De NAVO en de destabilisatie van de wereld

Ik heb even gekeken naar het "nieuwe strategische concept" van de NAVO dat uit de vergadering van Madrid is voortgekomen. Daarin lezen wij: "De Russische Federatie heeft de normen en beginselen geschonden die hebben bijgedragen tot een stabiele en voorspelbare Europese veiligheidsorde [...] Onze concurrenten stellen onze veerkracht op de proef (een term die de Atlantische elites zeer dierbaar is) en trachten de openheid, onderlinge verbondenheid en digitalisering van onze naties uit te buiten. Zij mengen zich in onze democratische en institutionele processen [...] verrichten kwaadwillige activiteiten in cyberspace en de ruimte, bevorderen desinformatiecampagnes, instrumentaliseren migratie, manipuleren de energievoorziening en passen economische dwang toe. Deze actoren staan ook vooraan bij een doelbewuste poging om multilaterale normen en instellingen te ondermijnen en autoritaire bestuursmodellen te bevorderen".

Laten wij in volgorde te werk gaan. Volgens de NAVO heeft Rusland de normen en beginselen geschonden die bijdragen tot een Europese veiligheidsorde. In dit verband verklaarde Vladimir Poetin reeds in 2007: "Ik denk dat het duidelijk is dat de uitbreiding van de NAVO niets te maken heeft met de modernisering van het bondgenootschap zelf of met de veiligheidsgaranties in Europa. Integendeel, het is een ernstige provocatie die het niveau van het wederzijds vertrouwen doet dalen. En wij hebben het recht te vragen: tegen wie is deze uitbreiding gericht? En wat is er gebeurd met de toezeggingen van onze westerse partners die na de ontbinding van het Warschaupact zijn gedaan? Waar zijn die verklaringen vandaag? Niemand herinnert ze zich zelfs. Maar ik wil mij permitteren dit publiek te herinneren aan wat er gezegd is. Ik zou de toespraak willen citeren die de secretaris-generaal van de NAVO, Wörner, op 17 mei 1990 in Brussel hield. Hij zei toen: "het feit dat wij bereid zijn geen NAVO-leger buiten Duits grondgebied te stationeren, biedt de Sovjet-Unie een stabiele veiligheidsgarantie. Waar zijn deze garanties?".

In feite worden wij opnieuw geconfronteerd met twee totaal tegengestelde geopolitieke modellen: het ene (het model dat wij "oosters" zouden kunnen noemen) dat streeft naar vitale veiligheidsruimten; het andere (het "westerse") dat deze ruimten hoe dan ook ontkent. Het enige doel van de uitbreiding van de NAVO is juist dat. Zonder te bedenken dat deze uitbreiding, zoals Brzezinski (die er ook de architect van was) destijds voorzag, niet weinig problemen met zich meebrengt op het gebied van samenhang en doeltreffendheid, als zij niet gepaard gaat met de hervorming van artikel 5 en de afschaffing van het vetorecht door de lidstaten (die vaak weinig respect hebben voor de verplichtingen van het bondgenootschap). Brzezinski zelf was er, paradoxaal genoeg, van overtuigd dat militaire afschrikking gepaard moest gaan met het streven naar dialoog. Zo beweerde hij in 2014 in een toespraak voor het Wilson Center dat het nodig was om op papier te zetten dat Oekraïne nooit lid van de NAVO had mogen worden, om een conflict te voorkomen dat, ondanks de westerse inspanningen om Kiev met verdedigingssystemen te bewapenen en de economie van Moskou te ondermijnen, Rusland duidelijke territoriale voordelen had kunnen opleveren.

Laten we verder gaan. In het NAVO-document staat dat vijanden zich mengen in de institutionele en democratische processen van de lidstaten. Komende van een organisatie die haar bestaan baseert op de beperkte soevereiniteit van haar leden, op één na, klinkt dit nogal spottend (denk maar aan de voortdurende Noord-Amerikaanse inmenging in de Italiaanse politieke processen, misschien zelfs de "strategie van de spanning", enzovoort).

Ik zie uit medelijden het "zij bevorderen desinformatie" over het hoofd, gezien de drumbeat propaganda die wij voortdurend over elk onderwerp te horen krijgen.

Laten we meteen naar de passage gaan waarin staat dat de vijanden van de NAVO "migratie instrumentaliseren". Om eerlijk te zijn, de kampioen op dit gebied is Turkije (een NAVO-lid en het tweede leger van het bondgenootschap), vers van een overeenkomst waarbij Finland en Zweden letterlijk hun broek lieten zakken om zich aan te sluiten bij een bondgenootschap dat hun de zekerheid zal garanderen dat zij Russische raketten aan hun grenzen hebben.
De vijanden van de NAVO gebruiken economische dwang. Dit grenst aan het belachelijke. Cuba staat al 60 jaar onder embargo; Iran staat al meer dan 40 jaar onder min of meer strenge sanctieregimes; de Ceasar-wet tegen Syrië eist meer slachtoffers dan de oorlog; geld van de Afghaanse centrale bank, dat door pro-westerse marionettenregeringen naar de VS is overgemaakt, is bevroren, waardoor het land het niet kan gebruiken om de voedselcrisis te verlichten of om in te grijpen in de gebieden die onlangs door de aardbeving zijn verwoest.

Bovendien heeft de NAVO China voor het eerst tot een "veiligheidsuitdaging" verklaard in verband met zijn strategische samenwerking met Moskou en zijn technologische ontwikkeling.

De Chinese reactie liet niet lang op zich wachten. De woordvoerder van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Zhao Lijian, zei zelfs dat de NAVO "haar Koude Oorlogsmentaliteit van het creëren van denkbeeldige vijanden en het maken van vijanden moet veranderen. De NAVO heeft Europa al in beroering gebracht. Zij moet niet proberen Azië en de wereld te destabiliseren".