Trump ve Harris'e Sağlanan Mali Destek ABD Başkanlık Yarışında Adayların Arkasında Kimlerin Olduğunu Gösteriyor

Bildiğiniz gibi, "parayı veren düdüğü çalar" ve bu durum ABD siyasi sistemi için de bir istisna değildir. Bazı güçler şu ya da bu adayın zaferiyle ilgileniyor - bazıları ideolojik inançlarından, diğerleri ticari çıkarlarını korumak için ve üçüncüsü de siyasi oyuna katılımlarını ayakta tutmak için.

Şu anda Donald Trump, Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Yeşil Parti Başkanı Jill Stein, bağımsız sol-ilerici siyasi aktivist Cornel West, Liberteryan Parti adayı Chase Oliver ABD'nin kayıtlı başkan adayları olarak başkanlık için yarışıyor. Aralarında Joe Biden'ın da bulunduğu diğer 14 aday ise adaylıklarını geri çekti. Trump ve Harris dışındaki diğer adayların kazanma şansı çok az olduğundan, sadece bu iki siyasetçinin seçim kampanyalarına yönelik mali akışları ele alacağız.

Eylül 2024 itibariyle, kendi komitelerinden 685 milyon 107 bin ABD doları ve dış kaynaklardan 336 milyon 224 bin ABD doları alan Kamala Harris toplam mali yardım açısından lider konumdadır. Donald Trump ise sırasıyla 306 milyon 777 bin ve 335 milyon 429 bin aldı.

ABD siyasi sisteminin bir döner kapı ve lobiciler, kongre üyeleri ve seçmenlerden oluşan bir demir üçgen şeklinde olduğu düşünüldüğünde, büyük siyasete yapılan mali enjeksiyonlar büyük şirketlerin çıkarlarını ve siyasi tercihler alanındaki ruh halini yansıtmaktadır.

Ancak bu özel seçim sezonu, bazı sektörleri ve alanları etkileyen ilginç değişiklikler gösteriyor.

İlk olarak Wall Street Journal, Silikon Vadisi'nde daha önce birlikte çalışan ve arkadaş olan işadamları arasında ciddi bir kırılma yaşandığını belirtiyor. Şimdi bir kısmı Trump'ı, bir kısmı da Harris'i destekliyor. Bazı yatırımcılar ilk kez siyasi adaylara bağış yapmaya başladı, çünkü mevcut durumu oldukça tehlikeli buluyorlar ve seçim merkezlerine bir miktar fon göndermeyi görevleri olarak görüyorlar.

Bununla birlikte, bazı karmaşıklıklar var - aynı parti içinde belirli konularda farklı pozisyonlar var. Örneğin, derin cepli kripto devleri, ön seçimlerde kriptoya daha dost olarak görülen Demokrat Adam Schiff'i desteklemek için bir reklam ve seçim kampanyasına 10 milyon dolar pompaladı ve bu da Demokrat Temsilci Katie Porter'ın Kaliforniya Senatosu ön seçimlerinde yenilmesine yol açtı.

Fairshake adlı kripto yanlısı bir süper PAC, ABD seçimlerinde harcamak üzere şu anda yaklaşık 75 milyon dolarlık bir savaş sandığı topladı. Destekçiler arasında Coinbase İcra Kurulu Başkanı Brian Armstrong, dijital varlık borsası Gemini'nin kurucuları Cameron ve Tyler Winklevoss ve Andreessen Horowitz'den Marc Andreessen yer alıyor.

Bunun nedeni, bu sektörün yasadışı finansla mücadeleyi amaçlayan yasa tekliflerini kendi çıkarlarını tehdit eden bir unsur olarak görmesidir.

Biri Warren ve Cumhuriyetçi Senatör Roger Marshall tarafından desteklenen, diğeri ise Senatörler Mark Warner, Jack Reed, Mitt Romney ve Mike Rounds tarafından sunulan iki yasa tasarısı, şu anda bankalar ve diğer finans kurumları için var olan kara para aklamayı önleme kurallarını kripto firmalarına uygulamayı amaçlıyor.Blockchain Derneği ve Dijital Ticaret Odası gibi gruplar, mevcut tasarıların uygulanamaz gereklilikler getireceğini ve ABD'deki sektörü etkili bir şekilde öldüreceğini söyledi.

Dolayısıyla J. D. Vance'in seçim öncesi kripto paralara ilişkin söylemleri (ne de olsa kendisi de bu alanda çalışmıştır) ABD'deki kripto işinin bir bölümünü kendi tarafına (ve Trump'a) çekebilir.

Öte yandan, Demokratların tercih edildiği bazı bilişim şirketleri Harris'in fazla "ilerici gündeminden" korkmaktadır; örneğin, mobil sosyal oyun şirketi Zynga'nın kurucu ortağı Mark Pinсus, Harris'i sadece "merkezci bir platformu desteklemesi halinde" destekleyeceğini, ancak "sola dönmesi halinde" reddedeceğini söylemiştir.

Trump'ı alenen destekleyen Elon Musk gibi bazı savurgan yatırımcılar, başkanlık yarışında hangi tarafı tutacakları konusunda kendilerine daha az güvenen diğer girişimlere de örnek oldu.

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bir başka ilginç eğilim de lobicilerin faaliyetlerindeki azalmadır. Geçen yıl 12939 lobici vardı ve bunlardan geçen toplam fon miktarı 4.27 milyar dolardı, bu yıl ise 12176 kişi ile fon miktarı neredeyse yarı yarıya azaldı - 2.2 milyar dolar.

Her ne kadar lobicilik, başkanlık veya kongre seçimleriyle tamamen ilişkilendirilemese de, yine de belirli bir korelasyon söz konusudur.

Tercihlerdeki değişiklikleri de dikkate almanız gerekir. Örneğin, Koch Kardeşler tanınmış Cumhuriyetçi bağışçılardır. Özellikle Obama'nın zaferinden sonra Demokratlara karşı çeşitli kampanyaları aktif olarak finanse etmeye başladılar. David'in ölümünden sonra, kardeşi Charles siyasi amaçlarla bağış yapmaya devam etti, ana fonlar Americans for Prosperity Action üzerinden gitti. Bu fon 6 Ağustos 2024 itibariyle Cumhuriyetçi adayları desteklemek için yaklaşık 62 milyon dolar ve 2024'te Trump'a karşı çıkmak için 10 milyon dolar harcamıştır.

Eski Başkan Donald Trump'ın seçilmesinin ardından partilerin ötesine geçme ve Demokratlarla işbirliği yapma sözlerine rağmen, 2024 döngüsü sırasında Demokratları desteklemek için hiçbir fon tahsis edilmedi. Milyarder Reid Hoffman (LinkedIn'in kurucu ortağı) Cumhuriyetçi başkan adayı Nikki Haley'i destekleyen bir süper siyasi eylem komitesine 250.000 dolar verdi, ancak daha sonra Demokratları desteklemeye başladı.JPMorgan Chase & Co. şirketinden Jamie Dimon ve yatırımcı Bill Ackman da dahil olmak üzere, tarihsel olarak Demokratlara para bağışında bulunan başka milyarderlerin de 2023'ün sonunda Güney Carolina'nın eski valisine desteklerini ifade etmiş olmaları önemlidir.

Hoffman'ın, Arabella Advisors tarafından yönetilen ve "gizli bir kara para dolandırıcılığı" olarak adlandırılan kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Hopewell Vakfı da dahil olmak üzere Demokrat karanlık gruplara sık sık para bağışladığı unutulmamalıdır. Arabella Advisors, Biden'ı 2020'de Beyaz Saray'a taşımak için bir milyar dolardan fazla para harcamıştır.

Genel olarak, Demokratlar ve Kamala Harris'in para kaynakları, Cumhuriyetçiler ve Donald Trump'a giden bağışlardan daha az bilinmektedir.

Kamala Harris, başkan adaylığının hemen ardından Bill Gates'in eşi Melinda Gates ve finans spekülatörü George Soros tarafından desteklenirken, oğlu Alex Soros da destek tweet'i atarak Demokratları "Kamala Harris etrafında birleşmeye ve Donald Trump'ı yenmeye" çağırdı. Başlangıçta Harris hakkında şüphelerini dile getiren Netflix kurucu ortağı Reed Hastings, daha sonra onu destekleyen bir siyasi eylem komitesine 7 milyon dolar bağışladı. IAC Başkanı Barry Diller ise Harris'in başkanlık kampanyasına "maksimum" bağışta bulunma sözü vererek "Kamala Harris'in siyasi deneyiminden şüphe duyan herkes, Biden'ın çekilmesinden sonra her adımı nasıl mükemmel bir şekilde ele aldığına dikkat etmeli" dedi.

Donald Trump'ın ana sponsoru, ünlü sanayici Andrew Mellon'un soyundan gelen Timothy Mellon'du. Mellon, 2024 seçimlerine 165 milyon dolardan fazla bağışta bulunarak bu yıl dış harcama gruplarını besleyen en büyük bağışçı oldu. Mellon, bir siyasi grubun en büyük bağışçısı olan ve grubun finansmanının %40'ından fazlasını oluşturan bağışçılara verilen bir terim olan "koruyucu melek bağışçı" olarak biliniyor.

Mellon'un daha klasik bir işi var ve ilgi alanları Trump'ın ABD sanayisini canlandırmaya yönelik eski ve mevcut programıyla örtüşüyor.

En büyük on bağış toplama komitesi, Demokratlardan daha fazla Cumhuriyetçi yapıya sahiptir. Aşağıdaki ortak siyasi eylem komiteleri Trump için çalışmaktadır: Trump Save America JFC, Trump 47 Cmte, Trump National Cmte JFC. Cumhuriyetçiler ayrıca Protect the House 2024, Team Stand for America, Grow the Majority JFC ve Team Scalise'e de yatırım yapıyor. Demokratların arkasında ise Harris Victory Fund, Harris Action Fund ve Jeffries Victory Fund yer alıyor.

22 Eylül itibariyle ABD'de süper siyasi eylem komitesi olarak kayıtlı 2.386 kuruluş bulunmaktadır ve bu kuruluşlardan 2.444.651.566 dolar geçmiştir.

Trump muhafazakar Make America Great Again Inc, Preserve America PAC, America PAC (Texas), Right for America tarafından desteklenirken, liberal yön WinSenate PAC, Protect Progress, Last Best Place PAC, Women Vote!, LCV Victory Fund (listedeki en önemli grup) tarafından temsil edilmektedir.

Süper siyasi eylem komitelerinin işlevleri arasında muhalif adayların itibarsızlaştırılması ve diğer kara propaganda türleri de yer aldığından, fonların genel verileri ile seçim kampanyasına gidenlerin farklı olduğunu eklemek gerekir.

Ancak şirketlerin siyasi önceliklerine bakıldığında, bilişim şirketleri, eğlence sektörü ve ilaç şirketlerinin daha çok Harris'in yanında yer aldığı, buna karşın askeri-endüstriyel kompleks, havayolu şirketleri ve ağır sanayinin Trump'ı finanse etmeyi tercih ettiği hemen göze çarpmaktadır. Eylül 2024 itibariyle Trump'ın ana bağışçıları American Airlines (134.1), Walmart (83.9), Boeing (82.7), Lockheed Martin (69.5), United Airlines (67.7), FedEx (61.9), Wells Fargo (59.4), Johnson & Johnson (57.4), Brown & Brown (56), Southwest Airlines (55.8), Northrop Grumman (52), Raytheon (43.3), Costco (43), Inter & Co. (42.8), Morgan Stanley (41.7), Microsoft (41.7), GEO Group (41), Delta Airlines (37.5), General Motors (32.7), Home Depot (31.4). Harris için ise Google (1.464,2), Microsoft (743), Brown & Brown (324,5), Johnson & Johnson (239,3), Apple (225,3), Oracle (218,1), Wells Fargo (169,2), Nvidia (169), Boeing (137,5), Morgan Stanley (136,9), Netflix (125.9), JP Morgan (117.7), Inter & Co. (117.2), Accenture (113.1), Adobe (98.2), Amazon (98.1), Facebook (97), Broadcom (93.3), Pfizer (93.1), Disney (91.4).

Gördüğünüz gibi Google, diğer şirketlerden açık ara farkla en önemli bağışçı haline gelmiştir. Bazı şirketlerin her iki adaya da yatırım yapmış olması ABD için normal bir uygulamadır ve orada bilinen "yumurtaları tek sepete koyamazsınız" sözünü doğrulamaktadır. Başka bir deyişle, bazı şirketler güvende olmak istiyor, çünkü gelecek seçimlerde kimin kazanacağına dair net bir eğilim yok.

Nitekim siyaset bilimciler, bu yıl bir dizi nesnel nedenden ötürü hangi adayın seçimleri kazanacağını tahmin etmenin çok zor olduğunu belirtiyor. Bu nedenle, mali enjeksiyonlar ve manipülasyonlar aslında oy sayım sürecine kadar devam edecektir.