Ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις στην αγορά της Ρωσίας

Το μεγάλο μέγεθος της Ρωσίας και της αγοράς της, καθιστά ιδιαίτερα ελκυστική την ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών και επιχειρηματικής συνεργασίας σε διάφορους τομείς», αναφέρεται στον Επιχειρηματικό Οδηγό για τη Ρωσική Ομοσπονδία του γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στη Μόσχα.
Στο σχετικό ενημερωτικό έγγραφο που δημοσιοποιήθηκε στην ηλεκτρονική σελίδα του υπουργείου Εξωτερικών για τις εξαγωγές, οι επιχειρηματίες θα βρουν όλες τις πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν, όπως στοιχεία φορολόγησης, πληροφορίες για την έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, το θεσμικό πλαίσιο των ξένων επενδύσεων - ενώ ένα κεφάλαιο αφιερώνεται στον «οδηγό των εμπορικών συναλλαγών με τη Ρωσία» όπου αναφέρονται κάποια στοιχεία που θα πρέπει να τα λάβουν υπόψη τους οι ενδιαφερόμενοι. Ως παράδειγμα, σημειώνεται ότι οι συζητήσεις διεξάγονται συχνότερα στη ρωσική γλώσσα με διερμηνέα και σπανιότερα στην αγγλική, πως ιδιαίτερη σημασία έχει η τοποθέτηση ικανών στελεχών από την Ελλάδα με εξειδικευμένη εμπειρία και γνώση της τοπικής αγοράς και νοοτροπίας, και η προσεκτική επιλογή Ρώσου συνεργάτη - εισαγωγέα - αντιπροσώπου για προώθηση προϊόντων. Αν και συνήθως, σημεία εκκίνησης της δραστηριότητας είναι η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη, (η Μόσχα απορροφά το 40% της κατανάλωσης και ακολουθεί η Αγία Πετρούπολη), υπάρχουν όμως και σημαντικές ευκαιρίες στην περιφέρεια, όπου πολλές φορές η κατανάλωση είναι σημαντική.
Ακόμη, σημειώνεται ότι η απλή ανταλλαγή επιστολών και διαφημιστικών εντύπων, δεν είναι δυνατόν να αντικαταστήσουν την αμεσότητα της προσωπικής επαφής αλλά και η παραμονή στη Ρωσία για προώθηση προϊόντων και επενδύσεων, θα πρέπει να είναι τουλάχιστον διάρκειας μίας εβδομάδας.
Σχετικά με τις ευκαιρίες για τους Έλληνες επιχειρηματίες, προκρίνονται οι παρακάτω τομείς: - Γεωργία και η παραγωγή και επεξεργασία τροφίμων και ποτών: Λόγω ανεκμετάλλευτων πρώτων υλών και ύπαρξης καλής ποιότητας, αλλά μη τυποποιημένων, γεωργικών προϊόντων (λαχανικών, φρούτων και κρασιού) ο τομέας παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων παρουσιάζει ευκαιρίες επιχειρηματικής δραστηριοποίησης.
- Κατασκευές: Ο τομέας αυτός παρουσιάζει ραγδαία ανάπτυξη, με ιδιαίτερα αυξημένη οικοδομική δραστηριότητα για όλους τους τομείς κατασκευών, από έργα υποδομής μέχρι κατασκευές οικιών, γραφείων εμπορικών κέντρων κ.α., ειδικότερα στις μεγάλες πόλεις. Ο τομέας των κατασκευών, καταγράφει κατά την τελευταία 10ετία ένα μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 12%. Ιδιαίτερα, μέχρι το 2008 ο κλάδος κατέγραφε διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης σε ετήσια βάση. Ωστόσο, η κρίση του 2008-2009 έπληξε σημαντικά τον κλάδο. Η παρατηρούμενη ανάκαμψη που σημειώθηκε μετά το 2010, ανακόπηκε από τη νέα κρίση το 2014. Tο 2015, το παραγόμενο έργο της κατηγορίας των κατασκευών έφτασε σε τρέχουσες τιμές τα 5.945,5 δισ. ρούβλια (έναντι 6.125,2 δισ. ρούβλια το 2014) και σύμφωνα με στοιχεία της Ρωσικής Στατιστικής Υπηρεσίας, κατά το 2015, κατασκευάστηκαν συνολικά 306.224 νέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας 139,4 εκ. τ.μ.. Από αυτά, η συντριπτική πλειοψηφία (93,4%) αφορούσε κατοικίες.
- Υπηρεσίες τουρισμού: Η γεωγραφική θέση της Ρωσίας, η διατήρηση άριστων πολιτικών και οικονομικών σχέσεων και η αύξηση του επιπέδου ζωής των ρωσικών νοικοκυριών, συνηγορούν προς την κατεύθυνση αύξησης του τουριστικού ρεύματος προς Ελλάδα τα προσεχή έτη.
- Ενέργεια: Ο κλάδος των πετρελαιοειδών και του φυσικού αερίου, καθιστούν την Ελλάδα ουσιαστικά στρατηγικό εταίρο για την ένωση δικτύων ενέργειας μεταξύ χωρών παραγωγής και κατανάλωσης.
- Δίκτυα διανομής: Δεδομένης της υπό διαμόρφωση κατάστασης στον κλάδο, επιβάλλεται η άμεση δραστηριοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων.
Υπάρχουν επίσης, ευκαιρίες στον τομέα των ιδιωτικών ιατρικών κέντρων, στον τομέα των συμβουλευτικών εταιρειών καθώς και στον τραπεζικό τομέα.
Όσον αφορά την εξαγωγή ελληνικών προϊόντων στη Ρωσία, τρεις παράγοντες έχουν περιορίσει σημαντικά τις δυνατότητες διείσδυσης στη ρωσική αγορά:
- Η απαγόρευση εισαγωγών που επεβλήθη από τη Ρωσία σε ορισμένες κατηγορίες αγροτικών προϊόντων προέλευσης ΕΕ, ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλίας, Νορβηγίας, Αλβανίας, Μαυροβουνίου, Ισλανδίας, Λιχτενστάιν και Ουκρανίας και η οποία θα ισχύσει έως την 31η Δεκεμβρίου 2017.
- Δραματική διολίσθηση του ρωσικού νομίσματος από τα τέλη του 2014 και
- Επακόλουθη μείωση του πραγματικού εισοδήματος των νοικοκυριών.
Ωστόσο, η ρωσική αγορά παραμένει ιδιαίτερα ελκυστική για τις ελληνικέ επιχειρήσεις στους τομείς των τυποποιημένων τροφίμων, γουναρικών και ενδυμάτων, κατασκευαστικών υλικών, μαρμάρου και προϊόντων αλουμινίου, καλλυντικών και ειδών κουζίνας, φαρμακευτικών προϊόντων και νοσοκομειακού εξοπλισμού, γεωργικών μηχανημάτων, μέρη αυτοκινήτων και ανταλλακτικών, ηλεκτρολογικού υλικού, τηλεπικοινωνιακού υλικού κλπ.
Προκλήσεις
Στην αγορά της Ρωσίας, υπάρχουν και πολλές προκλήσεις τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις που επιθυμούν να εισέλθουν στην αγορά. Τέτοιες είναι για παράδειγμα, η αυξημένη γραφειοκρατία και η πολυπλοκότητα της νομοθεσίας σε τομείς που επηρεάζουν τη λειτουργία και δραστηριοποίηση μιας επιχείρησης όπως π.χ. η πιστοποίηση προϊόντων, η έκδοση αδειών, οι καθυστερήσεις των τελωνείων, οι πολυπλοκότητες της νομοθεσίας αναφορικά με το φορολογικό καθεστώς, το μη ξεκάθαρο ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Δύσκολο σημείο αποτελεί η ανεύρεση των κατάλληλων συνεργατών (π.χ. εισαγωγέα, συνεργάτη αλλά και ‘manager'), ο οποίος να γνωρίζει αγγλικά, τα διεθνή λογιστικά πρότυπα και τις διεθνείς επιχειρηματικές πρακτικές.
Προκειμένου να επιλεγεί μια ρωσική εταιρεία για συνεργασία, θα πρέπει να γίνεται έλεγχος φερεγγυότητας από ξένες τράπεζες εγκατεστημένες στην εδώ αγορά, προς αποφυγή προβλημάτων που σχετίζονται με την έλλειψη ρευστότητας κλπ.