Ter verdediging van de Salvadoraanse Nayib Bukele

19.02.2024

"Het succes van El Salvador in het bestrijden van de misdaad is ten koste gegaan van de burgerrechten en te midden van beschuldigingen dat Bukele steeds autoritairder wordt," schreef Marcelo Rochabrun, hoofd van Bloombergs bureau in Lima, in een recent artikel. "Nayib Bukele heeft criminele bendes in El Salvador in toom gehouden. Hoewel dit het land veiliger heeft gemaakt en hem extreem populair, is zijn tactiek van een sterke man ten koste gegaan van de burgerlijke vrijheden".

Het essay volgde op een tweet van de Somalia First caucus van het Amerikaanse Congres, waarin Ilhan Omar, een bekende dekolonisator, opriep tot interventie in El Salvador om de mensenrechten te bevorderen en een gekleurde revolutie te ontketenen.

De context behoeft geen uitleg. El Salvador werd, volgens de retorische behendigheid van voormalig president Donald Trump, beschouwd als een van de "shithole countries". Het had het hoogste misdaad- en moordcijfer in de regio en was een belangrijke exporteur van economische migranten en drugsdealers. Toen kwam Nayib Bukele aan de macht, schortte de rechten van criminelen op en zette duizenden mensen met bende-tatoeages gevangen. Nu is El Salvador een van de veiligste en economisch succesvolste landen in de regio. El Salvador is het 'enige' succesverhaal in Midden-Amerika van de afgelopen jaren; de migratie naar het buitenland is negatief geworden, de banen zijn stabiel en het huidige misdaadcijfer is vergelijkbaar met dat van Luxemburg. Geen wonder dat Bukele nu de duidelijke favoriet is voor herverkiezing en dat andere zuidelijke landen zijn voorbeeld volgen. Vandaar de paniek in Amerikaanse liberale kringen.

De kwestie is niet louter retorisch. Het herstellen van de orde door een legitieme autoriteit is natuurlijk geen "autoritarisme". Dat zou elke autoriteit, hoe legitiem ook, illegaal maken. Iedereen is voorstander van vrijheden, maar uit onthulde voorkeuren blijkt dat de meeste normale gezagsgetrouwe mensen vooral naar orde verlangen. Een idee van onbeperkte vrijheden en rechten dat er niet in slaagt orde te scheppen voor gezagsgetrouwe belastingbetalers, is in wezen gewoon vrijheden en rechten voor criminelen, en is daarom een failliet wereldbeeld.

Zowel het Engelse gewoonterecht als de Amerikaanse stichters die erdoor beïnvloed waren, pleitten voor de noodzaak van "geordende vrijheid". Kardinaal Richelieu, die het verschil begreep tussen individuele moraliteit en de plicht van de staat, legde het kort en bondig uit: "De roede, die een symbool van rechtvaardigheid is, mag nooit ledig zijn.

De Amerikaanse liberale media begrijpen niet dat de handhaving van streng gezag een samenleving beter en, contra-intuïtief gezien, vrijer en liberaler kan maken; een ongenoegen dat gedeeld wordt aan de andere kant van de grijze vijver, als we kijken naar de reactie op de tweets van het conservatieve congreslid Suella Braverman. De meeste liberalen die blijven hameren op de moraliteit van "herstelrecht" zijn te stompzinnig om te begrijpen dat "moreel" zijn niet altijd goed is. Het is niet eens moreel. Het is vaak bekrompen en dom. Dit veroorzaakt op zijn beurt grote sociale chaos en schade en is, alles bij elkaar genomen, immoreel. Nergens is dit duidelijker dan op het gebied van recht en orde.

Maar bovenal dreigt Bukele, door een model van autoriteit te bieden dat instinctief en natuurlijk is, aan te tonen hoe hol het liberale wereldbeeld is. Dit is de eenvoudige reden waarom er nu een georganiseerde propaganda-inspanning tegen Nayib Bukele is: hij biedt een bewezen en succesvol alternatief voor het liberale regeringsmodel.

Vertaling door Robert Steuckers