Ο Ερντογάν «τα σπάει» με ΗΠΑ και Ιράκ και επαναπροσεγγίζει τη Ρωσία του Πούτιν

Τετάρτη, 12 Οκτώβριος, 2016 - 18:45

Η διμέτωπη κατάσταση που φέρει την Τουρκία να αντιπαρατίθεται με τις ΗΠΑ και το Ιράκ είναι το υπό εξέλιξη δεδομένο αυτές τις ημέρες, ταυτόχρονα με τη φιλολογία που αναπτύσσεται ειδικά στην Τουρκία και τη Ρωσία για τη νέα σελίδα στις ρωσοτουρκικές σχέσεις.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας καταφέρθηκε σήμερα για άλλη μια φορά εναντίον των ΗΠΑ. Κι αυτό με βάση τις κλασικές εδώ και λίγο καιρό αφορμές τριβής μεταξύ Ουάσιγκτον και 'Αγκυρας: Πρώτον τη «συνεργασία» των Αμερικανών με τους Κούρδους της βόρειας Συρίας εναντίον του «Ισλαμικού Κράτους» και δεύτερον το αίτημα της 'Αγκυρας προς την Ουάσιγκτον περί έκδοσης του χότζα Φετουλάχ Γκιουλέν.
Η αμερικανοτουρκική αντιπαράθεση έφτασε σήμερα στο σημείο να χαρακτηρίσει ο Ερντογάν «ατυχή» τη δήλωση της υποψήφιας για την προεδρία στις ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον ότι, αν εκλεγεί, θα εξοπλίσει τους κούρδους της Συρίας. «Οι Αμερικανοί ήδη τους εξοπλίζουν και η Κλίντον είπε ότι αυτό θα συνεχιστεί» είπε ο Ερντογάν. Σημειώνεται ότι η 'Αγκυρα ταυτίζει το PYD, την οργάνωση των Κούρδων της Συρίας, με το ΡΚΚ. Χτες, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε πει ότι, αν οι ΗΠΑ εξοπλίσουν το PYD, «θα γίνουν χώρα που στηρίζει την τρομοκρατία».
Ταυτόχρονα κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ του Ιράκ και της Τουρκίας, αφού η δεύτερη επιμένει στη στρατιωτική της παρουσία στην Μπασίκα, παρά την θέληση της Βαγδάτης. Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ δηλώνουν επανειλημμένως ότι η Τουρκία δεν περιλαμβάνεται μεταξύ των συμμαχικών δυνάμεων στο Ιράκ και ότι η συμμετοχή διαφόρων κρατών στην επικείμενη συμμαχική επιχείρηση στη Μουσούλη είναι κάτι που θα αποφασίσει η Βαγδάτη.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, βελτιώνονται θεαματικά οι ρωσοτουρκικές σχέσεις. Καθώς ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν βρισκόταν στην Τουρκία και πριν από την προχτεσινή συνάντησή του με τον Ερντογάν, η «Πράβντα» έγραφε ότι η Τουρκία είναι συνέταιρος της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή. Μπορεί όλο αυτό το κλίμα που δημιουργείται στα ρωσοτουρκικά να είναι σε μεγάλο βαθμό για το θεαθήναι. Μπορεί, όπως γράφει σήμερα ο αρθρογράφος της «Μιλιέτ» Σαμί Κοέν, να είναι «ξεκάθαρο ότι η Ρωσία επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τις συνθήκες αυτές για τη δική της στρατηγική στην περιοχή». Μπορεί επίσης να κάνει ακριβώς το ίδιο η 'Αγκυρα, επιχειρώντας, κατά το δίδαγμα της κλασικής τουρκικής διπλωματίας, να εκμεταλλευτεί τις ισορροπίες μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων για ίδιον όφελος.
Μπορεί να ισχύουν όλα αυτά, αλλά δυστυχώς δεν διανύουμε κάποια περίοδο ψυχρού πολέμου, αλλά μια περίοδο συγκρούσεων στην περιοχή, οι οποίες δεν θέλουν πολύ για να κλιμακωθούν και να επεκταθούν. Ο Τούρκος διεθνολόγος καθηγητής Μπασκίν Οράν, μιλώντας πριν από μερικές μέρες στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είχε υπογραμμίσει ότι ο Ερντογάν, προκειμένου να βγει από το αδιέξοδο, μπορεί να οδηγήσει την Τουρκία σε πόλεμο. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο πόλεμος αυτός έχει πολλούς πρωταγωνιστές: Τουρκία, Ιράκ, Συρία, Ιράν, Ρωσία, ΗΠΑ. Οι εν λόγω πρωταγωνιστές είναι απλώς κράτη. Υπό μια άλλη οπτική γωνία, οι πρωταγωνιστές, εκτός από την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα ή την 'Αγκυρα, είναι οι Κούρδοι σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, οι Σιίτες του Ιράκ και κατ' επέκταση σε ολόκληρη τη Μέσης Ανατολή, οι Σουνίτες κατά τον ίδιο τρόπο, το ενεργειακό κλπ. Δηλαδή όλα τα συστατικά στοιχεία της Μέσης Ανατολής που κατά τη διάρκεια της ιστορίας υπήρξαν κατ' επιλογή τα αντικείμενα, οι λόγοι και οι πρωταγωνιστές επί μέρους περιφερειακών συγκρούσεων. Η διαφορά είναι ότι αυτή τη φορά εμπλέκονται όλα μαζί τα στοιχεία αυτά και εκτείνονται σε έναν αρκετά μεγάλο γεωγραφικό χώρο, ο οποίος σημειωτέον περιλαμβάνει και το Ισραήλ.