Σχέδιο για «πάρκινγκ» χρεών 10ετίας - Πώς μπορούν να σωθούν χιλιάδες επιχειρήσεις

Θερμό αναμένεται το φθινόπωρο για τα «κόκκινα» δάνεια χιλιάδων ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς τους επόμενους μήνες θα κριθεί η βιωσιμότητα μέρους αυτών. Άλλες θα διασωθούν και θα συνεχίσουν να λειτουργούν διατηρώντας τις θέσεις εργασίας, άλλες θα αγοραστούν από ξένα funds σε χαμηλές τιμές κι άλλες θα βάλουν λουκέτο, καθώς δεν θα πληρούν τις προϋποθέσεις της βιωσιμότητας που θέτουν οι κανόνες.

H ώρα της κρίσης έχει φτάσει για τους 170 μεγάλους ομίλους που περιέγραψε η Mc Kinsley σε πρόσφατη έρευνά της, και οι οποίοι χρωστούν στις τράπεζες 11 δισ. ευρώ και συνολικά έχουν έκθεση 15 δισ. Μαζί τους, και περίπου 70 χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν ανοίγματα πλέον των 50 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Ημερησίας του Σαββάτου», το επόμενο μεγάλο θέμα που θα πέσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για την αναδιάρθρωση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων θα είναι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. Τον Οκτώβριο θα ανοίξει το θέμα -που στο εξωτερικό είναι θεσμός- καθώς οδηγούμαστε σε ριζική αναμόρφωση του «νόμου Δένδια», ο οποίος απέτυχε, αφού από τις εκατοντάδες αιτήσεις που έγιναν, ουσιαστικά μόνο τρεις είχαν ευνοϊκή κατάληξη. Η κυβέρνηση, με προτροπή των Θεσμών και της Τράπεζας της Ελλάδος, θα προχωρήσει σε αλλαγή του νόμου, ώστε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και η άμεση παρέμβαση του μεσολαβητή να λύνει τα χέρια τραπεζιτών και δανειζoμένων. Η λογική του out-of-court workout, δηλαδή της συμφωνίας για ρύθμιση των οφειλών εκτός των δικαστηρίων έχει δύο νέα στοιχεία. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «ΗτΣ»:

1 Στις ρυθμίσεις θα ενταχθεί το σύνολο των οφειλών μιας επιχείρησης. Δηλαδή θα μπαίνουν στον ίδιο «λογαριασμό» τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα στις τράπεζες, οι οφειλές στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και τα χρέη στους προμηθευτές. Πρόκειται για το παλαιότερο σχέδιο της δημιουργίας ενός ηλεκτρονικού φακέλου για κάθε οφειλέτη όπου θα γράφονται αναλυτικά τα χρέη του και θα αντιμετωπίζεται συνολικά το πρόβλημα. Αυτός ο ατομικός φάκελος θα βοηθήσει στην κατηγοριοποίηση και βαθμολόγηση του οφειλέτη, ώστε να βρίσκεται η καταλληλότερη λύση. Αν ο βαθμός που παίρνει είναι χαμηλός, δηλαδή δεν υπάρχουν ελπίδες βιωσιμότητας, τότε η επιχείρηση θα οδηγείται σε εκκαθάριση και ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων. Αν παίρνει υψηλή βαθμολογία, έχει δηλαδή μεγάλα περιθώρια βελτίωσης και υγιούς λειτουργίας θα μπαίνουν σε εφαρμογή μια σειρά από λύσεις, με κυριότερη αυτή που ακολουθεί.

2 Στο τραπέζι έχει πέσει και φαίνεται να έχει συμφωνηθεί και θα γίνει νόμος η επιλογή του «πάρκινγκ χρέους». Δηλαδή της μεταφοράς του χρέους μιας επιχείρησης στο μέλλον, εφόσον βεβαίως αυτή μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί. Δεν θα γίνεται απευθείας κούρεμα αλλά οι οφειλές θα «παρκάρονται» π.χ. για μια δεκαετία ή για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που θα συμφωνηθεί. Σε περίπτωση που η επιχείρηση συνεχίσει να λειτουργεί και βγάλει κέρδη, τότε θα μπορεί να εξυπηρετήσει μέρος από τα συνολικά χρέη της. Αν δεν καταφέρει να καταστεί βιώσιμη, τότε θα επιλέγεται το τελικό «κούρεμα» στα επίπεδα ακόμη και του 50% - 60%. Οι πληροφορίες από ανώτατα στελέχη του κρατικού μηχανισμού που ασχολούνται με το μείζον πρόβλημα της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, τονίζουν ότι το «πάρκινγκ χρέους» των επιχειρήσεων είναι μια ουσιαστική μετάθεση του «κουρέματος» στο μέλλον. «Πετάς το χρέος στο μέλλον».

Οι συνολικές οφειλές ή μέρος αυτών δεν σβήνονται αλλά «παγώνουν» για κάποιο χρονικό διάστημα. Αν η επιχείρηση δεν τα καταφέρει τότε σβήνεται το χρέος που έχει απομείνει.

Όπως τονίζουν επίσης, θα πρόκειται για ένα συνολικό σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των οφειλών ώστε να σωθούν μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις και να μην κλείσουν όλες. «Δεν μπορεί να εστιάζουμε μόνο στα ανοίγματα προς τις τράπεζες. Τι θα γίνει δηλαδή για μια επιχείρηση που μπορεί να εξυπηρετεί το δάνειό της αλλά χρωστά εκατομμύρια σε εφορία, ταμεία και προμηθευτές; Αν δεν ρυθμιστεί συνολικά η οφειλή, τότε δεν έχει καμιά τύχη αυτή η επιχείρηση», τονίζεται. H πρόταση για το «παρκάρισμα» χρέους δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπονται οι υπόλοιπες λύσεις που περιλαμβάνονται στο Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδας. Δηλαδή, μπορούν να προωθηθούν προτάσεις για κεφαλαιοποίηση χρέους, ανάληψη του management από τις τράπεζες, καρατόμηση μη συνεργάσιμων μεγαλομετόχων ή ρυθμίσεις που αφορούν στην επιμήκυνση της αποπληρωμής, μείωση επιτοκίου κ.λπ.

Ωστόσο, το «πάγωμα» του συνόλου ή μέρους τους χρέους προς όλους για μια επιχείρηση θα αποτελεί τη βέλτιστη λύση και για τις δύο πλευρές καθώς θα δίνεται περίοδος χάριτος και το κυριότερο: Ολη η διαδικασία θα γίνεται με την επιχείρηση εν λειτουργία και όχι ενταγμένη στο άρθρο 99, το οποίο αποτελεί για πολλούς «ταφόπλακα».

• Οι συνολικές οφειλές ή μέρος αυτών δεν σβήνονται, αλλά «παγώνουν» για κάποιο χρονικό διάστημα.

• H πρόταση για το «παρκάρισμα» χρέους δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπονται οι υπόλοιπες λύσεις που περιλαμβάνονται στον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ.

Οι δύο μελέτες που θα κρίνουν το μέλλον των εταιρειών

Η διαμεσολάβηση, ο θεσμός του out-of-court workout, αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια αναδιάρθρωσης των «κόκκινων» δανείων και στη μείωση αυτών κατά 41 δισ. ευρώ τουλάχιστον.Ο «μεσάζων» θα καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους δίνοντάς τους λύσεις χωρίς να προσφεύγουν στα δικαστήρια, σε μια διαδικασία που κρατά πολλά χρόνια. Η λογική είναι η εξής:

Θα προτείνονται λύσεις, όπως αυτή του «πάρκινγκ χρέους» που θα οδηγούν στη διατήρηση εν ζωή της εταιρείας κι όχι σε λουκέτα.Θα γίνονται δύο μελέτες. Η μελέτη βιωσιμότητας και η μελέτη ρευστοποιήσεων. Η πρώτη καταγράφει τα στοιχεία εκείνα που καθιστούν μια επιχείρηση βιώσιμη, ώστε να επιλεγεί το κατάλληλο μοντέλο ρύθμισης των χρεών. Η δεύτερη που έχει και τη μεγαλύτερη σημασία κοιτάζει τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης και πόσα μπορούν να πάρουν οι ενδιαφερόμενοι. Σύμφωνα με τον νόμο, αν μια εταιρεία βάλει λουκέτο, το 65% από τις ρευστοποιήσεις δεσμεύεται από τις τράπεζες, το 25% από το Δημόσιο για οφειλές σε φόρους και εισφορές αλλά και μέρος αυτού για τους εργαζόμενους και το υπόλοιπο 10% πάει στους λοιπούς προμηθευτές.

Ο διαμεσολαβητής καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους και τους προτείνει κούρεμα οφειλών ώστε να μπορούν να πάρουν άμεσα μέρος από τα χρωστούμενα και να μην περιμένουν δικαστικές αποφάσεις που μπορούν να κρατήσουν έως και 10 χρόνια. Προτείνει δηλαδή έναν συμβιβασμό όπου τράπεζες, Δημόσιο, εργαζόμενοι και προμηθευτές δέχονται να πάρουν λιγότερα χρήματα τώρα, παρά να εμπλακούν σε πολυετείς δικαστικές διαμάχες. Μέχρι στιγμής, πάντως, ελάχιστες φορές έγινε δεκτή η παρουσία διαμεσολαβητή κυρίως λόγου του φόβου που έχουν οι τραπεζίτες να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις δανείων, οι οποίες περιλαμβάνουν και «κουρέματα». Ο νόμος για το ακαταδίωκτο των διοικήσεων των τραπεζών, εφόσον ψηφιστεί, θα λύσει τα χέρια των τραπεζιτών να προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις δανείων, ακόμη κι αν χρειάζεται να κόψουν μέρος των απαιτήσεών τους. Αλλωστε, όλοι πλέον θεωρούν δεδομένο ότι τα πολλά από τα 110 δισ. και περισσότερα «κόκκινα» δάνεια, δύσκολα θα εισπραχθούν. Ειδικά αν πρόκειται για εταιρείες που έχουν βάλει λουκέτο..

ΜΑΧΗ ΜΕ ΤΟΝ SSM ΚΑΙ ΠΙΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΞΕΝΑ FUNDS
Επιχειρήσεις «ζόμπι» και φόβοι για πώληση περιουσιακών στοιχείων σε εξευτελιστικές τιμές

Σκληρή μάχη ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους Θεσμούς, ειδικά με τον SSM, αναμένεται τους επόμενους μήνες με αφορμή τα «κόκκινα» δάνεια. Οι ξένοι πιέζουν για μαζική πώληση δανείων σε funds, γεγονός που θα σημάνει και τον αφελληνισμό εκατοντάδων επιχειρήσεων που μπορεί να περάσουν στα χέρια αλλοδαπών ομίλων έναντι ιδιαίτερα χαμηλών τιμημάτων. Από την άλλη, ο SSM εκτιμά ότι μείωση των ανοιγμάτων κατά 41 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια δεν μπορεί να συμβεί παρά μόνο με πωλήσεις πακέτων δανείων σε επενδυτές, σε ενεργοποίηση δηλαδή της δευτερογενούς αγοράς «κόκκινων» δανείων. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τη ΤτΕ, μόνο 5 δισ. ευρώ δάνεια θα μπορούσαν να πωληθούν, ενώ τα υπόλοιπα εμπίπτουν στη διαδικασία των ρυθμίσεων με διάφορους τρόπους.

Η ελληνική πλευρά, από την άλλη, θέλει να αποφύγει την πώληση δανείων επιχειρήσεων σε ξένους και μάλιστα σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, κι επιδιώκει μαζικές αναδιαρθρώσεις. Για παράδειγμα δεν μπορεί να δεχθεί πώληση σε τιμές που κυμαίνονται γύρω στα 30 με 40 σεντς για κάθε ένα ευρώ δανείου. Ειδικά αν πρόκειται για επιχειρήσεις που είναι βιώσιμες, που μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν, να έχουν κερδοφορία και να αποπληρώσουν τις οφειλές τους.

Αντίθετα για τις «επιχειρήσεις - ζόμπι», δεν μπορεί κανείς να προβλέψει τι θα γίνουν, καθώς μπορούν να πωληθούν κοψοχρονιά και να κερδίσουν τα funds από ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων. Στην Αθήνα «δείχνουν» επίσης προς την Ιταλία όπου η δευτερογενής αγορά των NPL’s δεν λειτούργησε, με αποτέλεσμα την εκτόξευση των «κόκκινων» δανείων. Αν και από την πλευρά του SSM το ιταλικό μοντέλο είναι αυτό που φοβίζει και γι’ αυτό σκληραίνουν τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα. Κάποιες πληροφορίες δεν θα απέκλειαν τη δημιουργία bad bank στην οποία θα μεταφέρονταν δάνεια 40 δισ. ευρώ, αν και στο παρελθόν η λύση αυτή είχε απορριφθεί.

Οχι σε αφελληνισμό
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που προσπαθεί να αποφύγει με κάθε τρόπο η ελληνική κυβέρνηση είναι ο μαζικός αφελληνισμός επιχειρήσεων με υψηλά ανοίγματα και η πώλησή τους σε ξένους σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές. Τα ξένα funds πιέζουν για αγορές πακέτων δανείων σε τιμές που μπορεί να φτάσουν ακόμη και τα 10 λεπτά ανά σεντς δανείου, ενώ το δεύτερο «κόλπο» τους είναι η απόκτηση του ελέγχου της εταιρείας μέσω των πλειστηριασμών. Οι πιέσεις από τον SSM προς την Αθήνα είναι να προχωρήσουν οι τράπεζες αλλά και το Δημόσιο σε αναγκαστικές εκτελέσεις, σε πλειστηριασμούς δηλαδή που θα οδηγήσουν σε πώληση επιχειρήσεων και ακινήτων με ιδιαίτερα χαμηλά τιμήματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που δόθηκε στους Ιταλικούς Σιδηρόδρομους έναντι μόλις 45 εκατ. ευρώ, με την απειλή τους χρέους που ξεπερνούσε τα 700 εκατ. ευρώ.

Σε χαμηλές τιμές
Επίσης πρόσφατα έγιναν γνωστές περιπτώσεις πώλησης ακινήτων σε πλειστηριασμό με τιμές εκκίνησης ιδιαίτερα χαμηλές. Για παράδειγμα:

Οφειλέτης χρωστά 12.581.804 ευρώ. Στο σφυρί βγαίνουν: Ένα διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη 64,12 τ.μ. με τιμή εκκίνησης 26.000 ευρώ, ένα άλλο διαμέρισμα 47,11 τ.μ. με τιμή εκκίνησης 36.800 ευρώ, ένα τρίτο διαμέρισμα 43,92 τ.μ. με πάρκινγκ 11,25 τ.μ. και τιμή εκκίνησης 34.000 ευρώ και ένα τέταρτο διαμέρισμα 60,36 τ.μ. με τιμή εκκίνησης 24.000 ευρώ. Τουτέστιν σταγόνα στον ωκεανό του χρέους του. Άλλη περίπτωση οφειλέτριας η οποία χρωστάει στην εφορία 5.035.892 ευρώ και η ΓΓΔΕ της βγάζει στο σφυρί διαμέρισμα 123,95 τ.μ. με πάρκινγκ 12,50 τ.μ. και τιμή εκκίνησης μόλις 80.000 ευρώ. Τρίτη περίπτωση είναι αυτή επιχειρηματία ο οποίος χρωστάει 3.225.504 ευρώ και επίκειται πλειστηριασμός αγροτεμαχίου του επιφάνειας 9 στρεμμάτων, με τιμή εκκίνησης 200.000 ευρώ. Αλλη χαρακτηριστική περίπτωση αφορά κάποιον που χρωστά 459.991 ευρώ, δεν μπορεί να το καλύψει παρά το ότι η ΓΓΔΕ του βγάζει στο σφυρί πέντε ακίνητα στη Σαντορίνη:

α) μια κατοικία 59,21 τ.μ. με τιμή εκκίνησης 48.000 ευρώ

β) ένα ισόγειο κατάστημα 65,13 τ.μ. με τιμή εκκίνησης 48.000 ευρώ

γ) μια αποθήκη με ένα υπόγειο 16,80 τ.μ. και τιμή εκκίνησης 11.200 ευρώ

δ) μια αποθήκη 12,58 τ.μ. και τιμή εκκίνησης 8.000 ευρώ

ε) ένα πρατήριο καυσίμων 83,54 τ.μ. και τιμή εκκίνησης 64.000 ευρώ.