De trojka verslaat Biden in West-Azië
De Top van Teheran, waarop Iran-Rusland-Turkije verenigd waren, was in meer dan één opzicht een fascinerende gebeurtenis. Ogenschijnlijk gaat het om het in 2017 gestarte Astana-vredesproces in Syrië, en in de gezamenlijke verklaring van de top wordt naar behoren opgemerkt dat Iran, Rusland en (het onlangs omgedoopte) Turkije zullen blijven "samenwerken om terroristen uit te schakelen" in Syrië en "geen nieuwe feiten in Syrië zullen aanvaarden in naam van het verslaan van het terrorisme".
Dit is een totale verwerping van het exceptionalistische unipolarisme van de "oorlog tegen het terrorisme" dat eens West-Azië beheerste.
Tegenover de wereldsheriff
De Russische president Vladimir Poetin was nog explicieter in zijn toespraak. Hij legde de nadruk op "specifieke stappen om een inclusieve politieke dialoog binnen Syrië te bevorderen" en noemde vooral de dingen bij hun naam: "De westerse staten, onder aanvoering van de Verenigde Staten, moedigen separatistische sentimenten in bepaalde gebieden van het land sterk aan en plunderen de natuurlijke rijkdommen ervan met het doel de Syrische staat te vernietigen".
Er zullen dus "meer stappen in ons trilateraal formaat" worden gezet om "de situatie in die gebieden te stabiliseren" en, wat van cruciaal belang is, "de wettige regering van Syrië weer de controle te geven". In voor- en tegenspoed zullen de dagen van de keizerlijke plunderingen voorbij zijn.
De bilaterale ontmoetingen in de marge van de top - Poetin/Raisi en Poetin/Erdogan - waren nog intrigerender. De context is cruciaal: de ontmoeting in Teheran vond plaats na het bezoek van Poetin aan Turkmenistan eind juni voor de 6e Kaspische Top, waar alle kuststaten, inclusief Iran, aanwezig waren, en na de reizen van minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov naar Algerije, Bahrein, Oman en Saoedi-Arabië, waar hij al zijn tegenhangers van de Samenwerkingsraad van de Golf (GCC) ontmoette.
Het moment van Moskou
Zo zien wij hoe de Russische diplomatie zorgvuldig haar geopolitieke tapijt weeft van West-Azië tot Centraal-Azië - met elk van haar buren die staan te popelen om met Moskou te praten en naar Moskou te luisteren. Op dit ogenblik neigt de entente cordiale tussen Rusland en Turkije naar conflictbeheersing en is zij sterk gericht op handelsbetrekkingen. Iran-Rusland is een heel ander spel: het is een strategisch partnerschap.
Het is dan ook geen toeval dat de Nationale Oliemaatschappij van Iran (NIOC), in samenhang met de top van Teheran, de ondertekening aankondigde van een strategische samenwerkingsovereenkomst van 40 miljard dollar met de Russische Gazprom. Dit is de grootste buitenlandse investering in de geschiedenis van de Iraanse energie-industrie, die sinds het begin van de jaren 2000 hard nodig is. Zeven overeenkomsten, ter waarde van 4 miljard dollar, betreffen de ontwikkeling van olievelden; andere hebben betrekking op de aanleg van nieuwe exportpijpleidingen en LNG-projecten.
Kremlin-adviseur Joeri Oesjakov liet heerlijk uitlekken dat Poetin en de Iraanse Opperste Leider Ayatollah Ali Khamenei tijdens hun privé-ontmoeting "conceptuele kwesties hebben besproken". Vertaling: hij bedoelt grote strategie als in het complexe proces van integratie van Eurazië in evolutie, waarin de drie belangrijkste knooppunten Rusland, Iran en China zijn, die nu hun onderlinge verbondenheid intensiveren. Het strategisch partnerschap tussen Rusland en Iran weerspiegelt grotendeels de hoofdpunten van het strategisch partnerschap tussen China en Iran.
Iran zegt "nee" tegen de NAVO
Wat de NAVO betreft, zei Khamenei het zoals het is: "Als de weg openstaat voor de NAVO, dan ziet de organisatie geen grenzen. Als het in Oekraïne niet was tegengehouden, zou het bondgenootschap na een tijdje een oorlog zijn begonnen onder het voorwendsel van de Krim".
Er is niets uitgelekt over de impasse van het Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) tussen de VS en Iran - maar het is duidelijk, op grond van de recente onderhandelingen in Wenen, dat Moskou zich niet zal bemoeien met de nucleaire beslissingen van Teheran. Niet alleen weten Teheran-Moskou-Beijing heel goed wie verhindert dat het JCPOA weer op de rails komt, maar zij zien ook hoe dit contraproduktieve getreuzel het collectieve Westen de toegang tot de broodnodige Iraanse olie belet.
Dan is er het armenfront. Iran is een van de wereldleiders in de productie van drones: Pelican, Arash, Homa, Chamrosh, Jubin, Ababil, Bavar, verkenningsdrones, aanvalsdrones, zelfs kamikaze drones, goedkoop en doeltreffend, meestal ingezet vanaf marineplatforms in West-Azië
Het officiële standpunt van Teheran is dat het geen wapens levert aan oorlogvoerende naties - wat in principe de onduidelijke "informatie" van de VS over hun levering aan Rusland in Oekraïne zou ontkrachten. Maar dit zou altijd onder de radar kunnen gebeuren, gezien het feit dat Teheran zeer geïnteresseerd is in de aankoop van Russische luchtverdedigingssystemen en ultramoderne straaljagers. Na het einde van het embargo van de VN-Veiligheidsraad zal Rusland zoveel conventionele wapens aan Iran kunnen verkopen als het zelf wil.
Russische militaire analisten zijn gefascineerd door de conclusies die de Iraniërs trokken toen vaststond dat zij geen schijn van kans zouden maken tegen een NAVO-armada; in wezen gingen zij voor guerrilla-oorlogvoering op pro-niveau (een les geleerd van Afghanistan). In Syrië, Irak en Jemen hebben zij trainers ingezet om dorpelingen te begeleiden in de strijd tegen de salafisten-jihadisten; zij hebben tienduizenden groot kaliber sluipschuttersgeweren, ATGM's en thermische wapens geproduceerd; en natuurlijk hebben zij hun assemblagelijnen van drones geperfectioneerd (met uitstekende camera's om de Amerikaanse posities in de gaten te houden).
Om nog maar te zwijgen van het feit dat de Iraniërs op hetzelfde ogenblik tamelijk capabele lange-afstandsraketten aan het bouwen waren. Geen wonder dat Russische militaire analisten menen dat er tactisch veel te leren valt van de Iraniërs - en niet alleen op het drone-front.
Het Poetin-Erdogan Ballet
Dan nu de ontmoeting tussen Poetin en Erdogan - een geopolitiek ballet dat altijd de aandacht trekt, vooral als men bedenkt dat de Sultan nog niet besloten heeft om op de hogesnelheidstrein van de Euraziatische integratie te stappen.
Poetin heeft diplomatiek "dankbaarheid betuigd" voor de besprekingen over voedsel- en graankwesties, en herhaalde dat "niet alle kwesties in verband met de uitvoer van Oekraïens graan uit de Zwarte Zee-havens zijn opgelost, maar dat er vooruitgang is geboekt".
Poetin verwees naar de Turkse minister van Defensie Hulusi Akar, die eerder deze week verzekerde dat de oprichting van een operatiecentrum in Istanboel, de instelling van gezamenlijke controles op de plaatsen van uitgang en aankomst van de havens, en het nauwlettend in de gaten houden van de veiligheid van de scheepvaart op de overslagroutes, kwesties zijn die in de komende dagen kunnen worden opgelost.
Blijkbaar hebben Poetin-Erdogan ook over Nagorno-Karabach gesproken (zonder details).
Wat uit sommige lekken zeker niet naar voren is gekomen, is dat wat Syrië betreft, de situatie in alle opzichten in een impasse verkeert. Dit is in het voordeel van Rusland, wiens voornaamste prioriteit de Donbass is. De sluwe Erdogan weet dit, en daarom heeft hij misschien geprobeerd om enkele "concessies" af te dwingen inzake de "Koerdische kwestie" en Nagorno-Karabach. Wat Poetin, de Russische secretaris van de Veiligheidsraad Nikolaj Patrusjev, en vice-president Dmitri Medvedev ook werkelijk van Erdogan denken, zij beseffen zeker hoe onschatbaar het is om zo'n grillige partner te cultiveren die het collectieve Westen gek kan maken.
Istanbul is deze zomer een soort Derde Rome geworden, althans voor de uit Europa verdreven Russische toeristen: zij zijn overal. Maar de meest cruciale geo-economische ontwikkeling van de afgelopen maanden is dat de ineenstorting door het Westen van de handels-/leveringslijnen langs de grenzen tussen Rusland en de EU - van de Oostzee tot de Zwarte Zee - eindelijk de wijsheid en de economische zin van de Internationale Noord-Zuid Transportcorridor (INTSC) heeft aangetoond: een groot succesverhaal van geopolitieke en geo-economische integratie tussen Rusland, Iran en India.
Wanneer Moskou met Kiev praat, praat het via Istanboel. De NAVO doet, zoals het Zuiden wel weet, niet aan diplomatie. Daarom vindt elke mogelijkheid tot dialoog tussen de Russen en sommige ontwikkelde westerlingen plaats in Turkije, Armenië, Azerbajdzjan en de Verenigde Arabische Emiraten. West-Azië en de Kaukasus hebben zich overigens niet aangesloten bij de hysterie van de westerse sancties tegen Rusland.
Zeg maar dag tegen de "teleprompter"
Vergelijk dit nu eens met het recente bezoek aan de regio van de zogenaamde "leider van de vrije wereld", die vrolijk afwisselend handen schudt met ongeziene mensen en - letterlijk - voorleest wat er op een teleprompter staat. We hebben het natuurlijk over de Amerikaanse president Joe Biden.
Feit: Biden dreigde Iran met militaire aanvallen en smeekte de Saoedi's, als een soort smekeling, om meer olie op te pompen om de "beroering" op de wereldenergiemarkten, veroorzaakt door de sanctiehysterie van het Westen, te compenseren. De context: de overduidelijke afwezigheid van een visie of iets wat ook maar lijkt op een ontwerp van een buitenlands beleidsplan voor West-Azië.
De olieprijzen stegen dan ook na Biden's reis: Brent ruwe olie steeg meer dan vier procent tot 105 dollar per vat, waardoor de prijzen na een onderbreking van enkele maanden weer boven de 100 dollar uitkwamen.
De kern van de zaak is dat als de OPEC of de OPEC+ (waartoe ook Rusland behoort) ooit besluiten hun olievoorraden te verhogen, zij dat zullen doen op basis van hun interne beraadslagingen, en niet onder druk van exceptionalistische pressie.
Wat de keizerlijke dreiging van militaire aanvallen op Iran betreft, dit is pure dementie. De hele Perzische Golf - en niet te vergeten heel West-Azië - weet dat als de VS/Israël Iran zouden aanvallen, een felle vergeldingsactie de energieproductie van de regio gewoon zou doen verdampen, met apocalyptische gevolgen, waaronder de ineenstorting van triljoenen dollars aan afgeleide produkten.
Biden had toen het lef om te zeggen: "Wij hebben vooruitgang geboekt bij het versterken van onze betrekkingen met de Golfstaten. Wij zullen in het Midden-Oosten geen vacuüm laten ontstaan dat Rusland en China kunnen opvullen".
Welnu, in het echte leven is het de "onmisbare natie" die in een vacuüm is veranderd. Alleen de omgekochte en betaalde Arabische vazallen - voor het merendeel monarchen - geloven in de opbouw van een "Arabische NAVO" (copyright koning Abdullah van Jordanië) om Iran te confronteren. Rusland en China zijn reeds aanwezig in West-Azië en daarbuiten.
De-dollarisatie, niet alleen Euraziatische integratie
Het is niet alleen de nieuwe logistieke corridor van Moskou en Sint-Petersburg naar Astrakhan en dan over de Kaspische Zee naar Enzeli in Iran en Mumbai die de zaken opschudt. Het gaat erom de bilaterale handel te doen toenemen, waarbij de Amerikaanse dollar niet betrokken is. Het gaat om de BRICS+, waar Turkije, Saoedi-Arabië en Egypte graag deel van willen uitmaken. Het gaat om de Shanghai Samenwerkingsorganisatie (SCO), die volgend jaar september Iran formeel als volwaardig lid zal verwelkomen (en binnenkort ook Wit-Rusland). Het gaat over de BRICS+, de SCO, het ambitieuze Belt and Road Initiative (BRI) van China en de Euraziatische Economische Unie (EAEU), die met elkaar verbonden zijn op hun weg naar een Groter Euraziatisch Partnerschap.
West-Azië mag dan nog steeds de thuisbasis zijn van een kleine groep nulsoevereine imperiale vazallen die afhankelijk zijn van financiële en militaire "hulp" uit het Westen, maar dat is verleden tijd. De toekomst is nu, nu de drie grote BRICS (Rusland, India, China) langzaam maar zeker hun overlappende strategieën in heel West-Azië op elkaar afstemmen, en Iran bij al die strategieën betrokken is.
En dan is er nog het grote wereldbeeld: ongeacht de omwentelingen en de dwaze door de VS bedachte "oil price cap"-schema's, is het een feit dat Rusland, Iran, Saoedi-Arabië en Venezuela - de belangrijkste en machtigste energieproducerende landen - het absoluut met elkaar eens zijn: over Rusland, over het collectieve Westen en over de behoeften van een echte multipolaire wereld.
Vertaling door Robert Steuckers