Η προσέγγιση της ΕΕ στην ρωσό-κινεζική ολοκλήρωση

13.06.2016

Η Ευρώπη δεν θα πρέπει να φοβάται από τις κινεζικές και ρωσικές προσπάθειες για την ενσωμάτωση της Ευρασίας, αλλά θα πρέπει να αγκαλιάσει αυτές τις πρωτοβουλίες και να τις απορροφήσει στη διεθνή της τάξη, κάνοντας χρήση της τεράστιας αγοράς της, της ήπιας δύναμης και της πολύχρονης εμπειρίας της περιφερειακής ολοκλήρωσης.

Η "Ευρασιατική Οικονομική Ένωση” της Μόσχας στόχο έχει να δημιουργήσει μια κυριαρχούμενη από τη Ρωσία ομάδα για να ανταγωνιστεί την ΕΕ, ενώ ο "Νέος Δρόμος του Μεταξιού” του Πεκίνου θέλει να χρησιμοποιήσει την οικονομική ισχύ για να τοποθετήσει την Κίνα στην καρδιά της Ευρασίας. Μέχρι στιγμής, η Ευρώπη έχει αντιμετωπίσει αυτά τα projects ως ανεπιθύμητο ανταγωνισμό, και διατήρησε την απόστασή της.

Το νέο policy paper με τίτλο "Απορρόφηση και κυριαρχία: Μια προσέγγιση της ΕΕ στην ρωσική και κινεζική ενσωμάτωση στην Ευρασία’, υποστηρίζει ότι αυτό είναι λάθος. Εάν μείνει εκτός από αυτά τα projects, θα μπορούσε απλώς να οδηγήσει την Ρωσία και την Κίνα πιο κοντά -δημιουργώντας ένα επικίνδυνο αντίβαρο στην ΕΕ.

Τι αναφέρει το report

Βασισμένο σε εκτεταμένες συνεντεύξεις με τους φορείς χάραξης πολιτικής και τους επιχειρηματίες ανά την Ευρασία -με επίκεντρο στο Αζερμπαϊτζάν, την Ελλάδα, το Καζακστάν, τη Σερβία, την Τουρκία και την Ουκρανία- το report καθορίζει πως η Ευρώπη μπορεί να μετατρέψει την ευρασιατική ολοκλήρωση προς όφελός της. Αν και το ρωσικό και το κινεζικό project προορίζονται για να συναγωνιστούν με την ΕΕ, η Ευρώπη παίζει σε πάτρια εδάφη- όταν πρόκειται για έργα πολυμερούς ολοκλήρωσης, έχει περισσότερη εμπειρία από τον οποιονδήποτε.
Η Ευρώπη θα πρέπει να χαράξει τον δικό της ρόλο στην Κεντρική Ασία, να βαθύνει τις σχέσεις της με χώρες-κλειδιά όπως το Καζακστάν. Αυτές οι χώρες χρειάζονται την αγορά της ΕΕ και να κοιτάξουν στην Ευρώπη για να τις προστατεύσει από τον ρωσικό -και σε μικρότερο βαθμό και τον κινεζικό- έλεγχο. Η Ευρώπη θα πρέπει να διασφαλίσει ότι καμία χώρα δεν ελέγχει όλες τις διαδρομές ενέργειας μέσω της Ευρασίας, και να υποστηρίξει τα projects της Κίνας προκειμένου να μειώσει τον έλεγχο της Ρωσίας στην περιοχή. Τα κράτη-μέλη και τα όργανα της ΕΕ θα πρέπει να επενδύσουν στον νέο δρόμο του μεταξιού. αξιοποιώντας τα χρήματά τους για να διασφαλίσουν ότι το project πληροί τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Τέλος, η Ευρώπη θα πρέπει να δημιουργήσει έναν μηχανισμό τριών δρόμων για συνεργασία μεταξύ της ΕΕ, της Ευρασιατικής Ένωσης και του Νέου Δρόμου του Μεταξιού, αγκαλιάζοντας τον ανταγωνισμό και οδηγώντας την Ευρασία περαιτέρω στην τροχιά της.

Οι συγγραφείς του paper

Οι συγγραφείς του paper -Mathieu Duchatel, Francois Godement, Kadri Liik, Jeremy Shapiro, Louisa Slavkova, angela Stanzel, Vessela Tcherneva- δήλωσαν:
"Η προοπτική του η Κινα και η Ρωσία να αποτύχουν να ενσωματώσουν την τεράστια ευρασιατική ήπειρο, δεν θα πρέπει να κάνει την Ευρώπη να αισθάνεται καλύτερα για την περιοχή ή για την ίδια. Η ευρωπαϊκή συνεργασία τόσο με το ρωσικό όσο και με το κινεζικό project, είναι απαραίτητη για να σημειωθεί πρόοδος στην Ευρασία, και εάν δομηθεί σωστά, μπορεί να προάγει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Η ΕΕ θα πρέπει να απαντήσει στις ρωσικές και κινεζικές πρωτοβουλίες με το να τις απορροφήσει σε μια τάξη που βασίζεται στους κανόνες και στην προβλεψιμότητα, δένοντας τον ανταγωνισμό με συνεργασία και κάνοντας τον ανταγωνισμό για αυτό που κάνει καλύτερα η ΕΕ. Η Ρωσία εισβάλει και η Κίνα αγοράζει, ελέγχει και εφαρμόζει. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή μορφή εξουσίας.
Η προσέγγιση της Ευρώπης θα εξαρτηθεί απο το ποιο πρόβλημα φοβάται περισσότερο: τη ρωσική πολιτική ηγεμονία ή την κινεζική οικονομική ηγεμονία. Θα πρέπει οι Ευρωπαίοι να ενθαρρύνουν τον ρόλο ασφάλειας της Ρωσίας στην ευρασία για να αντιμετωπίσει την άνοδο του ισλαμικού φονταμενταλισμού και να μειώσει την κινεζική επιρροή; Ή μήπως ο κίνδυνος ότι η Ρωσία θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό να επανενώσει τον μετά-σοβιετικό χώρο, αντισταθμίζει αυτά τα οφέλη;
Στο τέλος, η ευρασιατική ένωση παραμένει μια μακρινή προοπτική. Τα πολιτικά εμπόδια για τη Ρωσία, την Κίνα ή την ΕΕ στο να πραγματοποιήσει τους στόχους της ενοποίησης της περιοχής, είναι τρομακτικά. Η αστάθεια, οι ιστορικές αντιπαλότητες, και η διαφθορά, στοιχειώνουν τόσο την Ρωσία όσο και την Κίνα -να μην αναφέρουμε τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο. Αλλά η πρόοδος προς ένα συγκεκριμένο βαθμό ευρασιατικής ενοποίησης είναι και δυνατή και προς το συμφέρον της Ευρώπης.