Όμηροι του Brexit οι τράπεζες, αγωνία κι αδράνεια στις επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση

Το αγωνιώδες ερώτημα αν θα αντέξει τα απόνερα του Brexit το τραπεζικό μας σύστημα, όντας ανάμεσα στη "Σκύλλα" των "κόκκινων" δανείων και τη "Χάρυβδη" των προβληματικών ομίλων που "νοσηλεύονται" σε κατάσταση "τραπεζικού οξυγόνου", ερμηνεύει τη "βουβαμάρα" της εγχώριας επιχειρηματικής αγοράς, από τους μικρομεσαίους εξαγωγείς μέχρι την εξαγωγική βιομηχανία και τη ναυτιλία.
"Βουβαμάρα" που δεν προκύπτει από αμηχανία. Κάθε άλλο. Είναι σκόπιμη και αποτελεί επιλογή για να μην επιβαρυνθεί το κλίμα και με τις ανησυχίες και αγωνίες της επιχειρηματικής κοινότητας.
Ωστόσο, το είδος και το ύφος των συζητήσεων (σε πολύ μεγάλη έκταση στα επιχειρηματικά γραφεία, στα επιμελητήρια και σε κορυφαίες οργανώσεις των παραγωγικών τάξεων) δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία για την ύπαρξη αγωνίας.
Μιας αγωνίας διαφορετικής από αυτή που περιβάλλει επιχειρηματικούς ομίλους και παράγοντες άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε., οι οποίοι δεν έχουν το ατύχημα (μάλλον, το δυστύχημα) να δραστηριοποιούνται σε μια χώρα, έστω και ευρωπαϊκή, όπου η πολιτική και οι πολιτικές παρατάξεις παρεμβάλλονται στην οικονομία σε βαθμό που σχεδόν να υπονομεύονται εκτιμήσεις, προβλέψεις, σχέδια και οράματα.
Με επίκεντρο τη σκέψη αυτή, που έχει αφετηρία τις αρνητικές εμπειρίες από την οικονομική πολιτική σε όλη την αντιπολίτευση, οι εκτιμήσεις της αγοράς εστιάζονται στα εξής σημεία για το Brexit.
-Πρώτον, το σημαντικότερο πρόβλημα για την ελληνική οικονομία είναι η πιθανή πολιτική παρεμβολή με σκοπό την επιστροφή σε λαϊκισμούς και συνθήματα στο πλαίσιο πιθανού πολιτικού ανταγωνισμού για το ποια ιδεολογία ή ιδεοληψία είναι χαμένη ή κερδισμένη από τις εξελίξεις. Κάτι τέτοιο, εκτιμάται, θα μας αποπροσανατολίσει από την ανάγκη να εστιάσουμε την προσοχή μας στην επισφράγιση των θέσεων κυριαρχίας μας (όποιες και όσες είναι αυτές) στη βρετανική οικονομία και στη βρετανική αγορά.
-Δεύτερον, οι τυχόν επιπλοκές στις εξελίξεις των νέων σχέσεων της Μ. Βρετανίας με την Ε.Ε. θα θέσουν σε νέα δοκιμασία τις αντοχές του τραπεζικού συστήματος, όπερ σημαίνει ότι τα τραύματα θα γίνουν ανεπανόρθωτα αν η πολιτική και οι πολιτικοί επιβαρύνουν την επιχειρηματική ψυχολογία και οδηγήσουν σε καταστάσεις πανικού.
-Τρίτον, επί της ουσίας των εξελίξεων, το Brexit βεβαίως και δεν θα έχει επιπτώσεις στην ελληνική εξωστρέφεια, την ανάπτυξη νέων εξαγωγικών δράσεων και τυχόν επενδυτικών συνεργασιών με βρετανικούς ομίλους, εάν το τραπεζικό μας σύστημα μπορεί να λειτουργήσει με νηφαλιότητα χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις και έχει τα περιθώρια να καλύψει πιθανές πρόσθετες ανάγκες επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
-Τέταρτον, εάν δεν παραταθεί (για λόγους συγκυρίας που δεν είναι δυνατόν προβλεφθούν αυτήν τη στιγμή) ο "πνιγμός" της ρευστότητας των επιχειρήσεων λόγω capital controls και χρεών του Δημοσίου στην αγορά, οι επιχειρήσεις έχουν την ικανότητα αναμονής και προσαρμογής στη νέα κατάσταση πραγμάτων της επιχειρηματικής ζωής, τόσο στη Βρετανία όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
-Πέμπτον, η καινούργια οικονομική ζωή στη Βρετανία θα διαμορφώσει συνθήκες νέων ευκαιριών για την ελληνική εξωστρέφεια. Ειδικότερα, στην περίπτωση της ναυτιλίας θα αποδειχθεί ότι είναι στο χέρι μας, ως χώρα, να εκμεταλλευθούμε έγκαιρα και με τόλμη τα εμφανή βρετανικά "πλην" της εξόδου από την Ε.Ε. και στον πολύπλευρο ναυτιλιακό τομέα.
-Έκτον, εάν ο κ. Τσίπρας κάνει το λάθος να συνδέσει το Brexit με "λύσεις" στα εσωτερικά του προβλήματα και ιδίως με τις προσπάθειές του για ανακατατάξεις στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ ή στις σχέσεις του με τους ΑΝΕΛ, αντί για ενδυνάμωση της κυβέρνησής του με πρόσωπα ικανά να "πλεύσουν" και να κερδίσουν στα απόνερα του Brexit, θα χαθούν μοναδικές ευκαιρίες όπως συνέβη και με το προσφυγικό από το οποίο επωμισθήκαμε μόνο το κόστος και οι Τούρκοι τα κέρδη…
-Έβδομον, εμφανείς επιπτώσεις του Brexit στην Ελλάδα θα εστιαστούν μόνο στον χώρο της προσέλκυσης επενδύσεων, στις ιδιωτικοποιήσεις αλλά και στην αξιοποίηση των πακέτων και των προγραμμάτων της Ε.Ε., όπως αυτά του Juncker και του ΕΣΠΑ - εξέλιξη που οφείλει να αποτρέψει η κυβέρνηση με ταχύτατες κινήσεις.
-Όγδοον, τις συνέπειες του Brexit θα επιδεινώσει (κατά την επιχειρηματική αγορά) ένας πιθανός ανεξέλεγκτος κομματικός λαϊκισμός των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από κομματικά και άλλα στελέχη σε τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές εκπομπές, καθώς και η ακατάσχετη πολιτική φλυαρία της αντιπολίτευσης με αντιπαραθέσεις προς την κυβέρνηση και τους χειρισμούς της, που σαφέστατα θα προκαλέσουν αρνητικό κλίμα.
Και επειδή η οικονομία, ιδίως η ανάπτυξη, είναι θέμα κλίματος, περιβάλλοντος και ψυχολογίας (πολύ δε περισσότερο σήμερα) η πολιτική διαχείριση… του όλου βρετανικού ζητήματος πρέπει να γίνει από όλους -κυβέρνηση, πολιτικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες- με σύνεση και ευαισθησία προς τον σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Γι' αυτό (κρίνεται) καλύτερη η "βουβαμάρα" από τη φλυαρία…Του Γιώργου Κράλογλου
Το αγωνιώδες ερώτημα αν θα αντέξει τα απόνερα του Brexit το τραπεζικό μας σύστημα, όντας ανάμεσα στη "Σκύλλα" των "κόκκινων" δανείων και τη "Χάρυβδη" των προβληματικών ομίλων που "νοσηλεύονται" σε κατάσταση "τραπεζικού οξυγόνου", ερμηνεύει τη "βουβαμάρα" της εγχώριας επιχειρηματικής αγοράς, από τους μικρομεσαίους εξαγωγείς μέχρι την εξαγωγική βιομηχανία και τη ναυτιλία.
"Βουβαμάρα" που δεν προκύπτει από αμηχανία. Κάθε άλλο. Είναι σκόπιμη και αποτελεί επιλογή για να μην επιβαρυνθεί το κλίμα και με τις ανησυχίες και αγωνίες της επιχειρηματικής κοινότητας.
Ωστόσο, το είδος και το ύφος των συζητήσεων (σε πολύ μεγάλη έκταση στα επιχειρηματικά γραφεία, στα επιμελητήρια και σε κορυφαίες οργανώσεις των παραγωγικών τάξεων) δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία για την ύπαρξη αγωνίας.
Μιας αγωνίας διαφορετικής από αυτή που περιβάλλει επιχειρηματικούς ομίλους και παράγοντες άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε., οι οποίοι δεν έχουν το ατύχημα (μάλλον, το δυστύχημα) να δραστηριοποιούνται σε μια χώρα, έστω και ευρωπαϊκή, όπου η πολιτική και οι πολιτικές παρατάξεις παρεμβάλλονται στην οικονομία σε βαθμό που σχεδόν να υπονομεύονται εκτιμήσεις, προβλέψεις, σχέδια και οράματα.
Με επίκεντρο τη σκέψη αυτή, που έχει αφετηρία τις αρνητικές εμπειρίες από την οικονομική πολιτική σε όλη την αντιπολίτευση, οι εκτιμήσεις της αγοράς εστιάζονται στα εξής σημεία για το Brexit.
-Πρώτον, το σημαντικότερο πρόβλημα για την ελληνική οικονομία είναι η πιθανή πολιτική παρεμβολή με σκοπό την επιστροφή σε λαϊκισμούς και συνθήματα στο πλαίσιο πιθανού πολιτικού ανταγωνισμού για το ποια ιδεολογία ή ιδεοληψία είναι χαμένη ή κερδισμένη από τις εξελίξεις. Κάτι τέτοιο, εκτιμάται, θα μας αποπροσανατολίσει από την ανάγκη να εστιάσουμε την προσοχή μας στην επισφράγιση των θέσεων κυριαρχίας μας (όποιες και όσες είναι αυτές) στη βρετανική οικονομία και στη βρετανική αγορά.
-Δεύτερον, οι τυχόν επιπλοκές στις εξελίξεις των νέων σχέσεων της Μ. Βρετανίας με την Ε.Ε. θα θέσουν σε νέα δοκιμασία τις αντοχές του τραπεζικού συστήματος, όπερ σημαίνει ότι τα τραύματα θα γίνουν ανεπανόρθωτα αν η πολιτική και οι πολιτικοί επιβαρύνουν την επιχειρηματική ψυχολογία και οδηγήσουν σε καταστάσεις πανικού.
-Τρίτον, επί της ουσίας των εξελίξεων, το Brexit βεβαίως και δεν θα έχει επιπτώσεις στην ελληνική εξωστρέφεια, την ανάπτυξη νέων εξαγωγικών δράσεων και τυχόν επενδυτικών συνεργασιών με βρετανικούς ομίλους, εάν το τραπεζικό μας σύστημα μπορεί να λειτουργήσει με νηφαλιότητα χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις και έχει τα περιθώρια να καλύψει πιθανές πρόσθετες ανάγκες επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
-Τέταρτον, εάν δεν παραταθεί (για λόγους συγκυρίας που δεν είναι δυνατόν προβλεφθούν αυτήν τη στιγμή) ο "πνιγμός" της ρευστότητας των επιχειρήσεων λόγω capital controls και χρεών του Δημοσίου στην αγορά, οι επιχειρήσεις έχουν την ικανότητα αναμονής και προσαρμογής στη νέα κατάσταση πραγμάτων της επιχειρηματικής ζωής, τόσο στη Βρετανία όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
-Πέμπτον, η καινούργια οικονομική ζωή στη Βρετανία θα διαμορφώσει συνθήκες νέων ευκαιριών για την ελληνική εξωστρέφεια. Ειδικότερα, στην περίπτωση της ναυτιλίας θα αποδειχθεί ότι είναι στο χέρι μας, ως χώρα, να εκμεταλλευθούμε έγκαιρα και με τόλμη τα εμφανή βρετανικά "πλην" της εξόδου από την Ε.Ε. και στον πολύπλευρο ναυτιλιακό τομέα.
-Έκτον, εάν ο κ. Τσίπρας κάνει το λάθος να συνδέσει το Brexit με "λύσεις" στα εσωτερικά του προβλήματα και ιδίως με τις προσπάθειές του για ανακατατάξεις στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ ή στις σχέσεις του με τους ΑΝΕΛ, αντί για ενδυνάμωση της κυβέρνησής του με πρόσωπα ικανά να "πλεύσουν" και να κερδίσουν στα απόνερα του Brexit, θα χαθούν μοναδικές ευκαιρίες όπως συνέβη και με το προσφυγικό από το οποίο επωμισθήκαμε μόνο το κόστος και οι Τούρκοι τα κέρδη…
-Έβδομον, εμφανείς επιπτώσεις του Brexit στην Ελλάδα θα εστιαστούν μόνο στον χώρο της προσέλκυσης επενδύσεων, στις ιδιωτικοποιήσεις αλλά και στην αξιοποίηση των πακέτων και των προγραμμάτων της Ε.Ε., όπως αυτά του Juncker και του ΕΣΠΑ - εξέλιξη που οφείλει να αποτρέψει η κυβέρνηση με ταχύτατες κινήσεις.
-Όγδοον, τις συνέπειες του Brexit θα επιδεινώσει (κατά την επιχειρηματική αγορά) ένας πιθανός ανεξέλεγκτος κομματικός λαϊκισμός των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από κομματικά και άλλα στελέχη σε τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές εκπομπές, καθώς και η ακατάσχετη πολιτική φλυαρία της αντιπολίτευσης με αντιπαραθέσεις προς την κυβέρνηση και τους χειρισμούς της, που σαφέστατα θα προκαλέσουν αρνητικό κλίμα.
Και επειδή η οικονομία, ιδίως η ανάπτυξη, είναι θέμα κλίματος, περιβάλλοντος και ψυχολογίας (πολύ δε περισσότερο σήμερα) η πολιτική διαχείριση… του όλου βρετανικού ζητήματος πρέπει να γίνει από όλους -κυβέρνηση, πολιτικούς και επιχειρηματικούς παράγοντες- με σύνεση και ευαισθησία προς τον σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Γι' αυτό (κρίνεται) καλύτερη η "βουβαμάρα" από τη φλυαρία…

Του Γιώργου Κράλογλου