Iran: De verwezenlijkingen van de "Verzets Economie"
Veel media schrijven over de effectiviteit van Iraanse drones aan het front in de voormalige Oekraïne. Ook in de officiële agenda wordt steeds vaker melding gemaakt van bezoeken van officiële delegaties of belangstelling voor interactie in de een of andere bedrijfstak. Half december maakte ik een vrij lange reis naar Iran, waar ik de laatste verwezenlijkingen van dit land kon bekijken, door middel van ontmoetingen en diepgaande interviews om de bilaterale samenwerking en de vooruitzichten voor verdere interactie tussen Rusland en Iran te beoordelen.
Ik zal beginnen met subjectieve indrukken. De laatste keer dat ik in Iran was, was in mei 2017. In de tussenliggende tijd zijn er bepaalde veranderingen geweest die opvallen. Ten eerste is de procedure om het land binnen te komen veel eenvoudiger geworden. Het kostte me tien minuten om op de luchthaven een visum te krijgen en de kosten te betalen. Het werd verstrekt op een klein papiertje dat samen met mijn paspoort aan het controlevenster werd getoond. Er werden geen stempels in het paspoort gezet. In Teheran zijn veel hoogwaardige gebouwen verrezen. Overal werd hoogbouw gebouwd, vooral in het noordelijke district. De metro is uitgebreid. Er is zelfs een aftakking naar Imam Khomeini International Airport voltooid, wat de logistiek veel gemakkelijker zal maken. Er is veel verkeer tijdens de spitsuren, wat te wijten is aan de infrastructuur van de hoofdstad, die nogal chaotisch is uitgebreid.
Wat betreft de protesten, waarover de westerse media zoveel en voortdurend schrijven - die bestaan gewoon niet. De zogenaamde "hijab-crisis", die ontstond na de dood van een Koerdisch meisje, is gewoon weer een poging van het Westen om een kleurenrevolutie teweeg te brengen. Er waren inderdaad pogingen tot rellen in een aantal steden, en er werd zelfs geprotesteerd in Teheran. Maar nu is alles vrij rustig. Wat de hijab betreft: In Teheran zie je regelmatig meisjes en vrouwen met onbedekte hoofden op allerlei plaatsen - op straat, in cafés, musea en parken, in bazaars en in winkels. Natuurlijk mag niemand een moskee binnen zonder hoofddoek. Maar op andere openbare plaatsen lopen vrouwen vrij rond en zien er gelukkig uit. Niemand houdt hen tegen of onderdrukt hen. Ik moet daaraan toevoegen dat ik vrouwen heb gezien met niet alleen blond haar, maar ook met blauw haar, met botox-geïnfundeerde lippen, tatoeages op de handpalmen en in de nek, en zelfs met gezichtspiercings. Er is dus niets mis met de rechten en vrijheden in Iran.
Meer sancties van het Westen tegen een aantal Iraanse functionarissen is een standaard politieke procedure, waarbij de dood van een Koerdisch meisje slechts een voorwendsel was om in te grijpen. En hoeveel mensen hebben geleden onder politieacties in steden in Duitsland, Frankrijk, de VS en andere westerse landen? Wie heeft de slachtoffers geteld van het willekeurige optreden van de autoriteiten in de EU? Hoeveel mensen zijn onschuldig veroordeeld door het rechtssysteem van de VS? En toch legt niemand deze landen sancties op, omdat het concept van soevereiniteit inhoudt dat men zich niet mengt in de zaken van andere staten. Washington en Brussel menen echter dat zij dat wel mogen doen. In het algemeen is de strategie van het Westen ten aanzien van Iran gericht op het volledig veranderen van het politieke systeem, en voor dit doel worden alle beschikbare mechanismen gebruikt om de Islamitische Republiek Iran met rake klappen te treffen.
In de context van de huidige gebeurtenissen werd Iran op 15 december 2022 door de Economische en Sociale Raad van de VN uit de Commissie inzake de Status van Vrouwen gezet (28 stemmen voor, 8 tegen, waaronder - Rusland, dat de legitimiteit van een dergelijk besluit in twijfel trok, 16 - onthielden zich van stemming). Iraanse functionarissen noemden de procedure niets minder dan clownesk en wezen op de mensenrechtenschendingen in de Verenigde Staten, vooral tegen de zwarte bevolking. En de EU-sancties tegen Iran, die Brussel onlangs oplegde "voor mensenrechtenschendingen en leveringen van drones aan Rusland", werden beoordeeld als een schaamteloze daad van Iranofobie. Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken protesteerde en voegde eraan toe dat het Westen een dubbele standaard hanteert door de ogen te sluiten voor wat er in Palestina gebeurt, en dat de EU gevolgen zal ondervinden als zij Iranofobie blijft aanwakkeren.
Overigens heeft Iran ook vergeldingsmaatregelen opgelegd aan functionarissen en organisaties uit Groot-Brittannië, de VS en de EU, waaronder de media, NGO's en diverse bedrijven. We kunnen ervan uitgaan dat het Westen in de toekomst elk voorwendsel voor nieuwe sancties zal gebruiken. Zo werd begin december in de provincie Sistan en Baluchistan de soennitische imam Moulavi Abdulhaved Rigi ontvoerd en vermoord door onbekenden. Sommige westerse media proberen deze zaak al voor te stellen om een soort schuld van de autoriteiten van het land aan te tonen, aangezien de overledene een soenniet was. Maar iedereen heeft te lijden onder de activiteiten van bandieten en terroristen (waarvan de meeste opzettelijk door westerse speciale diensten worden gecreëerd om de situatie in het land te destabiliseren), ongeacht religie en sociale identiteit. De Islamitische Revolutionaire Garde beweerde onlangs de poging tot moord op Ayatollah Ahmad Alamolkhoda te hebben verhinderd.
Nu de prestaties van Iran. Volgens Mohammad Muhammadi, onderminister van Wegen en Stadsontwikkeling, is de Iraanse vloot van civiele vliegtuigen met 77 vliegtuigen toegenomen en bestaat deze nu uit 175 vliegtuigen.
Iran behoort ook tot de top tien van staalproducerende landen. In 2022 produceerde het land in de eerste tien maanden 2,9 miljoen ton. Van maart tot oktober exporteerde het land 5,9 miljoen ton, een stijging van 30% ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder.
De capaciteit van olieterminals breidt zich uit. De olieopslag in Hark, bijvoorbeeld, is van plan de volumes te verhogen tot 4,2 miljoen vaten. De export van mineralen en andere mijnbouwproducten bedroeg van maart tot november van dit jaar meer dan 30 miljoen ton met een waarde van 7,8 miljard dollar. De export van petrochemische producten steeg met 30% en bereikte 90 miljoen ton. Overigens wordt een van de Iraanse katalysatoren voor de petrochemische industrie ook aan Rusland geleverd. Iran produceert 60 van alle 87 noodzakelijke soorten katalysatoren.
China alleen al was goed voor 30% van de buitenlandse handel van Iran in 2022. Naast petrochemische producten koopt China actief staal, vloeibare gassen (propaan, butaan), methanol, polyethyleen, bitumen, legeringen, noten, saffraan en leerproducten. De handel met Afrika is met 39% toegenomen. Zelfs met de VS stijgt de handel met bijna 15% ten opzichte van 2021, hoewel de totale cijfers lager zijn dan in 2019. Ondertussen gaan medicijnen uit de VS naar Iran via derde landen, met name de VAE. En van Iran naar de VS is alle export beperkt tot wat passagiers kopen en binnenbrengen. Teheran lijkt niet veel te geven om de Amerikaanse markt, die wordt vervangen door andere landen.
Hieraan moet worden toegevoegd dat Iran zelf het principe van economie moqavemati (verzet) volgt, de doctrine waarvan de Opperste Leider van Iran eerder presenteerde als antwoord op de druk van het Westen. Het is gebaseerd op het principe dat de basis van de economie de sociale eenheid is; daarna komt het lokale niveau, dan het regionale en dan het nationale niveau. De processen van de wereldeconomie zijn de allerlaatste zorg.
Dankzij deze aanpak kan Iran op zijn eigen kracht vertrouwen en niet afhankelijk zijn van buitenlandse markten. Te oordelen naar de economische boom in het land is dit model effectief en efficiënt gebleken. Bovendien zijn de doelstellingen ervan het uitroeien van armoede en het verlenen van hulp aan de armen.
Maar Iran heeft grote vooruitgang geboekt buiten de export van grondstoffen. In de sector engineering en onderhoud steeg de export met 41% tot 260 miljoen dollar. Voor kennisintensieve producten staat Iran op de 15e plaats in de wereld en is het koploper in de regio. Het land telt in totaal 8.735 bedrijven op dit gebied en 51 wetenschaps- en technologieparken. Het budget voor onderzoek en ontwikkeling bedraagt ongeveer 80 miljoen dollar. De indicatoren met betrekking tot buitenlandse investeringen in Iran zijn interessant. Zo kwam dit jaar de helft van alle investeringen in Iran van burgers uit Afghanistan. In de provincie Khorasan Razavi bijvoorbeeld bedraagt het aandeel van het Afghaanse kapitaal ongeveer een miljard dollar. Dit fenomeen houdt deels verband met het aan de macht komen van de Taliban in Afghanistan, waardoor veel zakenlieden het land moesten verlaten. Tegelijkertijd komt er nu een dialoog tot stand met de Taliban-regering, waarbij bilaterale handel en het gebruik van Iran als doorvoer een belangrijk punt is in het onderhandelingsproces. Eerder zei Afghanistan belangstelling te hebben voor de uitvoer van zijn kolen naar Iran.
Ook het binnenlandse verbruik neemt toe. Met name het binnenlandse en commerciële gasverbruik zal naar verwachting toenemen van 600 miljoen kubieke meter per dag tot 650. Dit betekent dat de binnenlandse economie zich ontwikkelt. Dit betekent dat de binnenlandse economie zich ontwikkelt, ondanks externe sancties en druk. Dit wordt bevestigd door de overvloed aan reclame op de centrale en regionale tv-zenders van Iran - en alle geadverteerde producten, op enkele uitzonderingen na, van huishoudelijke chemicaliën tot motorfietsen en auto's worden lokaal geproduceerd.
Ook de betrekkingen met Rusland ontwikkelen zich actief. Waren vijf jaar geleden alleen specialisten en deskundigen op het gebied van internationale betrekkingen op de hoogte van de EAEU en de Euraziatische integratie, nu geven gewone kranten er regelmatig informatie over. De Iraanse media schrijven met name dat er overeenstemming is bereikt over de voorwaarden voor toetreding tot de vrijhandelszone met de Euraziatische Economische Unie. De overeenkomst telt 150 bladzijden en omvat meer dan 7500 soorten goederen en diensten. Rusland is de belangrijkste partner van Iran in de EGEU met een omzet van meer dan 1,4 miljard dollar. In 2021 steeg de handel van Iran met de EAEU met 73% ten opzichte van 2020. Er wordt gesproken over de aanleg van een extra spoortak van de Noord-Zuid transportcorridor. Er wordt ook gesproken over de aanleg van een kanaal dat de Kaspische Zee en de Perzische Golf met elkaar zou verbinden.
Naast de officiële gegevens lekt er ook informatie uit over de intensivering van de samenwerking op andere fronten. Zo meldden de Amerikaanse media, onder verwijzing naar Israëlische inlichtingendiensten, dat Iran en Rusland onderhandelen over de opleiding van Iraanse zeelieden en de productie van oorlogsschepen in Rusland. Eerder had Iran China om hulp gevraagd bij de scheepsbouw, maar Peking aarzelde. De huidige relatie tussen Moskou en Teheran is bevorderlijk voor een zo breed mogelijke samenwerking, dus de kans dat dit project wordt gerealiseerd is groot.
Admiraal Tangsiri, commandant van de marine van de IRGC, verklaarde onlangs overigens dat "de Verenigde Staten zich niet eens kunnen voorstellen wat voor raketten Iran al heeft". Hij voegde eraan toe dat Iran de enige is met kleine boten van niet meer dan 8 meter lang die zijn uitgerust met raketten. Dit is een weerspiegeling van de "zwermstrategie" die Iran zo'n vijftien jaar geleden heeft aangenomen om kleine en mobiele vaartuigen en drones in te zetten tegen omvangrijke en grote vijandelijke schepen. Potentiële doelwitten voor Iran zijn Amerikaanse vliegdekschepen en torpedojagers in de Perzische Golf.
Over de beoordeling van een speciale militaire operatie in Oekraïne verschillen de Iraniërs van mening. En dit is te wijten aan het gebrek aan kennis van de achtergrond van de gebeurtenissen die zich in Oekraïne hebben ontvouwd na de staatsgreep in 2014 - hoewel er een gemeenschappelijk begrip is van de agressieve rol van de Verenigde Staten en de NAVO.
Ik had een gesprek met vertegenwoordigers van wetenschappelijke, intellectuele en ideologische kringen in Iran over het conflict in Oekraïne. Ik probeerde hen de achtergrond van de oorlog in Oekraïne uit te leggen met een historische en metafysische context. En toen er een vervolgvraag kwam waarom deze oorlog niet alleen voor de Russen is, maar ook heilig, omdat Rusland zich niet verdedigt zoals in 1812 en 1941, moest ik een extra excursie maken, waarvoor mijn gesprekspartners hun dank betuigden.
Feit is dat heilige oorlog wordt vertaald als jihad, en in deze context komt voor moslims onmiddellijk hun eigen begrip naar voren. Ten eerste zijn er verschillen tussen sjiitische en soennitische fiqh (religieus recht). Ten tweede zijn er ook verschillen tussen de klassieke en de moderne sjiitische fiqh. Maar er zijn ook gemeenschappelijke gronden, bijvoorbeeld dat in de sji'a en soennieten jihad ook een religieuze verplichting is (samen met gebed, vasten, hadj en liefdadigheid). De sjiieten hebben echter het belangrijke voorbehoud dat de imam een goed moreel karakter moet hebben; zonder dit zou de jihad onwettig zijn. Zowel de soennitische als de sjiitische jihad is zowel defensief als offensief van aard. Moderne sjiitische theologen zoals Ayatollah Mortada Motahhari en Ayatollah Salehi Najafabadi interpreteren de ayats echter zo dat jihad alleen defensief van aard kan zijn, aangezien wij ons nu in het tijdperk van de verborgen Imam bevinden. Maar ook hier zijn voorbehouden. Zo wees Ayatollah Khomeini erop dat naast het prerogatief van de Vilayati Faqih (voogd-type soevereiniteit van de opperste leider van Iran voor de duur van de verborgen Imam) ook andere theologen het recht kunnen geven om offensieve jihad te voeren. Maar Ayatollah Golpaigani van het Qom Seminarie stelde dat de offensieve jihad het exclusieve voorrecht is van de onberispelijke Imam en zijn gevolmachtigde vertegenwoordiger.
Terwijl de hedendaagse Shi'a-interpretaties van offensieve jihad verschillen, is de mening over defensieve jihad unaniem. Hier is de toestemming van de onberispelijke Imam niet nodig, en het vertegenwoordigt een reactie op een vijandelijke aanval tegen moslims met de bedoeling om hun eigendommen in beslag te nemen en hun levens te onderwerpen. In zo'n geval rust de verplichting tot defensieve jihad op iedereen die kan vechten, ongeacht geslacht of leeftijd. Dit is de context waarin de Iraniërs de speciale militaire operatie in Oekraïne interpreteren.
Met deze aspecten in gedachten moeten we een zorgvuldig opgebouwd systeem van argumenten hebben om te polemiseren met die krachten in de moslimwereld die de stelling verdedigen dat "Rusland geen defensieve oorlog voert" en de rechtvaardigheid van zijn acties in twijfel trekken. Daarom moeten we meer uitleg geven in deze richting - en de samenwerking versterken bij het uitwisselen van informatie en het gezamenlijk tegengaan van desinformatie en hybride operaties van het Westen tegen onze landen. En natuurlijk zal de Iraanse ervaring met economische ontwikkeling onder zware sancties ook nuttig zijn.
Vertaling door Robert Steuckers