Πώς γίνεται η διόρθωση των λαθών στον ΕΝΦΙΑ

Τη δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής διορθωτικών δηλώσεων Ε9 για τα έτη 2010-2016 με πρόστιμα μειωμένα κατά 50% θα έχουν έως το τέλος Νοεμβρίου 2016, οι φορολογούμενοι.

Για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν έως και την προαναφερόμενη νέα καταληκτική ημερομηνία, το προβλεπόμενο αυτοτελές πρόστιμο των 100 ευρώ μειώνεται κατά 50%, δηλαδή περιορίζεται στα 50 ευρώ.

Όποιος φορολογούμενος έχει κάνει λάθη ή έχει υποπέσει σε παραλείψεις κατά τη συμπλήρωση ενός ή περισσοτέρων από τα έντυπα Ε9 που υπέβαλε για τα έτη 2010-2016 έχει το δικαίωμα να εισέλθει στην εφαρμογή «Ε9 Περιουσιολόγιο» και να διορθώσει τα λανθασμένα στοιχεία που έχει αναγράψει ή να καλύψει τις όποιες παραλείψεις του.

Τυχόν λάθη ή παραλείψεις που έχουν γίνει στη συμπλήρωση του Ε9, το οποίο απεικονίζει την περιουσιακή κατάσταση όπως είχε διαμορφωθεί την 1η-1-2016, μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα την χρέωση των φορολογουμένων με επιπλέον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) από αυτόν που πραγματικά θα έπρεπε να πληρώσουν.

Στις περιπτώσεις αυτές η διόρθωση των λαθών και των παραλείψεων με την ηλεκτρονική υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων Ε9 είναι αναγκαία προκειμένου τα εκκαθαριστικά που θα εκδοθούν να αναγράφουν τους πραγματικά αναλογούντες φόρους.

Αλλά ακόμη κι αν εκδοθούν τα εκκαθαριστικά βάσει λανθασμένων Ε9, με την εκ των υστέρων υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων μπορεί να γίνει νέος υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ και να εκδοθούν καινούργια διορθωτικά εκκαθαριστικά σημειώματα με τα βεβαιωθέντα ποσά του ΕΝΦΙΑ μειωμένα σε σύγκριση με τα αρχικά.

Σύμφωνα με την Ημερησία, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:

α) Η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για ένα ή περισσότερα από τα έτη 2010-2016 επιβαρύνεται με αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης μειωμένο κατά 50%, από τα 100 στα 50 ευρώ.

β) Σε περίπτωση που η τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 για την περιουσιακή κατάσταση της 1ης-1-2016 υποβληθεί τον Σεπτέμβριο, μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού του ΕΝΦΙΑ του 2016, τότε εάν από τη νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ προκύψει μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος φόρου κατά ποσό μεγαλύτερο των 300 ευρώ, ο φορολογούμενος θα παραπεμφθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. για έλεγχο.

Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προσκομίσει όλα τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν το λόγο υποβολής της διορθωτικής δήλωσης.

Τα πιο συχνά λάθη

Τα πιο συχνά λάθη στη συμπλήρωση του Ε9 που προκαλούν υπερχρεώσεις με επιπλέον ΕΝΦΙΑ και οι οδηγίες για να διορθωθούν με την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έχουν αναλυτικά ως εξής:

Μη ορθή συμπλήρωση στοιχείων για ημιτελή κτίσματα. Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους κενά ημιτελή κτίσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα, δικαιούνται έκπτωσης 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στα συγκεκριμένα κτίσματα. Τα προηγούμενα δύο έτη, έχει συμβεί σε πολλές περιπτώσεις η έκπτωση αυτή να μην υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ. Αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι τα στοιχεία του κενού ημιτελούς ακινήτου δεν είχαν αναγραφεί σωστά στη δήλωση Ε9.

Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από την ΓΓΔΕ, προκειμένου να υπολογιστεί η έκπτωση κατά 60% στον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί σε κενό ημιτελές κτίσμα το οποίο δεν έχει ποτέ ηλεκτροδοτηθεί ή ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα, ο φορολογούμενος πρέπει, κατά την αναγραφή των στοιχείων του συγκεκριμένου κτίσματος στον πίνακα 1 του Ε9, να έχει συμπληρώσει, οπωσδήποτε, και τις ακόλουθες ενδείξεις:

- Στη στήλη 10 του πίνακα 1, θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό αριθμό 99 που σημαίνει «ημιτελές κτίσμα». - Στη στήλη 30 του πίνακα 1 πρέπει να έχει συμπληρώσει την ένδειξη ΟΧΙ εάν το ημιτελές κτίσμα είναι «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή την ένδειξη ΝΑΙ, εάν το ημιτελές κτίσμα ηλεκτροδοτείται με εργοταξιακό ρεύμα.

Στην περίπτωση συμπλήρωσης της ένδειξης «ΝΑΙ» στη στήλη 30 θα πρέπει να έχει αναγραφεί και ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στη στήλη 31 του πίνακα 1

- Στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 θα πρέπει να έχει αναγράψει τον κωδικό 8 που σημαίνει ότι το δηλούμενο κτίσμα είναι «κενό». Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2016 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ δεν θα υπολογιστεί.

Για να κερδίσει την έκπτωση ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία οφείλει να αναγράψει ξανά όλα τα στοιχεία του ημιτελούς κτίσματος και ταυτόχρονα να συμπληρώσει και τις παραπάνω στήλες του πίνακα 1 (στήλες 10, 30 και 32 αν πρόκειται για μη ηλεκτροδοτούμενο ή 10, 30, 31 και 32 εάν πρόκειται για ηλεκτροδοτούμενο με εργοταξιακό ρεύμα).

Παραλείψεις και λάθη στην αναγραφή των στοιχείων των κτισμάτων που βρίσκονται μέσα σε αγροτεμάχια. Υπάρχει πιθανότητα ο φορολογούμενος να χρεωθεί με υπέρογκο φόρο για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα που κατέχει και δήλωσε στο Ε9.

Για να αποφύγει αυτό τον κίνδυνο θα πρέπει να προσέξει τι στοιχεία έχει δηλώσει στο Ε9 για το συγκεκριμένο κτίσμα. Η νομοθεσία για τον ΕΝΦΙΑ προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται!

Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται. Σύμφωνα τώρα με τις οδηγίες μηχανογραφικής επεξεργασίας των δηλώσεων Ε9 που έχει εκδώσει η Γ.Γ.Δ.Ε., σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία!

Συνεπώς, αν ο φορολογούμενος έχει αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, πρέπει να ελέγξει εάν στο Ε9 έχει δηλώσει σωστά το κτίσμα αυτό, συμπληρώνοντας μια από τις στήλες 17α ή 17β ή 17γ.

Αν αυτό δεν συμβαίνει τότε σημαίνει ότι έχει παραλείψει να δηλώσει ορθά το είδος του κτίσματος στο Ε9. Στην περίπτωση αυτή αν δεν διορθωθεί η παράλειψη, τότε το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών θα εκλάβει το κτίσμα ως «κατοικία» και κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ ο φόρος του αγροτεμαχίου θα πενταπλασιαστεί. Για προληφθεί μια τέτοια εξέλιξη, ο φορολογούμενος θα πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9, στην οποία θα πρέπει να ξαναδηλώσει το αγροτεμάχιο και να συμπληρώσει ορθά την κατηγορία του κτίσματος που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου, συμπληρώνοντας κατά περίπτωση είτε τη στήλη 17α είτε τη στήλη 17β είτε τη στήλη 17γ. Παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων για τα εμπράγματα δικαιώματα.

Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και κινδυνεύουν να χρεωθούν με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9.

Σε κάθε τέτοια περίπτωση, κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν θα υπολογιστεί η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή.

Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο. Για να διορθωθεί το λάθος θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 και να ξαναδηλωθούν τα στοιχεία του ακινήτου, με ορθή συμπλήρωση της στήλης που αφορά στο εμπράγματο δικαίωμα.

Παραλείψεις και λάθη στα στοιχεία για τα ποσοστά συνιδιοκτησίας. Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, το μηχανογραφικό σύστημα θα υπολογίσει τον ΕΝΦΙΑ θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε θα καταλογίσει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου.

Στην περίπτωση αυτή, για να αποτραπεί αυτή η άδικη υπερχρέωση, θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση Ε9 στην οποία το ακίνητο για το οποίο έχει γίνει το λάθος πρέπει να δηλωθεί ξανά με συμπληρωμένο το σωστό ποσοστό συνιδιοκτησίας στην αντίστοιχη στήλη (στη στήλη 16 του πίνακα 1 αν πρόκειται για κτίσμα, στη στήλη 19 του πίνακα 1 αν πρόκειται για οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 20 του πίνακα 2 αν πρόκειται για εδαφική έκταση εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού).