Verkiezingen in Pakistan: Londense hand grijpt naar islamitische nucleaire knop

Op 8 februari worden er parlementsverkiezingen gehouden in Pakistan, een land dat officieel lid is van de "nucleaire club". De verkiezingen vinden plaats tegen de achtergrond van een langdurige politieke crisis die het gevolg is van de impeachment van de Pakistaanse premier Imran Khan en zijn daaropvolgende arrestatie op grond van dubieuze aanklachten in het voorjaar van 2023. Tegelijkertijd is voormalig premier Nawaz Sharif, eerder veroordeeld wegens corruptie, teruggekeerd uit Londen en staat hij weer aan het roer van de Moslimliga-N-partij.

De letter "N" staat voor de naam van Nawaz Sharif, omdat de partij zich in de jaren '90 in twee facties heeft opgesplitst en de namen van hun leiders werden gebruikt om ze van elkaar te onderscheiden. Te oordelen naar het feit dat het leger Sharif toestond om terug te keren naar het land en de rechtbank hem vrijsprak van de aanklachten en hem toestond om mee te doen aan de verkiezingen, werd er een overeenkomst bereikt over zijn toekomstige politieke carrière.

Maar de Moslimliga-N heeft zijn vroegere populariteit verloren. Er zijn problemen binnen de organisatie en er is publieke kritiek op Sharifs promotie van zijn familieleden naar regeringsposten. Toch hoopt het establishment dat Nawaz Sharif de volgende regeringsleider wordt.

Wie wordt gekozen en wie neemt deel

Naast de leden van de Nationale Vergadering en de Senaat (het land heeft een tweekamerparlement), worden er vertegenwoordigers gekozen voor de wetgevende lichamen van de vier provincies die samen het federale Pakistan vormen.

Er zijn 336 zetels in de Assemblee, waarvan de meerderheid (266 afgevaardigden) de onderwerpen van de Federatie vertegenwoordigen: Punjab (141 afgevaardigden), Sindh (61), Khyber Pakhtunkhwa (45), Balochistan (16) en afzonderlijk de hoofdstedelijke regio Islamabad (3). Nog eens 10 zetels zijn verdeeld onder religieuze minderheden (christenen, hindoes, sikhs, boeddhisten en heidenen) en 60 zijn quota voor vrouwen.

Punjab wordt gezien als de belangrijkste provincie vanwege haar dichte bevolking, dus er wordt al over onderhandeld tussen de partijen, en de Sharif-clan verwacht op zijn minst de provinciale vergadering over te nemen.

De verkiezingsintrige eindigt niet met de terugkeer van Nawaz Sharif.

Politiek gezien is Pakistan een tumultueuze mix van neofeodalisme, clanstructuren, etnische solidariteit en verschillende moslimstromingen (van radicaal islamisme tot traditioneel soefisme). Dit alles wordt op een eigenaardige manier in politieke partijen gegoten. Bij de verkiezingen van 2018 kwamen vertegenwoordigers van 12 partijen en 13 onafhankelijken uit een lijst van ongeveer 40 partijen in de Assemblee.

In Balochistan is de Volkspartij van de familieclan Bhutto-Zardari traditioneel vertegenwoordigd. Punjab wordt geregeerd door de familie Sharif met hun "Muslim League-N" (met hoofdkwartier in Lahore, de culturele hoofdstad van het land).

In Khyber Pakhtunkhwa is de "Beweging voor Rechtvaardigheid" van Imran Khan onlangs populair geworden (de etnische Pashtun-factor speelt hier een belangrijke rol), maar de Awami National Party is er ook actief. De radicale Jamaat-i Islami (een organisatie waarvan de activiteiten in de Russische Federatie verboden zijn) heeft ook een sterke positie, omdat er in Waziristan veel aanhangers wonen met vergelijkbare opvattingen.

"De Moslimliga-K probeert enkele zetels te winnen in Punjab. Er zijn een aantal kleinere partijen die op provinciaal niveau een sterke positie hebben, maar op nationaal niveau terrein verliezen aan de zwaargewichten.

Achter dit alles staat het establishment, dat beslist wie er gesteund en wie er verstoten wordt. De bewakers van de staat zijn van oudsher de militairen. Het Westen oefent druk op hen uit om het politieke systeem te democratiseren. De militairen doen alsof ze concessies doen en democratische hervormingen doorvoeren.

Vervolging van de voormalige premier en zijn partij

Aangezien de "Justice Movement" van de gearresteerde ex-premier Imran Khan op verschillende manieren actief uit het spel wordt gehaald, van arrestaties tot gerechtelijke bevelen, zijn er twee opties voor de algehele situatie.

In het eerste scenario krijgen enkele politici uit Khan's team toegang tot het verkiezingsproces om stoom af te blazen en een schijn van objectieve resultaten te tonen. En dan zal alles afhangen van de vraag of de vertegenwoordigers van de beweging zo'n compromis zullen accepteren.

De tweede optie is om hun deelname zoveel mogelijk te beperken om Khan's aanhangers in het hele land te marginaliseren. Hier bestaat het risico van sociale ongehoorzaamheid en rellen, zo niet in Islamabad zelf, dan elders, vooral in Peshawar.

De kern van het electoraat van de Beweging voor Gerechtigheid wordt gevormd door de actieve jeugd, die vrijwel uitgesloten is van sociale liften en kritisch staat tegenover het establishment en de mogelijke herverkiezing van Nawaz Sharif. Aangezien Imran Khan bekend staat als een felle strijder tegen corruptie, wordt het harde optreden tegen zijn partij gezien als een terugval naar een militaire dictatuur met een façade van oude clans die al bekend staan om talloze schandalen.

Eerder verbood een rechtbank het gebruik van het symbool van de "Beweging voor Gerechtigheid" in de vorm van een knuppel. Daarom hebben kandidaten van de beweging zich kandidaat gesteld als onafhankelijken met hun eigen symbolen.

Onder deze omstandigheden probeert de partijleiding de nodige discipline en coördinatie van haar leden te krijgen, terwijl de gevestigde orde erop gokt om de partij te atomiseren en elke kandidaat uit het verleden op te volgen om uiteindelijk Khan's "Beweging" in diskrediet te brengen en te vernietigen.

Vanuit de gevangenis belooft Imran Khan zijn tegenstanders van het establishment en de politieke partijen een "goede schok" op de verkiezingsdag. In het algemeen noemt hij wat hem en zijn partij is overkomen niets anders dan een "Londens plan". Hij beschouwt alle acties van de Verkiezingscommissie van Pakistan, de politie en de Federal Investigation Agency vanaf het moment van zijn arrestatie als onderdeel van een samenzwering tegen hem en zijn partij.

"Mensen worden ontvoerd en gemarteld en als ze niet meewerken, belanden ze op de IC," zei hij in een recente verklaring. Khan had eerder de VS de schuld gegeven van zijn afzetting, omdat hij bedreigingen had ontvangen via de Pakistaanse ambassadeur in dat land.

Er zij aan herinnerd dat Imran Khan een officieel bezoek aan Moskou bracht op de dag dat de speciale operatie in Oekraïne begon, op 24 februari 2022. Hij zegde de bijeenkomsten niet af en veroordeelde de acties van Rusland zelfs niet na zijn terugkeer in Pakistan, hoewel ambassadeurs van Westerse landen dit van hem eisten.

Ook Imran Khan's vrouw Bushra Bibi is in opspraak geraakt en haar ex-man heeft haar aangeklaagd omdat ze de Shariah-normen met betrekking tot de periode voor het hertrouwen zou hebben geschonden. Bovendien werd zelfs voormalig minister van Binnenlandse Zaken Sheikh Rashid op 16 januari gearresteerd in de zaak van de pogroms die uitbraken uit protest tegen de arrestatie van Imran Khan.

Externe factoren

De verkiezingscampagne kon niet anders dan beïnvloed worden door de Iraanse raketaanval op het vermoedelijke terroristenhoofdkwartier in Balochistan op 17 januari. Twee kinderen werden gedood en verschillende anderen gewond, beweerde de Pakistaanse kant. Islamabad riep zijn ambassadeur uit Iran terug en gaf vervolgens een symmetrische reactie.

De subtiliteit is echter dat Baloch separatisten een bedreiging vormen voor zowel Pakistan als Iran, waar ze op de lijst van terroristische organisaties staan. Het is bekend dat ze westerse steun hebben en de Jandallah-beweging stond onder toezicht van de CIA. Dit zou een perfect voorbeeld kunnen zijn van externe krachten die twee landen tot een conflict uitlokken.

Andere problemen zijn er ook in overvloed in Pakistan

Ten eerste zijn er de activiteiten van de Pakistaanse Taliban (een organisatie waarvan de activiteiten in Rusland verboden zijn), die een "tak" is van de Afghaanse beweging. Pakistan probeert druk uit te oefenen op de Afghaanse Taliban (een organisatie die in Rusland verboden is) om belangrijke actie te ondernemen tegen haar Pakistaanse vleugel. Dit is echter niet gelukt en afgelopen oktober besloot Pakistan om alle Afghanen die niet over de juiste papieren beschikken te deporteren. Er zijn twee miljoen van hen in het land, en inmiddels zijn er al enkele honderdduizenden vertrokken.

Pakistan heeft ook ernstige problemen met inflatie en buitenlandse schulden.

Het IMF heeft opnieuw een lening verstrekt om de schuld af te betalen, maar eiste bezuinigingen op de sociale uitkeringen en structurele hervormingen. Dit heeft geleid tot hogere gas- en elektriciteitsprijzen. De bevolking is in 2023 aanzienlijk armer geworden, wat bijdraagt aan sociale spanningen.

Pakistan staat op de lijst van landen die bevriend zijn met Rusland.

Hoewel er de afgelopen jaren geen bijzondere intensivering van de economische, politieke en wetenschappelijk-culturele betrekkingen heeft plaatsgevonden. Het belangrijkste terrein waarop Rusland in Pakistan aanwezig is, is de gasindustrie en de metallurgie (een fabriek in Karachi, die tijdens het Sovjettijdperk werd gebouwd).

De belangrijkste infrastructuur- en IT-projecten staan al lange tijd onder toezicht van China, dat de belangrijkste donor van het land is. De China-Pakistan Economic Corridor met de diepwaterhaven van Gwadar is een sleutelproject van China's Belt and Road Initiative. China helpt ook met verschillende leningen en producten. En voor Pakistan is deze samenwerking ook belangrijk omdat het India, waarmee het een territoriaal geschil heeft over Kasjmir, in bedwang moet houden.

Trouwens, als Nawaz Sharif premier wordt, zullen de betrekkingen met Rusland waarschijnlijk niet verslechteren.

Hij was in Rusland voor de SCO en BRICS top in Ufa in 2015, toen Pakistan werd toegelaten tot de SCO. China zal ook zijn positie behouden, ongeacht wie er aan de macht is. De belangen van Pakistan's belangrijkste partners Turkije en Saoedi-Arabië zullen er waarschijnlijk ook niet onder lijden.

Maar of de betrekkingen met het Westen verder zullen bekoelen, zoals onder Imran Khan, is een grote vraag. Nawaz Sharif staat bekend om zijn banden met de Britten, en het is onwaarschijnlijk dat Londen de kans zal laten liggen om via zijn man invloed uit te oefenen.

Bron

Vertaling door Robert Steuckers