflicten in 2023 bleven veranderen, bleef er dit jaar één ding hetzelfde als in de afgelopen jaren - de Verenigde Naties lijken nog steeds niet in staat om deze situaties snel en effectief aan te pakken.

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, die begon als een grootse onderneming van de Verenigde Naties vol hoge verwachtingen en lof, lijkt het nu volledig hulpeloos. Vandaag de dag slagen de Verenigde Naties er niet in om de primaire verantwoordelijkheid te vervullen die in hun handvest is vastgelegd - het handhaven van internationale vrede en veiligheid - wat betekent dat ze er niet in slagen om de basis van hun bestaan te vervullen. En de toekomst ziet er niet rooskleurig uit. Secretaris-generaal Antonio Guterres van de VN heeft gewaarschuwd dat in de komende tijd "spanningen, verdeeldheid zaaiende activiteiten en verslechterende situaties zullen toenemen".

De Verenigde Naties slagen er via hun handvest niet in om hun belangrijkste verantwoordelijkheid te vervullen, namelijk het handhaven van internationale vrede en veiligheid - wat betekent dat ze niet voldoen aan de grondslag van hun bestaan.

Wat is uiteindelijk de reden dat de Verenigde Naties, die al meer dan 75 jaar bestaan, niet in staat zijn om hun primaire verantwoordelijkheden te vervullen? Critici hebben hier vele redenen voor aangewezen. De verlamming van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN-Veiligheidsraad) door het gebrek aan consensus tussen de vijf permanente leden, het huidige beleid, het gebrek aan zichtbare machtsevenwicht en de ontoereikende vertegenwoordiging van opkomende economieën hebben bijgedragen aan de uitholling van de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de Verenigde Naties bij het afhandelen van internationale samenwerking. Als de lidstaten deze problemen niet snel aanpakken, zal de VN in de toekomst steeds minder effectief worden.

De snelle opkomst van nieuwe technologieën die nu hulpmiddelen bieden die complexiteit en vernietiging introduceren in de manier waarop oorlogen worden gevoerd, is nog nooit eerder vertoond. En dat niet alleen, deze technologische mogelijkheden beperken conflicten niet, maar verlengen ze juist. Toch ontbreekt het de Verenigde Naties aan een effectief systeem om deze opkomende technologieën in wapens om te zetten en om enige controle op de proliferatie ervan uit te oefenen.

In de komende jaren zal deze trend zich versterken, waardoor het voor de Verenigde Naties nog moeilijker zal worden om hun verantwoordelijkheid voor internationale vrede en veiligheid te vervullen.

Deze trend wordt ook ondersteund door de veranderende mentaliteit van landen. Veel landen tonen nu interesse in het oplossen van hun geschillen op het slagveld van onderhandelingen in plaats van hun toevlucht te nemen tot directe oorlogsvoering.

Belangrijke conflicten in Tigray, Ethiopië en de regio Nagorno-Karabach wijzen op deze verschuiving in het perspectief van landen. Vandaag de dag tonen landen minder interesse in het gebruik van multilaterale middelen voor vrede en zijn ze meer geneigd om hun conflicten op te lossen door middel van unilaterale sancties en handelsembargo's. Het resultaat is dat diplomatie en pogingen om vrede te stichten op de achtergrond zijn geraakt. In de komende jaren zal deze trend alleen maar sterker worden, waardoor het voor de Verenigde Naties nog moeilijker zal worden om hun verantwoordelijkheid voor internationale vrede en veiligheid te vervullen.

Een andere belangrijke trend is de opkomst van niet-militaire methoden die druk uitoefenen tegen het gebruik van geweld, zoals verboden en economische sancties. Door het gebrek aan consensus tussen de vijf permanente leden blijkt het sanctiesysteem van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties niet effectief te zijn. Westerse landen nemen hun toevlucht tot het unilateraal opleggen van sancties tegen hun tegenstanders, en ondanks een paar selectieve gevallen leiden deze sancties niet tot enige verandering in hun gedrag, en in de toekomst zullen we een verdere toename zien in het gebruik van sancties in het kader van beleid om een directe confrontatie met hun vijanden te vermijden.

In september 2024 zullen de Verenigde Naties hun ambitieuze evenement houden, de "Top van de Toekomst". Deze conferentie omvat een vast programma over "Een nieuwe agenda voor vrede". De secretaris-generaal van de VN heeft zijn visie op vrede en een effectief systeem voor collectieve veiligheid al uiteengezet. De discussies op dit platform zullen naar verwachting bijdragen aan het programma van september.

Om deze visie werkelijkheid te laten worden, moeten de VN begrijpen dat de wortel van sommige conflicten niet in confrontatie ligt, maar ook voort kan komen uit grondstoffenschaarste, klimaatverandering, armoede en economische ongelijkheid. Om conflicten te voorkomen en lidstaten te waarschuwen voor potentiële conflicten, moeten er dus nieuwe methoden worden ontwikkeld. Daarnaast zullen de Verenigde Naties een wereldwijd bestuurskader moeten ontwikkelen dat bescherming biedt tegen het misbruik van het destructieve potentieel van opkomende technologieën.

De VN moeten deze uitdagende maar hoopvolle weg bewandelen om hun vermogen om internationale vrede en veiligheid te handhaven, te versterken.

Mislukkingen

Naast de vele succesverhalen van de Verenigde Naties, blijven de mislukkingen vaak verborgen en worden ze niet vaak besproken.

Vijfentwintig jaar geleden werden in Rwanda, Afrika, in ongeveer honderd dagen tijd bijna achthonderdduizend mensen vermoord.

Tijdens deze genocide waren er vredeshandhavers van de Verenigde Naties aanwezig in Rwanda. Hun rol was echter beperkt tot het evacueren van overheidsfunctionarissen en buitenlanders.

Een andere flagrante mislukking van de Verenigde Naties was te zien in Srebrenica in Europa.

In juli 1995 doodden de Bosnisch-Servische veiligheidstroepen in Srebrenica meer dan achtduizend mensen. Degenen die gedood werden, hadden hun toevlucht gezocht op de plek waar ze zich veilig waanden onder de bescherming van VN-vredeshandhavers. Na de Tweede Wereldoorlog was dit de eerste genocide op zo'n grote schaal in Europa.

Op dezelfde manier was de inefficiëntie van de Verenigde Naties duidelijk in de strijd om Joegoslavië. Tijdens de oorlogen in Vietnam en Irak werden ze volledig overgeslagen.

Tijdens de burgeroorlog in Syrië slaagden de Verenigde Naties er ook niet in om de weg vrij te maken voor vredesbesprekingen. Er waren veel gelegenheden waarbij de Verenigde Naties deel van het probleem werden in plaats van de oplossing.

Zelfs de blauwhelmen van de vredesmacht werden ernstig beschuldigd. In het licht van al deze gebeurtenissen moeten de Verenigde Naties eens goed nadenken over hun operationele systeem. Het komt echter zelden voor dat de Verenigde Naties de luxe van tijd hebben gehad voor dergelijke overpeinzingen.

De Verenigde Naties zijn vaak gezien als een worstelring tussen de permanente leden van de Veiligheidsraad, met aan de ene kant de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk en aan de andere kant Rusland en China. De verdeeldheid van de Veiligheidsraad is ook duidelijk onder de niet-permanente leden. Als gevolg hiervan krijgt India, wanneer het een permanente zetel in de Veiligheidsraad wil, te maken met tegenstand van Pakistan, dat terrorisme voedt en bevordert en deze status ook voor zichzelf wil.

Door de huidige wereldwijde situatie en de toename van conflicten wordt het zoeken naar vrede een steeds grotere uitdaging voor de Verenigde Naties. Het staat nu vast dat de VN bij het doorvoeren van verbeteringen te maken zal krijgen met politieke en procedurele uitdagingen. De "Top van de Toekomst" zal de Verenigde Naties echter een belangrijk politiek momentum geven om een nuttige en duurzame organisatie te worden. De VN moeten deze uitdagende maar hoopvolle weg inslaan om hun vermogen om de internationale vrede en veiligheid te handhaven, te versterken. Zoals secretaris-generaal Guterres benadrukte, moet de VN zich "aanpassen of ten onder gaan". Daarom is de aanwezigheid van vertegenwoordigers van verschillende landen op dit platform voor mij aanleiding om met klem te stellen dat u in de veranderende mondiale omstandigheden effectief moet zijn in uw rol in plaats van elkaar te overheersen, zoals de Indiase premier Narendra Modi vaak benadrukt op mondiale platforms om samen te werken.

Tot slot zou ik mijn woorden in elke hoek van India willen pauzeren om mijn stem sterker te maken met de heersende lijnen, om het gevoel van "Vasudhaiva Kutumbakam," het concept van de wereld als één familie, te versterken en sterker - "Moge allen gelukkig zijn, Moge allen gelukkig zijn, Moge allen gelukkig zijn".

"Mogen allen gelukkig zijn, Mogen allen gezond zijn,

Mogen allen voorspoed zien, Moge niemand lijden."

Dank u, Groeten,

Chitra Tripathi

Journalist

AajTak, India

Vertaling door Robert Steuckers