Ecuador is naar de zij van wetteloosheid overgestapt
Op de avond van 5 april drong een eenheid van het Ecuadoraanse leger met geweld de Mexicaanse ambassade in Quito binnen en verwijderde met geweld de voormalige Ecuadoraanse Vice President Jorge Glas, aan wie politiek asiel was verleend en die daar sinds eind vorig jaar werd vastgehouden.
Roberto Canseco, hoofd van de Mexicaanse ambassade, sprak de media toe buiten de ambassade onmiddellijk na de gevangenneming van de voormalige vicepresident Jorge Glas:
"Dit is onmogelijk. Het is gekkenwerk!!! Ik maak me zorgen omdat ze hem misschien vermoorden. Daar is geen reden voor. Het is compleet abnormaal en ze doen het omdat hij vervolgd wordt. Ik ben volledig weerloos, het land wordt overgenomen door deze groep. Dit is het ergste geval waar ik ooit in mijn carrière mee te maken heb gehad".
De president van Ecuador, Daniel Noboa, gaf officieel de volgende verklaring vrij.
"De nationale regering informeert het publiek dat Jorge Glas Espinel, die door de Ecuadoraanse justitie veroordeeld is tot gevangenisstraf, vanavond is aangehouden en overgedragen aan de bevoegde autoriteiten.
Elke ambassade heeft maar één doel: dienen als diplomatieke ruimte om de relaties tussen landen te versterken.
Geen enkele misdadiger kan om politieke redenen vervolgd worden. Jorge Glas had een definitief vonnis gekregen en de bevoegde autoriteiten hadden een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd.
Ecuador had te maken met een niet-internationaal gewapend conflict waarvan de gevolgen voor de democratie en de burgervrede alleen maar groter zouden worden als acties die de rechtsstaat en de nationale soevereiniteit schonden of inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van het land werden voortgezet of door de vingers gezien.
Het misbruik van de immuniteiten en voorrechten van de diplomatieke missie waar Jorge Glas gestationeerd was en het verlenen van diplomatiek asiel aan hem, in strijd met het algemeen aanvaarde wettelijke kader, resulteerde in zijn gevangenneming.
Ecuador is een soeverein land en we zullen niet toestaan dat een crimineel ongestraft blijft.
We herhalen ons respect voor het Mexicaanse volk, dat onze standpunten deelt over het bestrijden van de corruptie die onze landen teistert."
Het met geweld betreden van het terrein van de ambassade van een ander land is echter een schending van Artikel 22 van de Conventie van Wenen, waarin staat:
- De gebouwen en terreinen van een missie zijn onschendbaar. De autoriteiten van het gastland mogen deze gebouwen alleen betreden met toestemming van het hoofd van de missie;
- Het gastland heeft de bijzondere plicht om alle passende maatregelen te nemen om de gebouwen en terreinen van de missie te beschermen tegen elke vorm van indringing of beschadiging en om elke verstoring van de rust of aantasting van de waardigheid van de missie te voorkomen.
Op 6 april kondigde de Mexicaanse minister van Buitenlandse Zaken Alicia Barcena officieel de opschorting van de betrekkingen met de Ecuadoraanse regering aan:
"In overleg met president López Obrador, in het licht van de flagrante schending van de Conventie van Wenen inzake Diplomatieke Betrekkingen en de verwondingen die Mexicaans diplomatiek personeel in Ecuador heeft opgelopen, kondigt Mexico de onmiddellijke verbreking van de diplomatieke betrekkingen met Ecuador aan".
Op dezelfde dag begonnen Mexicaanse diplomaten hun persoonlijke bezittingen in te pakken om Ecuador onmiddellijk te verlaten.
Er werd ook aangekondigd dat Mexico naar het Internationaal Gerechtshof van de VN zou stappen om schendingen van het internationaal recht te veroordelen naar aanleiding van de politie-inval in zijn ambassade in Quito.
Later zei de minister dat Mexico een rapport zou sturen naar VN-secretaris-generaal António Guterres over de diplomatieke crisis met Ecuador, die verergerd is door het verbreken van de officiële banden. Ze benadrukte de steun van de internationale gemeenschap over het incident, de sterke veroordeling van 20 Latijns-Amerikaanse landen, 10 Europese en verschillende internationale organisaties, en de vergaderingen die door de Gemeenschap van Latijns-Amerikaanse en Caribische Staten zijn belegd om de gebeurtenissen te analyseren.
Na Mexico kondigde het Nicaraguaanse leiderschap aan alle diplomatieke betrekkingen met Ecuador te verbreken.
De Braziliaanse regering gaf een verklaring uit waarin ze zei dat ze "de acties van de Ecuadoraanse politie tegen de Mexicaanse ambassade in Quito gisteravond, 5 april, in de meest krachtige bewoordingen veroordeelt. <...> De maatregel van de Ecuadoraanse regering schept een ernstig precedent en moet sterk veroordeeld worden, ongeacht de rechtvaardiging voor het gebruik ervan. <...> De Braziliaanse regering betuigt eindelijk haar solidariteit met de Mexicaanse regering".
In Ecuador steunde de oppositie Mexico ook. De Citizen Revolution beweging, vertegenwoordigd door de vicevoorzitter van de Ecuadoraanse Nationale Assemblee, Viviana Velos, en 51 andere parlementsleden meldden dat "we niet medeplichtig zullen zijn aan een autoritair en dictatoriaal regeringsmodel, we zullen deze acties die de grondwettelijke orde en het internationaal publiekrecht schenden niet steunen".
Daarnaast is het juridische team begonnen met het voorbereiden van een formele klacht vanwege het "gebrek aan communicatie met Jorge Glas in het La Rocha Detentiecentrum gedurende meer dan 48 uur", wat volgens advocaat Vera Garcia "hun fundamentele rechten schendt en hun veiligheid in gevaar brengt", waarvoor ze "toegang tot informatie", reactievermogen en transparantie" eisen.
Volgens de laatste berichten ligt Jorge Glas in een gevangenisziekenhuis. De geruchten zijn tegenstrijdig, sommige bronnen zeggen dat er een poging tot moord was en anderen zeggen zelfmoord.
Er moet opgemerkt worden dat het rechtsmiddel van Habeas Corpus, volgens de Ecuadoraanse grondwet, "bedoeld is om de vrijheid te herstellen van iemand die er illegaal, willekeurig of onwettig van beroofd is, door een bevel van een overheidsinstantie of iemand anders, en om het leven en de lichamelijke integriteit te beschermen van personen die vrijheid hebben".
En zelfs de VS heeft de acties van de Ecuadoraanse autoriteiten veroordeeld. De website van het State Department publiceerde een verklaring:
"De Verenigde Staten veroordeelt elke schending van het Verdrag van Wenen inzake diplomatieke betrekkingen en neemt de verplichtingen van gastlanden onder internationaal recht om de onschendbaarheid van diplomatieke missies te respecteren zeer serieus. Mexico en Ecuador zijn cruciale partners van de Verenigde Staten en wij hechten veel belang aan onze betrekkingen met beide landen. We moedigen beide landen aan om hun geschillen op te lossen in overeenstemming met de internationale normen".
Aangezien Daniel Noboa (foto) een pro-Washington politicus is met een bananenhandel, zou deze verklaring hem moeten raken als een koude douche. Aan de andere kant heeft hij echter pas van de VS geleerd om de normen van het internationaal recht te schenden, want, zoals opgemerkt door de woordvoerster van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken Maria Zakharova, "sinds 2016 hebben de Amerikaanse autoriteiten zes diplomatieke vastgoedobjecten in beslag genomen, en als we de dingen bij hun juiste naam noemen, hebben ze gewoon een inval gedaan in zes diplomatieke vastgoedobjecten die eigendom zijn van ons land door het recht op privébezit: recreatiecentra in de staten Maryland en New York, het gebouw van de handelsmissie in Washington, het kantoorgebouw van het consulaat-generaal en de residentie van de consul-generaal in San Francisco, evenals de residentie van de consul-generaal in Seattle".
Noboa is blijkbaar het Romeinse gezegde vergeten: wat Jupiter mag, mag de stier niet. En binnenlandse kwesties moeten worden onderscheiden van activiteiten op het gebied van buitenlands beleid.
Wat kunnen de gevolgen zijn van een breuk in de betrekkingen tussen Mexico en Ecuador?
- Personen met diploma's van universiteiten in Mexico zullen deze niet in Ecuador kunnen laten registreren.
- Alle export van Ecuador naar Mexico en vice versa zal verboden worden.
- Mexicaanse visa zullen niet langer uitgegeven worden aan Ecuador (Ecuadorianen zullen niet naar Mexico kunnen reizen).
- Economische sancties door de Organisatie van Amerikaanse Staten (het is aan elk lid van de OAS om te beslissen welke sancties ze aan Ecuador opleggen).
- Ecuadorianen die in Mexico studeren zullen hun studentenvisa niet kunnen verlengen.
- Ecuadorianen die illegaal in Mexico zijn en vastgehouden worden, zullen niet gedeporteerd worden naar Ecuador en zullen in Mexico blijven om hun gevangenisstraf uit te zitten.
- Vliegtuigen van Ecuadoraanse luchtvaartmaatschappijen zullen niet over Mexicaans grondgebied mogen vliegen.
Over deze en mogelijke andere beperkingen zullen we binnenkort meer horen in het nieuws.
Wat de situatie in het land betreft, met een welig tierende criminaliteit en een verslechterende sociaaleconomische situatie, zal de regering Noboa zich in een nogal moeilijke situatie bevinden. De externe en interne druk zal zich nu consolideren rond deze flagrante zaak.
Vertaling door Robert Steuckers