ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΟΥ ΤΑΦΟΥ - ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

Ένα απέραντο εργοτάξιο συναντά κανείς όταν επισκέπτεται σήμερα τον Πανάγιο Τάφο στην πόλη της Ιερουσαλήμ. Οι εργασίες αναστήλωσης και συντήρησης του ταφικού μνημείου γίνονται παράλληλα με το προσκύνημα των επισκεπτών στο ναό.

Για όσους έχουν επισκεφθεί στο παρελθόν τον Πανάγιο Τάφο καταλαβαίνει το μεγαλείο και την σπουδαιότητα του έργου με την πρώτη ματιά. 

Ο Πανάγιος Τάφος έπρεπε να αναστηλωθεί και να συντηρηθεί για να αποφευχθεί η οποιαδήποτε επιπλέον φθορά του αλλά και ενδεχόμενη κατάρρευσή του. 

Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων πήρε την απόφαση μετά από τις σχετικές μελέτες και εισηγήσεις να αναθέσει το έργο της αναστήλωσης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το οποίο σήμερα έχει την ευθύνη για το μεγαλοπρεπές έργο που θα μείνει στην ιστορία αλλά και θα αποτελέσει σημείο αναφοράς και για άλλες παρόμοιες μελέτες και εργασίες επιστημονικών ομάδων από όλο τον κόσμο.

Το προσκύνημα κατά την διάρκεια της αναστήλωσης , δεν διεκόπη παρά μόνο 48 ώρες και μόνο όταν άνοιξαν τον Τάφο.

Την ευθύνη της υψηλής επιστημονικής επιστασίας της μελέτης, της συντήρησης της ενίσχυσης και της αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου την έχει η επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας , καθηγήτρια του ΕΜΠ κυρία Αντωνία Μοροπούλου.

Μια ομάδα όμως 50 συνεργατών καθηγητών κι επιστημονικών συνεργείων τεκμηριώνουν και μελετούν ώστε να διαμορφωθεί μια παλτφόρμα δεδομένων.

Γύρω από το Ναό αλλά και σε διαφορετικά επίπεδα έχουν στηθεί επιστημονικά εργαστήρια για τις μελέτες και τις καταγραφές.

Οι επιστήμονες, οι τεχνίτες και όλη η ομάδα δουλεύει σκληρά από την ώρα που θα κλείσουν οι πόρτες του ναού στις 7 το απόγευμα ως το πρωί που θα ξανανοίξουν για τους προσκυνητές.

Η ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΠΟΥ ΑΝΕΛΑΒΕ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΓΟ

Η επικεφαλής της ομάδας Αντωνία Μωροπούλου αναφέρεται στις 

εργασίες που γίνονται στο Ιερό κουβούκλιο οι οποίες θα μπορούσε να πει κανείς ότι θα γίνουν σημείο αναφοράς μελετών και εργασιών για τέτοια έργα.

«Στις 26 Οκτωβρίου ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο, αναδείξαμε για πρώτη φορά τον ιερό βράχο όπου υπάρχει η κλίνη στην οποία εναποτέθηκε το σώμα του Χριστού. Υπήρχε περίπτωση ο Ιερός βράχος να καταρρεύσει.

Σήμερα έχοντας πλέον διατηρηθεί, αναδεικνύεται και είναι το αρχέτυπο υλικό που φέρει και τις αξίες του μοναδικού αυτού ταφικού μνημείου.

Αποκαλύψαμε το ιστορικό εσωτερικό του ιερού κουβουκλίου, τις στιβάδες της ιστορίας δηλαδή την βυζαντινή τοιχοποιία του Μονομάχου του 11ου αιώνα, τις επεμβάσεις των σταυροφόρων στη συνέχεια στη μεσαιωνική και στην αναγεννησιακή περίοδο μέχρι και την τελευταία αναστήλωση που έκανε ο Κομνηνός το 1810. Από τότε ως σήμερα δεν έχει ξαναγίνει προσπάθεια παρόλο που υπήρχε φόβος για κατάρρευση αφού δημιουργούταν πρόβλημα με τα νερά της βροχής που έπεφταν μέσα και θα έπεφταν τα κονιάματα.

Τώρα προστατεύθηκε ο βράχος και ολοκληρώνεται και η φάση της ενίσχυσης . Θα ακολουθήσει πάνω σε κονιάματα η επανατοποθέτηση έτσι ώστε να μπορεί το ιερό κουβούκλιο να φέρει όλα τα φορτία.

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΜΕΝΟΙ ΟΙ ΑΓΙΟΤΑΦΙΤΕΣ

Ο Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος Ησύχιος, από το Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, πατριαρχικός επίτροπος , που υπηρετεί τον Πανάγιο Τάφο πάνω από 50 χρόνια μιλάει για πρωτόγνωρα γεγονότα 

«Αποκαλύφθηκε ότι ο Τάφος είναι ζωντανός το λένε και οι άνθρωποι που εργάστηκαν διότι συνέβησαν γεγονότα τα οποία ανακοινώθηκαν. Είμαστε μπροστά στο άνοιγμα του Τάφου. Εκείνο το 48 ωρο άλλαξε ακόμη πιο πολύ την ζωή μας, την πορεία μας, τα συναισθήματά μας.

Όχι ότι πριν ο Πανάγιος Τάφος δεν σήμαινε κάτι αλλά τώρα σημαίνει ακόμη περισσότερα για όλους μας ακόμη και για μας που είμαστε μια χούφτα αγιοταφίτες και βρισκόμαστε εδώ για να τον φυλάμε. Δεν είναι μόνο γιατί όταν έβαλαν μέσα στον Τάφο, τα μηχανήματα αυτά απενεργοποιούνταν και όταν τα έβγαζαν, αυτά λειτουργούσαν πάλι, είναι γιατί υπάρχει η αύρα, η ενέργεια στον τόπο αυτό που δεν μπορεί κανείς να εξηγήσει. Όταν βλέπεις μέσα στον Τάφο, ακόμη και την κλίνη ,που είδαμε εμείς ,εκεί δηλαδή που τοποθετήθηκε το σώμα του Χριστού μας, φτάνει και λέμε ευχαριστώ που αξιωθήκαμε και το είδαμε.»

Ο Μητροπολίτης Γάζης Αλέξιος, μιλάει για την ιστορική αυτή περίοδο που ζει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων::

«Είναι μεγάλη ευλογία αυτό που συνέβη για όλους μας, όχι μόνο για τους αγιοταφίτες αλλά για όλη την ανθρωπότητα. Είμαστε φύλακες των Πανάγιων Προσκυνημάτων και είναι μεγάλη ευθύνη. Όμως αυτό το γεγονός του ανοίγματος του Τάφου του Χριστού με αφορμή τις αναστηλώσεις είναι σα να έγινε για ενίσχυση όλων μας σε μια περίοδο που η κρίση μας έχει εξουθενώσει και γονατίσει. Από την άλλη βλέπεις και αυτούς τους επιστήμονες να εργάζονται νύχτα μέρα για την αναστήλωση του Ιερού Κουβουκλίου όχι όπως θα εργαζόταν για οποιοδήποτε άλλο επιστημονικό έργο αλλά έχοντας μέσα τους και μια άλλη διάθεση για ότι ζουν στον Πανάγιο Τάφο.

Νέοι, οικογένειες, επιστήμονες, πανεπιστημιακές ομάδες, πιστοί που εκπροσωπούν μόνο τον εαυτό τους περιμένουν υπομονετικά να φθάσουν και να μπουν μέσα στο Ιερό Κουβούκλιο.

Τα συναισθήματα δεν περιγράφονται όπως μας είπαν αρκετοί προσκυνητές. Κάποιοι από αυτούς έχουν έρθει και άλλες φορές κάποιοι όμως επισκέπτονται τον τόπο αυτό για πρώτη φορά. Οι περισσότεροι ξεσπούν σε λυγμούς. Άλλοι δεν μπορούν να αποχωριστούν το μέρος όπου εναπόθεσαν το σώμα του Κυρίου. Μικρά παιδιά, νέοι, ανήμποροι αλλά και επισκέπτες που ήρθαν από περιέργεια βγαίνοντας από τον Πανάγιο Τάφο δεν είναι οι ίδιοι. Ακουμπούν τον βράχο με τον οποίο σφραγίστηκε ο Τάφος, παρατηρούν τα όσα αποκαλύφθηκαν από τις εργασίες, γονατίζουν στην μαρμάρινη πλάκα και αφιερώνουν λίγο χρόνο στην προσευχή.

Η αναστήλωση αυτή θα αποτελέσει σημείο αναφοράς όχι μόνο για τους επιστήμονες που άνοιξαν τον Πανάγιο Τάφο από την ανθρώπινη πλευρά αλλά και από επιστημονικής άποψης το έργο αυτό θα αφήσει εποχή για την πρωτοφανή οργάνωσή του, για τη σύνθεση της ομάδας, για τις εργασίες που γίνονται, για την βάση δεδομένων που δημιουργείται αφού θα γίνει επιστημονικός μπούσουλας παγκοσμίως δίνοντας στοιχεία στην διεθνή επιστημονική κοινότητα

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΟΥΣ ΕΡΓΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΟ ΤΑΦΟ

Υπεύθυνη της υψηλής επιστημονικής επιστασίας του έργου: καθ. Α. Μοροπούλου, επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ που αποτελείται από τους ομοτ. καθ. Εμμ. Κορρέ, καθ. Α. Γεωργόπουλο, καθ. Α. Μοροπούλου, καθ. Κ. Σπυράκο, επ. καθ. Χ. Μουζάκη (Επιβλέπων Μηχανικός)

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΤΣΟΒΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ απαρτίζεται από τους:

Σχολή Πολιτικών Μηχανικών: καθ. Κ. Σπυράκο, επ. καθ. Χ. Μουζάκη, ΕΔΙΠ Σ. Ασημακόπουλο, ΕΔΙΠ Λ. Καράπιττα, Δρ. Χ. Μανιατάκη.

Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών: ομοτ. καθ. Ε.Κορρέ, Β. Χασάπη ΑΜ.

Σχολή Χημικών Μηχανικών: καθ. Α. Μοροπούλου, επ. καθ. Α. Μπακόλα, ΕΔΙΠ Αικ. Δελέγκου, ΕΔΙΠ Μ. Καρόγλου, ΕΔΙΠ Κ. Λαμπρόπουλο, ΕΔΙΠ Π. Μούνδουλα†, ΥΔ Ε. Αλεξάκη, ΥΔ Μ. Αποστολοπούλου, ΥΔ Ι. Ντούτση, ΥΔ Ε. Τσιλιμαντού. Αποσπασμένοι στο ΕΜΠ από το Υπουργείο Πολιτισμού για να υπηρετήσουν στο έργο αποκατάστασης του Ι. Κουβουκλίου οι Θ. Μαυρίδης και Κ. Καραθάνου. Γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη του έργου, Α. Λαμπροπούλου. Οικονομική και διαχειριστική υποστήριξη του έργου, Γ. Σκουλάκη. Τεχνική υποστήριξη, Ι. Μούντριχας.

Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών: καθ. Α. Γεωργόπουλο, καθ. Χ. Ιωαννίδη, αν. καθ. Ε. Λάμπρου, αν. καθ. Γ. Πανταζή, επ. καθ. Α. Δουλάμη, ΕΤΕΠ Σ. Σοϊλέ, ΕΤΕΠ Σ. Ταπεινάκη, ΕΤΕΠ Ρ. Χλιβέρου, ΥΔ. Π. Αγραφιώτη, ΑΤΜ Λ. Κοτούλα, ΑΤΜ Α. Παπαδάκη, ΑΤΜ Ν. Τσονάκα.

ΔΠΜΣ ΕΜΠ «Προστασία των Μνημείων» - Β’ Κατεύθυνση «Υλικά και επεμβάσεις συντήρησης: Εκπόνηση μεταπτυχιακών εργασιών σχετικών με το έργο από τους Β. Βολιώτη, Δ. Γιαννακόπουλο, Α. Ζαργκλή, Α. Κολαϊτη, Ε. Κούκουρα, Μ. Κρουσταλλάκη.

Συνεργασίες: σε ειδικά θέματα με τον καθ. Σ. Κουρκουλή και την ΥΔ Ε. Πάσιου της Σχολής Ε.Μ.Φ.Ε ΕΜΠ του Τομέα Μηχανικής, με τον ομότ. Καθ. Π. Μαρίνο της Σχολής ΠΜ ΕΜΠ του Τομέα Γεωτεχνικής Μηχανικής, και τους ΜΜ Μ. Αγαπάκη και Α. Φραγκιαδουλάκη, με τον επ. καθ. ΗΜΜΥ Δ. Κυριαζή (Παν. Πειραιώς), τον Π. Σωτηρόπουλο από την TerraMarine, καθώς και με τους Α. Αγγελόπουλο, Η. Καράμπελα και Δ. Ταμβακέρα από την ΕΥΔΑΠ, τον Α. Τσαγκαράκη από το Γεωπονικό Παν. Αθήνας και τον Γ. Οικονόμου από το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών

ΟΙ ΑΝΑΣΤΗΛΩΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΕΣ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟ: Β. Ζαφείρης, ΠΜ (επικεφαλής της ομάδας αποκατάστασης), Χρ. Θεοδοράκης, Αθ. Καρύδης, Π. Χαλόφτης και Γ. Αναστασιάδης, Ι. Ανδριτσόπουλος και Γ. Παλαμάρης, Μ. Τρουλλινός και Α. Τρουλλινού, καθώς και οι αποσπασμένοι στο ΕΜΠ από το Υπουργείο Πολιτισμούγια το έργο, Κ. Καραθάνου, Θ. Μαυρίδης (επικεφαλής της ομάδας συντήρησης).

ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ: Δρ. Θ. Μητρόπουλος (επικεφαλής του Τεχνικού Γραφείου από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο), Ο. Hamdan (από το Τάγμα των Φραγκισκανών) και I. Babayan (από το Πατριαρχείο των Αρμενίων).

Διευθυντής Διαχείρισης του Έργου: Ν. Μορόπουλος ΠΜ