Μίζες 2,5 δισ. ευρώ το χρόνο από προμήθειες στην Υγεία
«Φρένο» σε υπερτιμολογήσεις και μίζες που φθάνουν τα 2,5 δισ. ευρώ το χρόνο, αναμένεται να βάλει το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας για τις προμήθειες το οποίο θα κατατεθεί μέχρι τέλος του έτους στη βουλή. Το «μαύρο» χρήμα στην Υγεία, όπως έχει αποκαλύψει ο αναπληρωτής υπουργός Παύλος Πολάκης, υπολογίζεται στο 25% με 30% των συνολικών δαπανών για την υγεία. Αυτό σημαίνει ότι τις ...χρυσές εποχές δαπανούσαμε, κάθε χρόνο από τον προϋπολογισμό και τα ασφαλιστικά ταμεία 6,5 δισ. ευρώ!
Ακόμη όμως και σήμερα, σύμφωνα με εκτιμήσεις και στοιχεία του υπουργείου Υγείας το πάρτι συνεχίζεται. Ενδεικτική είναι η περίπτωση αγοράς των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ. Ο σχετικός διαγωνισμός ξεκίνησε από το 2007 και μόλις το περασμένο καλοκαίρι πραγματοποιήθηκε η τελετή παράδοσης 14 ασθενοφόρων. Στην εκδήλωση ο κ. Πολάκης είχε πει χαρακτηριστικά: «Δεν τα βρίσκανε στην μίζα, γι’ αυτό καθυστερούσε επί τόσα χρόνια ο διαγωνισμός που ξεκίνησε το 2007 για τη προμήθεια των ασθενοφόρων». Ο διαγωνισμός μπλοκαρίστηκε για τέσσερα χρόνια, ενώ ακολούθησαν τρεις αλλαγές στις διοικήσεις του ΕΚΑΒ.
Μία άλλη περίπτωση αφορά στη προμήθεια ραδιοφαρμάκων από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών. Το νοσοκομείο προμηθευόταν το φάρμακο στην τιμή των 2.280 ευρώ ανά τεμάχιο και μετά από έλεγχο του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας Πρόνοιας, η προμηθεύτρια εταιρεία προσάρμοσε τη τιμή στα 280 ευρώ!
Με «καπέλο» εκατ. ευρώ γίνονταν οι ορολογικοί έλεγχοι αίματος στη χώρα μας. Μετά από υπουργική απόφαση, τον σχετικό διαγωνισμό ανέλαβε να διεκπεραιώσει το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ). Οι διαδικασίες ολοκληρώθηκαν και σήμερα το ετήσιο κόστος ανέρχεται σε 6 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, από 20 εκατ. που στοίχιζε το προηγούμενο διάστημα.
Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Υγείας επεξεργάζεται σχέδιο νόμου για την ίδρυση Εθνικής Κεντρικής Αρχής για τις Προμήθειες στη Δημόσια Υγεία, η οποία θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του και θα αναλάβει την υλοποίηση του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού της κεντρικοποιημένης υλοποίησης του οικονομικού και εφοδιαστικού κύκλου του συστήματος προμηθειών προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και την παρακολούθηση και τον έλεγχο των αναλώσεών τους σε όλο το εύρος της δημόσιας υγείας.
Για πρώτη φορά η συγκεκριμένη Εθνική Αρχή θα προβεί στην κεντρικοποίηση διάσπαρτων υπηρεσιών και τεχνογνωσίας, προκειμένου να επιτευχθούν η δόμηση και η παγίωση ενιαίας και αδιάσπαστης λογικής και πρακτικής ως προς τις προμήθειες στον τομέα της δημόσιας υγείας, αποσκοπώντας στη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, την αναστροφή του κλίματος αμφισβήτησης και αδιαφάνειας, την καταπολέμηση φαινομένων σπατάλης και την αναδιοργάνωση της στρατηγικής αποθεμάτων. Ο εν λόγω μηχανισμός θα εδράζεται σε κεντρική ηλεκτρονική πλατφόρμα («Ενιαία Τράπεζα Δεδομένων Προμηθειών Υγείας»), στην οποία θα έχουν πρόσβαση όλοι οι εποπτευόμενοι Φορείς από το Υπουργείο Υγείας, με στόχο την ανταλλαγή έγκυρων και έγκαιρων πληροφοριών για την οριστικοποίηση των αναγκών τους.
Η Εθνική Κεντρική Αρχή θα αναλάβει με καθολικό τρόπο και ενιαίο προσανατολισμό την κατάρτιση αρχείων τεχνικών προδιαγραφών για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, την αδιάλειπτη αξιολόγησή τους και τελικώς την αποτύπωση, με μη αναστρέψιμο τρόπο, της εθνικής στρατηγικής σχετικά με τα χαρακτηριστικά και το επίπεδο της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας και καινοτομίας, εντέλει δε, του εκάστοτε παραμετρικά ορθολογιστικού προσδιορισμού των αναγκών του συστήματος δημόσιας υγείας.
Οι τρεις άξονες στο νέο σύστημα προμηθειών
Με το νέο νομοσχέδιο η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας θα «απορ- ροφηθεί» από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας
Σε τρεις βασικούς άξονες θα κινηθεί το νέο σύστημα προμηθειών, με στόχο τον εξορθολογισμό του:
1. Η πλήρης καταγραφή και κωδικοποίηση των προϊόντων και υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται από τους Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.
2. Η πλήρης καταγραφή των τεχνικών και ποιοτικών προδιαγραφών κάθε κατηγορίας προϊόντος.
3. Ο καθορισμός αποδεκτού εύρους τιμής (για παράδειγμα: συν πλην 5%) για την αγορά κάθε προϊόντος (τιμολόγηση).
Με το νέο νομοσχέδιο ενοποιούνται ήδη υπάρχουσες δομές μεταξύ των οποίων και η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας η οποία θα «απορροφηθεί» από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας. Πρόκειται για Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου το οποίο εποπτεύεται από το υπουργείο Υγείας. Παράλληλα «ενεργοποιείται» ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής και ελέγχου που θα διαχειρίζεται η Εθνική Αρχή Προμηθειών. Οποιαδήποτε προμήθεια θα «περνάει» από την ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία θα υπάρχουν στοιχεία για όλα τα αιτούμενα προϊόντα και υπηρεσίες. Στην ίδια πλατφόρμα θα υπάρχουν στοιχεία για πιθανά αποθέματα των προϊόντων από τους φορείς καθώς και την αναγκαιότητα ή όχι αυτών, βάσει των προτύπων κατανάλωσης, προκειμένου να μη γίνεται σπατάλη των δημόσιων προμηθειών. Κάθε νοσοκομείο ή άλλος φορέας θα δηλώνει τις ποσοτικές του ανάγκες σε προϊόντα και υπηρεσίες μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας, βάσει των προδιαγραφών που έχουν φτιαχτεί για κάθε προϊόν και υπηρεσία, και οι οποίες θα ελέγχονται προκειμένου να μην ξεπερνούν τα επιτρεπτά από τα πρότυπα κατανάλωσης όρια.
Εφόσον οι ανάγκες αυτές δεν εμφανίζουν διαφορές και είναι εντός των επιτρεπτών ορίων, ομογενοποιούνται για όλους τους Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, οριστικοποιούνται και με αυτό τον τρόπο ολοκληρώνεται το πρόγραμμα προμηθειών εκάστου έτους αναφοράς.
Η τιμολόγηση των ανωτέρω προϊόντων και υπηρεσιών θα γίνεται από την κεντρική Αρχή και θα είναι ενιαία και δεσμευτική για όλους τους φορείς. Σημειώνεται ότι οι υπηρεσίες της νέας Αρχής θα δρομολογούν και θα ελέγχουν την καλύτερη δυνατή διαδικασία προμήθειας έκαστου προϊόντος και υπηρεσίας, όπως ορίζεται και στον πρόσφατο νόμο (4412/2016) για τις δημόσιες συμβάσεις.