Ideologische soevereiniteit in een multipolaire wereld
In de wereld van vandaag is duidelijk een multipolair model aan het ontstaan – bijna vorm aan het krijgen. Dit neemt de plaats in van de unipolariteit die was ontstaan na de ineenstorting van het Warschaupact en vooral van de USSR. De unipolaire wereld verving op zijn beurt een bipolaire wereld waarin het Sovjet-kamp geopolitiek en ideologisch tegenover het kapitalistische Westen stond. Deze overgangen tussen verschillende types van wereldorde gebeurden niet van de ene dag op de andere. Sommige aspecten veranderden, terwijl andere door inertie hetzelfde bleven. De ideologische aard van alle mondiale actoren of polen is gevormd door de veranderingen in het wereldbeeld. Een diepere analyse van deze ideologische transformaties – verleden, heden en toekomst – is van essentieel belang voor de strategische planning. Hoewel de Russische autoriteiten een ongelukkige traditie hebben om problemen pas aan te pakken wanneer zij zich voordoen (zoals wij vandaag zeggen: “nu handelen”), is niemand immuun voor wereldwijde ideologische veranderingen. Zoals onwetendheid over de wet iemand niet vrijstelt van verantwoordelijkheid, zo stelt de weigering om de ideologische grondslagen van de wereldorde en de veranderingen daarin te begrijpen de vorstelijke politieke autoriteiten – en Rusland als geheel – niet vrij van kennis van de werking van de diepe wetten die inherent zijn aan de sfeer van de ideologie. Elke poging om ideologie te vervangen door puur pragmatisme kan slechts een – relatief en altijd omkeerbaar – kortetermijneffect hebben. In een bipolaire wereld waren er dus twee wereldideologieën: Het liberalisme (burgerlijke democratie) structureerde het kapitalistische kamp, het wereld(istische) Westen; Communisme was het idee van een alternatief socialistisch Oosten. Er bestond een onlosmakelijk verband tussen enerzijds de geopolitieke polen Oost-West en de overeenkomstige militair-strategische opdeling van de wereld in zones (te land, ter zee, in de lucht, en tenslotte in de ruimte) en anderzijds de ideologieën. Deze band heeft alles beïnvloed, met inbegrip van technische uitvindingen, economie, cultuur, onderwijs, wetenschap, enz. Ideologie heeft niet alleen het bewustzijn, maar ook de dingen zelf veroverd. Van polemieken over wereldproblemen is het allang overgegaan naar concurrentie op het niveau van dingen, producten, smaken, enz. Maar de ideologie heeft niettemin alles – tot in het kleinste detail – vooraf bepaald. Voor de toekomst moet erop worden gewezen dat China geen afzonderlijke pool in de bipolaire wereld was. Aanvankelijk behoorde het maoïsme tot het oosterse kamp. En na de dood van Stalin brak er een periode van afkoeling aan tussen de USSR, alsmede haar satellieten, en China, maar deze onlusten bleven strikt binnen het communistische blok. Pas met Deng Xiaoping begon China eindelijk een onafhankelijke geopolitieke lijn te volgen, toen Peking een tijdperk van hervormingen inging en de USSR een proces van massale degradatie begon. China heeft geen wereldwijde – laat staan beslissende – rol gespeeld! — China speelde op dat moment geen rol. Het is belangrijk op te merken dat dit niet alleen het geval was in de USSR en de socialistische landen. Het was precies hetzelfde in het Westen. Liberalisme was daar de dominante ideologie. Tegelijkertijd trachtte de flexibele bourgeoisbenadering niet alleen zijn tegendeel te onderdrukken en uit te sluiten, maar het ook om te vormen. Zo was er naast de marginale, hoofdzakelijk communistische en pro-Sovjetpartijen, het “getemde” links – de sociaal-democraten, die de grondbeginselen van het kapitalisme aanvaardden maar hoopten deze in de toekomst te corrigeren door geleidelijke hervormingen in een socialistische geest. In Europa was links sterker. In de Verenigde Staten – de citadel van het Westen – kwamen de linkse krachten onder sterke ideologische en administratieve druk van de regering te staan. Om ideologische redenen. Toen het Warschaupact werd ontbonden en de USSR ineenstortte, ontstond een unipolair (Amerikaans-centrisch) model. Op geopolitiek niveau kwam het overeen met de alleenheerschappij van het Westen, met het bereiken van onbetwiste superioriteit en totaal leiderschap over alle potentiële tegenstanders (in de eerste plaats over de overblijfselen van het Oostblok, in de jaren negentig vertegenwoordigd door Rusland). Dit komt tot uiting in de belangrijkste strategische documenten die de VS in de jaren negentig hebben uitgebracht: de militaire doctrine van “volspectrumdominantie” en het voorkomen van de mogelijke opkomst in Eurazië van een geopolitieke entiteit die op enigerlei wijze de volledigheid van de wereldwijde controle door de VS zou kunnen beperken. Dit is wel het “unipolaire moment” genoemd (Ch. Krauthammer). Ideologische dominantie correspondeerde met geopolitieke unipolariteit. In de jaren dertig stelde de Italiaanse communist Antonio Gramsci voor om de term “hegemonie” vooral te gebruiken voor de wereldwijde uitbreiding van de kapitalistische ideologie. Na de val van de USSR werd het duidelijk dat de militaire, economische en technologische hegemonie van het Westen gepaard ging met een andere vorm van hegemonie – ideologisch – namelijk de wereldwijde en totale verspreiding van het liberalisme. Aldus begon één enkele ideologie – de liberale ideologie – bijna overal ter wereld te overheersen. Het was gebaseerd op grondbeginselen, die de hegemonie als universele normen beschouwde en oplegde: individualisme, sociale atomisering, de markteconomie, de eenmaking van het wereldwijde financiële systeem, parlementaire democratie, meerpartijenstelsel, burgermaatschappij, technologische verandering, en met name “digitalisering”, globalisering. Daarnaast wordt steeds meer macht van de nationale staten overgedragen aan supranationale organen zoals het Internationaal Monetair Fonds, de Wereldbank, de Wereldgezondheidsorganisatie, de Europese Unie, het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en het Tribunaal van Den Haag. Deze ideologie is in de unipolaire wereld niet alleen een westerse ideologie geworden, maar de enige die van kracht is. China heeft het overgenomen op het gebied van economie en mondialisering. Het Rusland van het Jeltsin-tijdperk heeft het in zijn geheel overgenomen. En opnieuw, zoals in de bipolaire wereld, bleef het gebied van de ideologie niet beperkt tot de hogere echelons van de politiek, maar drong het overal door – onderwijs, cultuur, technologie. De objecten en technische middelen van de unipolaire wereld zelf waren een soort “bewijs” van de ideologische triomf van het liberalisme. De begrippen “modernisering” en “vooruitgang” werden synoniem met “liberalisering” en “democratisering”. Als gevolg daarvan versterkte het Westen, dat zijn ideologische macht versterkte, zijn directe politieke en militair-strategische controle. Het Rusland van Jeltsin was een klassieke illustratie van deze unipolariteit: onmacht in de internationale politiek, blinde navolging van westerse manipulatoren in de economie, de-soevereinisering en de poging van “compradores”-elites om tegen elke prijs te integreren in het mondiale kapitalisme. De Russische Federatie werd opgericht op de puinhopen van de USSR in het kader van de unipolaire wereld en zwoer bij de grondbeginselen van het liberalisme in de grondwet van 1993. In een unipolaire wereld is het liberalisme verder gevorderd in zijn individualisme en technocratie. Een nieuwe fase brak aan toen de politiek van het hokjesdenken, de kritische rassenleer en de horizon van de nabije toekomst – de overgang van diepe ecologie naar posthumanisme, het tijdperk van robots, cyborgs, mutanten en kunstmatige intelligentie – in de ideologie op de voorgrond traden. Amerikaanse ambassades of militaire NAVO-bases over de hele wereld zijn ideologische representaties geworden van de wereldwijde LGBT-beweging. LGBT is niets anders dan een nieuwe uitgave van geavanceerd liberalisme. Maar het “einde van de geschiedenis”, d.w.z. de triomf van het mondiale liberalisme zoals gehoopt door de globalisten (bijv. Fukuyama), heeft niet plaatsgevonden. Het unipolaire hegemonisme begint te wankelen. In Rusland is Poetin aan de macht gekomen en heeft hij met ijzeren vuist de soevereiniteit hersteld, ongeacht de ideologische agressie van externe en interne hegemoniale agenten (in principe maken beide deel uit van hetzelfde geheel – de mondiale structuur van het mondiale liberalisme). China is uitgegroeid tot een wereldleider, terwijl het alleen het gezag van de Communistische Partij handhaaft en de Chinese samenleving zorgvuldig behoedt voor de meest destructieve aspecten van het globalisme – hyper-individualisme, gendergekte, enz. Zo begon het volgende model van een multipolaire wereldorde vorm te krijgen. En dit is waar de kwestie van ideologie uiterst acuut wordt. Vandaag de dag – in overeenstemming met de inertie van de unipolaire wereld (die op haar beurt de ideologie erft van een van de polen van het bipolaire kapitalistische Westen) – behoudt het mondiale liberalisme, in een of andere vorm, de functie van een operationeel denksysteem. Tot dusver heeft geen van de volledig opkomende polen – d.w.z. noch China noch Rusland – het liberalisme in het algemeen ter discussie gesteld, hoewel China de parlementaire democratie, de westerse interpretatie van de mensenrechten, het genderbeleid en het cultureel individualisme duidelijk afwijst. Rusland daarentegen benadrukt geopolitieke soevereiniteit boven alles, stelt nationaal recht boven internationaal recht, en neigt steeds meer naar (nog vaag en ongearticuleerd) conservatisme. Dit gezegd zijnde, zijn Rusland en China (vooral samen optredend) in staat om de soevereiniteit in de praktijk op strategisch en geopolitiek niveau veilig te stellen. Er rest ons nog slechts één ding: eindelijk over te gaan tot een echte ideologische multipolariteit, en de liberale idee te verzetten tegen de Russische idee en de Chinese idee (en, in Europa, tegen de katekonische imperiale idee van onze keizer Karel, waarin Romeins imperialisme, Hispanicisme, Germanisme en Magyarisme worden gecombineerd). Er zij op gewezen dat sommige islamitische landen en bewegingen – in de eerste plaats Iran, maar ook Pakistan en zelfs sommige radicale organisaties zoals de Taliban (die in Rusland verboden zijn) – veel verder zijn gegaan in hun ideologisch verzet tegen het Westen. Ook Turkije, Egypte en zelfs delen van de Golfstaten bewegen zich in de richting van soevereiniteit. Maar tot nu toe is geen enkel land in de islamitische wereld een pool op zich. Dat wil zeggen dat in hun geval de ideologische oppositie tegen de hegemonie voorgaat op de geopolitieke oppositie. Het Chinese idee is niet moeilijk te corrigeren. Het is uitgedrukt: Ten eerste is er in de Chinese versie het communisme en het volledige machtsmonopolie van de CCP (en de CCP is juist een ideologische kracht); Ten tweede is er de confucianistische ideologie die de Chinese autoriteiten steeds openlijker overnemen (vooral onder Xi Jinping); Ten derde is er de diepe en organische solidariteit van de Chinese samenleving. De Chinese identiteit is tegelijkertijd zeer sterk en flexibel, waardoor iedere Chinees, waar hij of zij ook woont en van welk land hij of zij ook staatsburger is, een natuurlijke drager is van de Chinese traditie, beschaving en ideologisch-mentale structuren. In Rusland is de situatie nog veel erger. Door de inertie van de jaren negentig blijven liberale attitudes, waarden en richtlijnen de overhand houden in de samenleving. Dit geldt voor de kapitalistische economie, de parlementaire democratie, de structuur van het onderwijs, de informatie en de cultuur. Het doel is modernisering en “digitalisering”. Vrijwel alle beoordelingen van de doeltreffendheid, de doelmatigheid en de eigenlijke doelstellingen van een transformatie zijn rechtstreeks uit het Westen overgenomen. Alleen ten aanzien van de beperking van het kiesstelsel en het ultra-individualisme zijn er verschillen. Het liberale Westen zelf hypertrofieert en blaast ze opzettelijk op. Maar deze strategie is bedoeld om Rusland steeds harder aan te vallen. Het is een ideologische oorlog. In het geval van Rusland is het een strijd van liberalisme tegen “illiberalisme”. In Rusland is alles persoonlijk in handen van Poetin. Als hij zijn greep verslapt of, God verhoede het, een zwakke en onduidelijke figuur aanwijst om hem op te volgen, zal alles onmiddellijk terugvallen in het moeras van de jaren negentig. Rusland is er dankzij Poetin uitgekomen, maar door het ontbreken van een onafhankelijke Russische ideologie en een volwaardige tegen-hegemonie kan het resultaat niet als onomkeerbaar worden beschouwd. Rusland is vandaag de dag een militair-strategische en politieke pool, maar het is geen ideologische pool. En hier beginnen de problemen. Een inertiële terugkeer naar de Sovjet-ideologie is niet mogelijk. Sociale rechtvaardigheid en imperiale grootheid (vooral in de tijd van Stalin) zijn niet alleen Sovjet-waarden en referentiepunten, maar historisch Russisch. Rusland heeft een nieuwe vorm van anti-liberalisme nodig, een volwaardige beschavingsideologie die het land onomkeerbaar en definitief tot een echte pool en subject in de nieuwe wereldorde maakt. Dit is precies de grootste uitdaging voor Rusland. Strategie, en niet alleen tactiek, bepaalt zowel de toekomst als de overdracht van de macht, alsmede de reeds lang noodzakelijke hervormingen van de macht, het bestuur, de economie, het onderwijs, de cultuur en het sociale gebied. Geen patriottische en soevereine hervorming is mogelijk zonder een volwaardige ideologie in een multipolaire wereld. Maar deze weg is op geen enkele manier verenigbaar met het liberalisme – noch in de randvoorwaarden, noch in de nieuwste post-humanistische en LGBT-uitdagingen. Als we in de toekomst een nog sterk Rusland willen hebben, moet er in Rusland geen liberalisme meer zijn. Dit is de sleutel tot datgene waarover we het in eerdere publicaties van Nezigar hebben gehad: de overgang naar de derde pool van de Russische ideologie! – De ideologische toekomst: van het pro-westerse liberalisme van de jaren negentig (het verleden) tot het ideologische compromis en de steriliteit (grenzend aan cynisme) van het heden. Wij zullen dit thema voortzetten in de volgende documenten van deze reeks. tg-channel Nezygar https://t.me/russica2 Vertaling: rv