Normalizacja irańsko-saudyjska?

Podczas konferencji prasowej irańskiego ministra spraw zagranicznych Hosseina Amira Abdollahiana 13. stycznia w Bejrucie, szef dyplomacji Iranu przyznał że 20. grudnia 2022 r. spotkał się podczas 2. sesji Bagdadzkiej Konferencji na rzecz Współpracy i Partnerstwa w stolicy Jordanii Ammanie (1. sesja odbyła się w sierpniu 2021 r. w Bagdadzie) ze swoim saudyjskim odpowiednikiem Adelem bin Ahmedem Al-Dżubeirem. Według H. Amira Abdollahiana, podczas grudniowego spotkania w Ammanie strony osiągnęły porozumienie w sprawie dialogu irańsko-saudyjskiego mającego doprowadzić do normalizacji stosunków między obydwoma państwami i ponownego otwarcia przedstawicielstw saudyjskiego w Teheranie i irańskiego w Rijadzie.

Stosunki irańsko-saudyjskie były napięte od czasu Rewolucji Islamskiej w Iranie w 1979 r. W ostatnim czasie zaczęły się gwałtownie pogarszać po tym jak Teheran udzielił wsparcia Syrii zmagającej się z popieraną przez Saudów rebelią oraz ruchowi Hutich w Jemenie przeciwko którym Arabia Saudyjska podjęła interwencję zbrojną. Gdy 2. stycznia 2016 r. w Arabii Saudyjskiej stracono szyickiego kaznodzieję szejka Nimra, demonstranci w Teheranie podpalili saudyjską ambasadę a stosunki między obydwoma państwami zostały zerwane.

Obecne rozmowy, rozpoczęte w kwietniu 2021 r. z inicjatywy władz Iraku, mają na celu odbudowę zrujnowanych stosunków obydwu regionalnych mocarstw. Jak dotychczas, przyniosły efekt w postaci ponownego otwarcia przedstawicielstwa Iranu przy Organizacji Współpracy Islamskiej (OWI) w saudyjskiej Dżuddzie. Rozmowy były wcześniej zrywane przez stronę saudyjską, po tym jak 27. października 2022 r. w Iraku upadł rząd występującego jako mediator Mustafy Kadhimiego, zaś po wyłonieniu rządu jego następcy Mohammeda Sziji Al Sudaniego były kontynuowane na szczeblu szefów wywiadu.

Podczas swojej wizyty w Bejrucie H. Amir Abdollahian spotkał się również z politykami libańskimi i przywódcą Hezboillahu Hassanem Nasrallahem.

Ronald Lasecki