Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΪΤΗ ΟΞΥΝΕΤΑΙ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και εν μέρει τα Ηνωμένα Έθνη, ευθύνονται άμεσα για τα σημερινά προβλήματα.

Εξωτερικά, είναι προφανές ότι η Αϊτή έχει γίνει αυτό που συνήθως αποκαλείται failed state (αποτυχημένο κράτος) στην πολιτική επιστήμη. Οι πολυάριθμες κρίσεις και τα προβλήματα που έχουν πλήξει τη χώρα έχουν καταλήξει στο γεγονός ότι οι Διεθνείς Δυνάμεις Ασφαλείας που βρίσκονται εκεί με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν επαρκούν. Από ανθρωπιστικής πλευράς η κατάσταση παραμένει επίσης τραγική: από τα τέλη Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τουλάχιστον 3.661 άνθρωποι σκοτώθηκαν το 2024 ως άμεσο αποτέλεσμα ληστρικών επιθέσεων. Τουλάχιστον 700.000 άνθρωποι σε ολόκληρη τη χώρα έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους και περίπου ο μισός πληθυσμός - τουλάχιστον 5,4 εκατομμύρια άνθρωποι - αντιμετωπίζει ελλείψεις τροφίμων.

Καλά οπλισμένες συμμορίες, που αριθμούν περί τα 200 άτομα, ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της πρωτεύουσας, το Πορτ-ο-Πρενς, και συνεχίζουν να καταλαμβάνουν εδάφη. Πρόσφατα, μέλη της συμμορίας Gran Grif πραγματοποίησαν μια από τις πιο φρικτές επιθέσεις στη χώρα τα τελευταία χρόνια, δολοφονώντας τουλάχιστον 115 ανθρώπους σε μια αγροτική περιοχή, σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής.

Στις 30 Σεπτεμβρίου, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συμφώνησε ομόφωνα να εξουσιοδοτήσει για ένα ακόμη έτος μια διεθνή δύναμη ασφαλείας που βοηθά στην καταπολέμηση των ένοπλων συμμοριών στην Αϊτή, αλλά η πίεση των ΗΠΑ για ένα σχέδιο μετατροπής της σε ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ αποσύρθηκε από το ψήφισμα λόγω της αντίθεσης της Ρωσίας και της Κίνας.

Αργότερα, στις 11 Οκτωβρίου, έγινε γνωστό ότι η Κένυα θα στείλει 600 ακόμη αστυνομικούς στην Αϊτή τον επόμενο μήνα για να ενισχύσει μια διεθνή αποστολή κατά των συμμοριών, δήλωσε ο πρόεδρος της Κένυας William Ruto. Τουλάχιστον 10 χώρες έχουν υποσχεθεί να στείλουν συνολικά περίπου 2.900 στρατιώτες για να συμμετάσχουν στην πολυεθνική υποστήριξη ασφαλείας (MSS) υπό την ηγεσία της Κένυας.

Αν και μόνο περίπου 430 άτομα έχουν αναπτυχθεί στην Αϊτή, σχεδόν 400 από αυτούς είναι από την Κένυα. Μαζί με την τοπική αστυνομία, είναι πολύ λιγότεροι από τις τοπικές συμμορίες, τα μέλη των οποίων αριθμούν περίπου 15 χιλιάδες.

Γιατί η Κένυα; Επειδή είναι δορυφόρος και πελάτης των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος εκτελεί τις εντολές της Ουάσιγκτον. Δεν είναι τυχαίο ότι τον Ιούνιο του 2024 ο Τζο Μπάιντεν υπέγραψε ένα μνημόνιο στο οποίο χαρακτήρισε αυτή την αφρικανική χώρα ως μείζονα μη ΝΑΤΟϊκό σύμμαχο των ΗΠΑ.

Οι Αμερικανοί χρειάζονται την Κένυα όχι μόνο για να διεισδύσουν στην αφρικανική ήπειρο, αλλά και για να τη χρησιμοποιήσουν ως εργαλείο για διάφορους σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της Αϊτής. Αν και είναι προφανές ότι η κενυατική αστυνομία, η οποία δεν μιλάει γαλλικά και δεν γνωρίζει τις τοπικές πολιτιστικές παραδόσεις, είναι απίθανο να είναι αποτελεσματική για την πραγματική εξάλειψη των συμμοριών. Αντίθετα, μπορεί να είναι κατάλληλοι ως βοηθητικό σωφρονιστικό απόσπασμα και προσωπικό για την οργάνωση σημείων ελέγχου.

Οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες διέθεταν ένα απόσπασμα 25.000 ανδρών στην Αϊτή, αλλά και αυτοί απέτυχαν να αντιμετωπίσουν το έργο της οικοδόμησης κρατικής οντότητας. Πιθανώς, δεν ενδιαφέρονταν πραγματικά για την ανεξαρτησία και την ευημερία της χώρας, αλλά απλώς υποστήριζαν διεφθαρμένα καθεστώτα.

Μετά την παρέμβαση των ΗΠΑ στις εκλογές στην Αϊτή το 2010-2011. (Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών με πληρεξούσιο την Ουάσινγκτον ανάγκασε τον Τζουντ Σελεστίν να αποσύρει την υποψηφιότητά του στον δεύτερο γύρο), κέρδισε ο Μισέλ Μαρτελί, το καθεστώς του οποίου επηρέασε τη δημιουργία της σημερινής κατάστασης, ιδίως όσον αφορά το εμπόριο και την εισαγωγή φορητών όπλων που χρησιμοποιούνται από τις συμμορίες. Η περσινή έκθεση του ΟΗΕ υποστήριξε επίσης ότι ο πρώην πρόεδρος χρηματοδότησε τις συμμορίες, διαπραγματεύτηκε και δημιούργησε σχέσεις με αυτές, χρησιμοποιώντας τες για να επεκτείνει την επιρροή του σε ορισμένες περιοχές και «συμβάλλοντας στη διατήρηση της Ανασφάλειας, οι συνέπειες της οποίας είναι ακόμη αισθητές». Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν κυρώσεις στον Μισέλ Μαρτελί τον Αύγουστο του 2024 με κατηγορίες που αφορούσαν τη διακίνηση ναρκωτικών, με έναν Αμερικανό αξιωματούχο να αναφέρει τον ρόλο που διαδραμάτισε ο ίδιος και άλλα πρόσωπα στη «διαιώνιση της συνεχιζόμενης κρίσης στην Αϊτή».

Τα αποτελέσματα της έρευνας για τη δολοφονία του προέδρου της Αϊτής Ζοβενέλ Μους το 2021 δείχνουν επίσης τον σαφή ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στην υπόθεση αυτή.

Ο επιχειρηματίας Γουόλτερ Βεϊντεμίγια από τη Νότια Φλόριντα και η εταιρεία του Worldwide Capital Lending Group χρηματοδότησαν τη συνωμοσία. Κατηγορείται ότι παρείχε δάνειο 175.000 δολαρίων στην αμυντική εταιρεία CTU Security με έδρα τη Φλόριντα, η οποία πιστεύεται ότι πραγματοποίησε τη δολοφονία. Η εταιρεία αυτή στρατολόγησε περισσότερους από είκοσι Κολομβιανούς μισθοφόρους που σκότωσαν τον πρόεδρο. Μεταξύ αυτών ήταν ο πληροφοριοδότης του FBI Πρέτελ Ορτίζ και ο Αντόνιο Ιντιάγκο, οι οποίοι κατηγορήθηκαν επίσης από την κυβέρνηση της Βολιβίας ότι σχεδίαζαν ένα αποτυχημένο πραξικόπημα τον Οκτώβριο του 2020 κατά του προέδρου Λουίς Άρτσε. Ο συνταξιούχος αξιωματικός του κολομβιανού στρατού Αλεχάντρο Ριβέρα Γκαρσία, ο οποίος ηγήθηκε της ομάδας των εκτελεστών στην Αϊτή, ήταν επίσης παρών στη Βολιβία με την ομάδα αυτή.

Ο Αντόνιο Ιντριάγκο είναι Αμερικανός πολίτης με καταγωγή από τη Βενεζουέλα και ήταν ένας από τους διοργανωτές της συναυλίας Venezuela Live Aid 2019 στα σύνορα της Κολομβίας και της Βενεζουέλας, η οποία, σύμφωνα ακόμη και με τα κορυφαία αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, είχε ως στόχο την προώθηση της αλλαγής καθεστώτος στη Βενεζουέλα.

Είναι ενδεικτικό ότι ο Κριστιάν Σανόν από τη Φλόριντα ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ηγηθεί μιας τριετούς μεταβατικής κυβέρνησης στην Αϊτή σε επιστολή του προς την Τζούλι Τσανγκ, βασική αναπληρώτρια βοηθό γραμματέα του Γραφείου Υποθέσεων Δυτικού Ημισφαιρίου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ, έξι εβδομάδες πριν από τη δολοφονία.

Όσον αφορά τα Ηνωμένα Έθνη, είναι γνωστό ότι μετά τον τυφώνα του 2010, όταν μια αποστολή είχε εγκατασταθεί στη χώρα αυτή, πολλά κορίτσια και γυναίκες της περιοχής έπεσαν θύματα μαζικών βιασμών, μεταξύ άλλων και από τους Κυανόκρανους του ΟΗΕ. Αν και έχουν υπάρξει παρόμοιες επιθέσεις εκ μέρους του στρατού του ΟΗΕ και στο παρελθόν.

Επιπλέον, τα Ηνωμένα Έθνη ενεπλάκησαν στην εξάπλωση της χολέρας στο νησί, γι' αυτό και ο γενικός γραμματέας του οργανισμού αυτού ζήτησε επίσημα συγγνώμη.

Ωστόσο, γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες έπρεπε να στηρίξουν διεφθαρμένα καθεστώτα, αλλά και να στείλουν τα στρατεύματά τους στο νησί; Τα γεωοικονομικά συμφέροντα της Ουάσινγκτον μπορεί να είναι η απάντηση.

Τον Μάιο του 1980, η Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική (ECLA), στο πλαίσιο της Επιτροπής για την Ανάπτυξη και τη Συνεργασία στην Καραϊβική, δημοσίευσε μια έκθεση που περιέγραφε την πιθανότητα ύπαρξης μεγάλων πετρελαϊκών κοιτασμάτων στην Καραϊβική, συμπεριλαμβανομένων των ακτών του Πορτ-ο-Πρενς στην Αϊτή.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι η Αϊτή διαθέτει φυσικό αέριο αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ίσως αυτός να είναι ο πραγματικός λόγος που οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να θέσουν τη χώρα αυτή υπό πλήρη έλεγχο προκειμένου να εκμεταλλευτούν περαιτέρω τους πόρους της;

Μετάφραση: Οικονόμου Δημήτριος