Η επόμενη μέρα αν καταρρεύσει η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας

Επίσημη σύνοδο με τη συμμετοχή κρατών των Βαλκανίων, της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης σχεδιάζει να διοργανώσει η Αυστρία, όπως ανακοίνωσε σήμερα. Στόχος είναι να συζητηθούν τα μέτρα που θα λάβουν εάν η συμφωνία την οποία έχει συνάψει η Ευρωπαϊκή Ένωση με την Τουρκία για να περιοριστούν οι ροές προσφύγων και παράτυπων μεταναστών προς την Ευρώπη, καταρρεύσει. Η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει απειλήσει να ακυρώσει τη συμφωνία, η οποία συνήφθη τον Μάρτιο, εάν η ΕΕ δεν καταργήσει τις θεωρήσεις διαβατηρίου για τους Τούρκους που επιθυμούν να ταξιδεύουν στην Ευρώπη.

Η σχέση των Βρυξελλών με την Άγκυρα έχει επιδεινωθεί μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και τις εκκαθαρίσεις που το ακολούθησαν από μέρους της κυβέρνησης του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Είναι εμφανείς μεγάλες ρωγμές σε αυτή τη συμφωνία ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία και πρέπει να προετοιμαστούμε για το τι θα συμβεί εάν αυτή πάψει να εφαρμόζεται», τόνισε ο υπουργός Άμυνας της Αυστρίας Χανς-Πέτερ Ντόσκοτσιλ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντησή του με ομολόγους του και άλλους αξιωματούχους του τομέα της άμυνας από χώρες της Ευρώπης και των Βαλκανίων—τη λεγόμενη Κεντροευρωπαϊκή Αμυντική Συνεργασία. Η Αυστρία, τα Σκόπια, η Σερβία και άλλα κράτη συντονίστηκαν τον Φεβρουάριο, όταν επέβαλαν είτε το κλείσιμο των συνόρων ή ελέγχους που μείωσαν δραστικά τη ροή μεταναστών διαμέσου της λεγόμενης βαλκανικής οδού, με αποτέλεσμα να προκληθεί συμφόρηση στην Ελλάδα πριν από τη σύναψη της συμφωνίας με την Τουρκία.

Μετά το μαζικό κύμα αφίξεων προσφύγων και μεταναστών πέρυσι, η Αυστρία και άλλες χώρες εκφράζουν φόβους ότι η επαπειλούμενη ακύρωση της συμφωνίας της ΕΕ με την Τουρκία θα οδηγήσει σε νέα αύξηση των ροών. Το ενδεχόμενο αυτό επιτείνεται λόγω του αδιεξόδου όσον αφορά την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους. Οι Βρυξέλλες αξιώνουν πριν προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο η Άγκυρα να τροποποιήσει την αντιτρομοκρατική νομοθεσία της, που χαρακτηρίζουν υπερβολικά ευρεία. Η πιθανή επαναφορά σε ισχύ της θανατικής ποινής—μέτρο που ο Ερντογάν έχει εξαγγείλει ότι θα επικυρώσει εάν η τουρκική εθνοσυνέλευση το υπερψηφίσει—επίσης ενδέχεται να οδηγήσει στην ακύρωση της συμφωνίας. Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επικρίνουν έντονα τις τελευταίες ημέρες τις συλλήψεις την τελευταία εβδομάδα ηγετών του Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), που εκφράζει την τουρκική μειονότητα. «Η ομόφωνη άποψη όλων όσων είναι παρόντες είναι πως όλα τα μέσα, όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις πρέπει να συνδυαστούν, πρέπει να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε τι μπορεί να συμβεί την επόμενη μέρα, εάν η συμφωνία ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ καταρρεύσει», επέμεινε ο Ντόσκοτσιλ, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες για τη φύση των μέτρων που συζητήθηκαν.

Στη συνάντηση των υπουργών και των αξιωματούχων συμμετείχαν 10 κράτη της κεντρικής, ανατολικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης: της πΓΔΜ, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της Ουγγαρίας, της Κροατίας, της Σλοβενίας, της Σλοβακίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και της οικοδέσποινας Αυστρίας. Όλα αυτά τα κράτη αποτελούν μέρος του διαδρόμου μεταξύ της Ελλάδας και της Αυστρίας, στην πορεία της βασικής οδού των μεταναστών προς τη Γερμανία. Ο Ντόσκοτσιλ δήλωσε ότι θα επιδιώξει να γίνει συνάντηση των υπουργών Άμυνας και Εσωτερικών των χωρών αυτών τις προσεχείς εβδομάδες. Ο αυστριακός υπουργός Άμυνας είπε ότι μπορεί επίσης να προσκληθούν υπουργοί των κυβερνήσεων της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, αλλά όχι της Ελλάδας. Η Αθήνα είχε ανακαλέσει την Ελληνίδα πρεσβεύτρια στη Βιέννη έπειτα από μια παρόμοια σύνοδο που είχαν συγκαλέσει οι υπουργοί Εσωτερικών και Εξωτερικών. Στη σημερινή άτυπη σύνοδο δεν συμμετείχε ούτε η επίσης άμεσα ενδιαφερόμενη Γερμανία.