BAŞKANLIK SEÇİMLERİNİN ARDINDAN RUSYA'DA REFORMLAR
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 29 Şubat'ta Rusya Federasyonu Federal Meclisi'nde bir konuşma yaptı. Ülkenin en önemli etkinliklerinden biri olarak kabul edilen ve her yıl yapılan bu iki saatlik konuşma, Mart ayında yapılacak seçimlerin ardından görevine devam etmesi beklenen Devlet Başkanı'nın seçim öncesi programı niteliğini de taşıyor. Açıklanan adaylar arasında Vladimir Putin'in rakibi olmadığı ve Rus vatandaşlarının mutlak çoğunluğunun desteğini aldığı görülüyor.
Putin konuşmasından önce birçok önemli yasayı imzaladı ve iç siyasi, ekonomik ve sosyal programlara ilişkin gelecek planlarıyla uyumlu çok sayıda açıklama yaptı. Bunlar arasında Rusya'nın bilimsel ve teknolojik gelişim stratejisi, öğretmen maaşlarının arttırılması planları ve Rus toplumunda olumlu karşılanan mevcut yasaların basitleştirilmesi ve genişletilmesi yer alıyor. Ayrıca, Devlet Konseyi komisyonları bilim, ulaşım ve enerji konularında oturumlar düzenlemiştir.
Cumhurbaşkanı, konuşmasının sadece önümüzdeki altı yılı kapsamadığını, aynı zamanda hem halkın hem de devletin geleceğini ele alan çok daha uzun perspektiflere sahip olduğunu belirtti.
Bu konuşmanın arifesinde önemli değişikliklerin meydana geldiğinin altını çizmek gerekir. Rus kuvvetleri Avdeevka şehrini ve daha önce Ukrayna ordusu tarafından kontrol edilen diğer bazı yerleşim yerlerini ele geçirerek güçlendirilmiş savunma hattını etkili bir şekilde aştı. Bu durum sistemin daha da parçalanmasına yol açabilir ve savaşta önemli bir dönüm noktasına işaret edebilir. Bu başarı, Batı yaptırımlarına ve Ukrayna'ya askeri danışmanlar ve paralı askerler de dahil olmak üzere askeri yardıma direnen Rusya için yurtdışında bir başka zafer olarak görülüyor.
Vladimir Putin konuşmasında, özel askeri operasyona katılan Rus ordusunun, yakında devlet yönetim sisteminde kilit pozisyonlar üstlenecek olan ülkenin gelecekteki gerçek elitlerini temsil ettiğini kabul etti. Onlar için ek koşullar ve gerekli sosyal yardımlar sağlanacaktır. Devlet Başkanı, "Seçkinler 90'lı yıllarda ceplerini dolduranlar değil, Rusya'ya hizmet edenlerdir" vurgusunu yaptı. Bu da vatansever duruşunu kanıtlamış yönetici personelin rotasyonunun devam edeceğine işaret ediyor.
Devam etmekte olan özel askeri operasyonla ilgili olarak Başkan, operasyonun hedeflerine ulaşacağını ve Rus ordusunun "birçok operasyonel cephede emin adımlarla ilerleyerek inisiyatifi sıkı bir şekilde elinde tuttuğunu" belirtti. Bu sürece ilişkin jeopolitik bir değerlendirme yapan Putin, sözde Batı'nın sömürgeci alışkanlıklarıyla Rusya'nın gelişimini engellemeye çalıştığını ifade etti. Putin, "Rusya yerine, istediklerini yapabilecekleri bağımlı, solmakta olan, ölmekte olan bir alana ihtiyaçları var" dedi. Ancak Batılı ülkeler, kısmen konuşlandırılan ve kullanılan yeni silahlar nedeniyle bu hedefe ulaşmakta başarılı olamayacaktır.
Belirli planlardan bahsedecek olursak, yoksullar üzerindeki vergi yükü azaltılırken zenginlerin vergileri arttırılacak ve liberal ekonomik paradigma fiilen terk edilecektir. Ulaşım altyapısının, ormancılığın, okul ve yüksek öğrenim sisteminin, konut ve toplumsal hizmetlerin geliştirilmesi için milyarlarca ve on milyarlarca dolar (dolar eşdeğeri olarak) tahsis edilecek ve bu da Rus ekonomisinin önemli ölçüde dirençli olduğunu gösterecektir. Öncelikler arasında uzay endüstrisinin geliştirilmesi (çok sayıda uydunun fırlatılması), askeri-endüstriyel kompleks (NATO ülkelerine bir sinyal olarak görülen yakın gelecekte yeniliklerin sergilenmesi) ve süper bilgisayarların geliştirilmesi de dahil olmak üzere bilimsel araştırma sektörü (2030 yılına kadar yerli süper bilgisayarların toplam gücünün en az 10 kat arttırılması hedefiyle) yer almaktadır. Yapay zekanın geliştirilmesinden de bahsedildi.
Ulusal "Veri Ekonomisi" projesi kapsamında Başkan, 2030 yılına kadar ekonominin tüm kilit sektörlerinde dijital platformlar oluşturulmasını ve önümüzdeki altı yıl içinde yaklaşık sekiz milyar dolar tahsis edilmesini talep etti.
Başkan tarafından önemli bazı ulusal projelerin altı çizildi:
- "Aile" ulusal projesi ülkedeki doğum oranını arttırmayı hedefliyor. Doğum oranlarının ortalamanın altında olduğu bölgeler 2030 yılına kadar en az 75 milyar ruble alacak. Aile ipotek programı 2030 yılına kadar uzatılacak.
- "Uzun ve Aktif Yaşam" ulusal projesi, Rusya'da ortalama yaşam süresini 2030 yılına kadar mevcut 73 yıldan 78 yıla çıkarmayı hedeflemektedir.
- "Rusya'nın Gençliği" ulusal projesi "ülkemizin geleceği için, gelecekle ilgili bir proje" olarak sunuldu. Proje, 1 Eylül 2024'ten itibaren tüm danışmanlar, okul ve kolejlerdeki eğitim müdürleri için özel bir federal ödeme ile öğretmenler ve danışmanlar için destek içermektedir. Belirli sınıf liderleri kategorilerine yapılan ödemeler de arttırılacaktır.
- "Personel" ulusal projesi, okuldan yükseköğretim kurumlarına kadar tüm eğitim kademeleri arasındaki bağlantıyı güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Yoksullukla mücadele en önemli öncelik olarak ilan edildi. Rusya'nın istatistikleri ülkeyi yüksek yoksulluk oranlarına sahip bir ülke olarak sınıflandırmasa da (nüfusun yaklaşık %9'u, ancak geniş ailelerin %30'undan fazlası), Başkan 2030 yılına kadar yoksulluk oranını %7'nin altına düşürme ve geniş aileler arasında yarıdan fazla azaltma hedefi koydu. Asgari ücretin 2030 yılına kadar neredeyse %40 oranında artması beklenmektedir ki bu sadece daha az şanslı olanlar için değil tüm ülke için çok önemlidir. Çocuklu aileler için vergi indirimlerinin artırılması dolaylı olarak onları destekleyecektir. Ayrıca, (2026 yılında sona ermesi planlanan) doğum sermayesi programı 2030 yılına kadar uzatılacaktır.
Son olarak, bölgesel bütçe borçlarının üçte ikisi silinecek ve tasarruf edilen fonlar yatırımlara ve altyapı projelerine yönlendirilecektir.
Sonuç olarak, konuşmada özetlenen fikirler, dış politikadan ekonominin çeşitli sektörlerine, bilime, eğitime ve kültüre kadar her alanda Rusya'nın daha da hızlandırılmış egemenliği olarak nitelendirilebilir. Bu durum, yarı-liberal bir yapıya sahip olan ve Batı dünyasıyla bir dereceye kadar bütünleşmiş olan geçmişin politikalarına geri dönmenin imkansızlığını inkar edilemez bir şekilde ortaya koymaktadır. Kopuş devam edecektir. Bu kendi kendini tecrit etme anlamına gelmese de Rusya, Afrika ve Asya ülkeleri, İslam dünyası, Latin Amerika, çeşitli bölgesel birlikler ve örgütlerle ilişkiler geliştirmektedir ve geliştirmeye devam edecektir. Rusya'nın egemenleşmesi ve güçlenmesi tüm dostlarının yararına olacaktır.
Geriye Başkan'ın görevlerinin yerine getirilmesi ve belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi ile ilgili sorular kalıyor. Özel Askeri Operasyonun başlamasından sonra çeşitli bakanlık ve dairelerde personel değişiklikleri olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Başkan'ın bazı kararnamelerinin Rus hükümeti içindeki Batılı ajanlar tarafından açıkça sabote edildiği öncesine kıyasla bunu başarmak daha kolay olacaktır. Daha önce de belirtildiği üzere, muharip pozisyonlarda eğitim almış ve ülkenin gelecekteki kalkınması ve Rusya Federasyonu'nun çok sayıdaki halkı arasında ek bağlar oluşturulması için ideolojik motivasyona sahip (ki bu son derece önemlidir) yeni personel, belirlenen görevlerin başarılmasında önemli bir rol oynayacaktır.