LÝ THUYẾT CHÂU ÂU: CÁCH NHÌN SÂU SẮC ĐỐI VỚI QUAN ĐIỂM CỦA PHONG TRÀO TÂN HỮU VỀ BẢN SẮC LỤC ĐỊA

Vào tháng 8 năm 2022, một vụ đánh bom xe ở Moscow đã cướp đi sinh mạng của Daria Dugina, một tiếng nói đang lên trong triết học chính trị, người có những hiểu biết sâu sắc đã bị cắt ngắn một cách bi thảm ở tuổi 29. Tác phẩm “A Theory of Europe” được xuất bản sau khi cô qua đời vừa là di chúc trí tuệ của cô vừa là một cửa sổ hiếm hoi nhìn vào phong trào Nouvelle Droite (Tân Hữu) của Pháp. Trong khi phạm vi đưa tin chính thống thường hạ thấp trường phái tư tưởng này xuống thành những nhãn mác đơn giản, thì hiểu biết sâu sắc của Dugina về những nhà tư tưởng chính của trường phái này đã tiết lộ một dòng triết học hấp dẫn thách thức những giả định cơ bản của chúng ta về bản sắc và nền văn minh châu Âu.

Tác phẩm “A Theory of Europe” của Daria Dugina được xuất bản sau khi cô qua đời cung cấp một khám phá hấp dẫn về phong trào Nouvelle Droite (Tân Hữu) của Pháp và tầm nhìn của phong trào này đối với nền văn minh châu Âu. Thông qua một loạt các bài tiểu luận, bài giảng và cuộc phỏng vấn, Dugina cung cấp những hiểu biết sâu sắc có giá trị về phong trào trí tuệ có ảnh hưởng nhưng thường bị hiểu lầm này, đồng thời chứng minh khả năng đáng kể của riêng mình với tư cách là một nhà triết học chính trị và nhà phân tích.

Cuốn sách này đặc biệt có ý nghĩa vì nó là một trong số ít tác phẩm tiếng Anh cung cấp một cuộc khảo sát sâu sắc về Nouvelle Droite từ một người có kinh nghiệm trực tiếp với những nhân vật chủ chốt của nó. Vị trí độc đáo của Dugina với tư cách là một nhà phân tích và người tham gia vào các vòng tròn này cho phép cô đưa ra những góc nhìn sắc thái về các ý tưởng, nguyện vọng và động lực nội bộ của phong trào.

Một chủ đề trung tâm trong suốt tác phẩm là sự khác biệt giữa những gì mà Tân Hữu coi là châu Âu thực sự so với mô hình lấy EU làm trung tâm hiện tại. Như Dugina giải thích:

Tân Hữu khẳng định nguyên tắc về một 'Châu Âu của các dân tộc' chống lại 'Châu Âu của các cá nhân' theo chủ nghĩa phổ quát. Châu Âu của các dân tộc này, như chúng ta đã thấy, đã được Thiriart ca ngợi. Một mặt, đây là một châu Âu thống nhất (một bản sắc lục địa đối lập với phương Tây và nền văn minh Biển). Mặt khác, là một châu Âu có sự đa dạng về văn hóa và khu vực.

Tầm nhìn về một “Châu Âu của ngàn lá cờ” này nhấn mạnh sự đa dạng văn hóa trong khuôn khổ lục địa thống nhất - một sự tương phản hoàn toàn với những gì mà Tân Hữu coi là lực lượng đồng nhất của toàn cầu hóa và chủ nghĩa tự do.

Một trong những điểm mạnh của cuốn sách là lời giải thích về cách Tân Hữu vượt qua các phạm trù chính trị truyền thống. Dugina nêu rõ cách phong trào này kết hợp các lời chỉ trích đối với cả chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa cộng sản trong khi dựa trên các nhà tư tưởng từ khắp quang phổ chính trị:

Tân Hữu cho rằng cần phải loại bỏ huyền thoại này, hệ tư tưởng bình đẳng này, vì chủ nghĩa bình đẳng này dẫn đến bất bình đẳng và mất cân bằng thậm chí còn lớn hơn… Tân Hữu bác bỏ cả chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa Marx. Theo quan điểm của họ, chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa Marx là hai cực đối lập của cùng một hệ thống giá trị kinh tế.

Cuốn sách cung cấp bối cảnh có giá trị về nền tảng trí tuệ của phong trào, khám phá những ảnh hưởng từ Cách mạng Bảo thủ của thời kỳ Weimar đến triết học truyền thống và tư duy sinh thái hiện đại. Đặc biệt thú vị là cuộc thảo luận về cách Tân Hữu kết hợp các khái niệm về bá quyền văn hóa và phản bá quyền của Antonio Gramsci, phát triển cái mà họ gọi là "Chủ nghĩa Gramscian cánh hữu".

Dugina giải thích:

Đối với GRECE và Alain de Benoist, việc tạo ra một giải pháp thay thế cho bá quyền cánh tả ở châu Âu và trên toàn thế giới là vô cùng quan trọng… Nếu không giành chiến thắng trong cuộc chiến nhận thức luận chống lại bá quyền ở cấp độ ý tưởng, bất kỳ cuộc đấu tranh chính trị nào cũng sẽ bị thất bại một cách cố ý.

Cuốn sách cũng cung cấp cái nhìn sâu sắc về quan điểm sinh thái của phong trào, vượt ra ngoài chủ nghĩa môi trường thông thường để đề xuất cái mà họ gọi là "sinh thái học sâu sắc". Như Dugina lưu ý:

Sinh thái học lành mạnh kêu gọi chúng ta vượt ra khỏi chủ nghĩa nhân chủng học hiện đại để hướng tới sự phát triển ý thức về sự cùng tồn tại của nhân loại và vũ trụ. 'Sự siêu việt nội tại' này cho thấy thiên nhiên là đối tác chứ không phải là kẻ thù hay đối tượng.

Một trong những khía cạnh có giá trị nhất của tác phẩm là phân tích chính trị đương đại của Pháp và châu Âu thông qua lăng kính của các ý tưởng Tân hữu. Cuộc thảo luận của Dugina về nhiệm kỳ tổng thống của Emmanuel Macron và phong trào Áo vàng cho thấy cách các khái niệm Tân hữu có thể được áp dụng để hiểu các sự kiện hiện tại.

Điểm mạnh chính của tác phẩm nằm ở cách trình bày rõ ràng các ý tưởng phức tạp và khả năng chỉ ra cách các khái niệm triết học trừu tượng kết nối với các vấn đề chính trị và văn hóa cụ thể. Phong cách viết của Dugina kết hợp sự nghiêm ngặt của học thuật với khả năng tiếp cận, giúp những ý tưởng của Tân Hữu dễ hiểu đối với những độc giả có thể lần đầu tiên tiếp xúc với chúng.

Cuốn sách cũng được hưởng lợi khi bao gồm cả các phân tích lý thuyết và quan sát thực tế rút ra từ những tương tác trực tiếp của Dugina với những nhân vật chủ chốt trong phong trào. Sự kết hợp giữa lý thuyết và kinh nghiệm trực tiếp này giúp độc giả hiểu rõ hơn về cách các ý tưởng của Tân Hữu thể hiện trong thực tế.

Cuối cùng, “A Theory of Europe” đưa ra một tầm nhìn đầy thách thức nhưng khơi gợi suy nghĩ về bản sắc và nền văn minh châu Âu. Cho dù bạn có đồng ý với các tiền đề của nó hay không, cuốn sách vẫn cung cấp những hiểu biết có giá trị về một phong trào trí thức có ảnh hưởng tiếp tục định hình các cuộc tranh luận về tương lai của châu Âu. Đây là một đóng góp quan trọng cho sự hiểu biết của chúng ta về triết học chính trị đương đại và lịch sử trí thức châu Âu.

Tác phẩm này đặc biệt xúc động khi xét đến cái chết bi thảm của Dugina vào năm 2022. Sự phân tích cẩn thận và sự gắn bó sâu sắc của cô với những ý tưởng này chứng tỏ khả năng học thuật và niềm đam mê trí tuệ của cô. Mặc dù độc giả có thể không chia sẻ tất cả các lập trường của Tân Hữu, cuốn sách này cung cấp một nguồn tài nguyên thiết yếu để hiểu quan điểm của họ về quá khứ, hiện tại và tương lai có thể xảy ra của châu Âu.

“A Theory of Europe” cung cấp nhiều hiểu biết sâu sắc và phân tích cho bất kỳ ai quan tâm đến tư tưởng chính trị châu Âu, chính trị Pháp đương đại hoặc các tầm nhìn thay thế về bản sắc châu Âu. Nó đóng vai trò là phần giới thiệu về tư tưởng Tân Hữu và là một đóng góp học thuật nghiêm túc cho các cuộc tranh luận đang diễn ra về nền văn minh và bản sắc châu Âu./.

Tác giả: Alexander Raynor

Dịch giả: Bạch Long