Eurazië in een multipolaire wereld

29.05.2023

Het Euraziatisch Economisch Forum is bijeengekomen in Moskou. Het Forum is een jaarlijks evenement van de Euraziatische Economische Unie (EAEU), dat afwisselend plaatsvindt in de lidstaten van de Unie. Vorig jaar vond de bijeenkomst plaats in Bisjkek, Kirgizië, en dit jaar zat Rusland de bijeenkomst voor. Het doel van het forum is "de samenwerking op het Euraziatische continent te versterken".

Het thema van dit jaar was het belangrijke thema van de Euraziatische integratie in een multipolaire wereld. Het tweedaagse evenement werd bijgewoond door vertegenwoordigers van meer dan vijftig landen, zodat het niet kon worden omschreven als een besloten bijeenkomst van een "Rusland dat geïsoleerd van de rest van de wereld is".

In totaal werden op het Economisch Forum zo'n vijfendertig sessies gehouden over de Euraziatische regio en haar vraagstukken: menselijk kapitaal, samenwerking, technologie, de interne markt, de rol van de Unie in een veranderende wereld en strategische ontwikkelingsoriëntaties.

De Chinese president Xi Jinping bracht ook een virtuele groet aan de deelnemers en verwelkomde de Euraziatische Economische Unie bij het infrastructuurproject Belt and Road. Tot teleurstelling van het Westen zei Xi eerder dat China en Rusland "hun samenwerking op vele gebieden zouden versterken en elkaar zouden blijven steunen in kwesties die voor hun landen van belang zijn".

Hoewel de "Euraziatische Gemeenschap" en haar fora in Finland zijn gebrandmerkt als bijvoorbeeld Russische "belangen", lijkt de Unie haar grondstoffenrijke lidstaten misschien beter te dienen dan de Europese Unie haar eigen lidstaten? Poetin herinnerde eraan dat Rusland zich altijd aan zijn verplichtingen tegenover zijn partners heeft gehouden.

Tijdens het evenement werden technocratisch klinkende, maar voor onze crisistijd typische onderwerpen besproken, zoals "technologische soevereiniteit als garantie voor energie- en voedselzekerheid", "milieuregelgeving", "organisatie van voedselmarkten", "opheffing van handelsbelemmeringen", "ontwikkeling van ondernemerschap in de nieuwe omgeving", en zelfs "wat is er geleerd van het coronatijdperk" (verbazingwekkend genoeg werd de cor onatest nog steeds gebruikt door de deelnemers aan het forum).

Sessies gingen over digitalisering, ICT, digitale valuta en e-commerce. Ook werd de "EAEU 2030+-strategie" besproken, wat plotseling klonk als een parallel met de 2030-agenda voor duurzame ontwikkeling van de VN. Ook werd "Groen Eurazië" genoemd, met al zijn klimaatdoelstellingen, dus misschien is de koers van Rusland toch niet zo anders dan die van het Westen?

De belangrijkste ontwikkelingsdoelstellingen voor de Unie tot 2045 werden uiteengezet: welke specifieke acties moeten worden ondernomen om de "ontwikkelingsdoelstellingen van de integratie" te bereiken en wat de "nieuwe richtsnoeren voor de strategische ontwikkeling" van de EEREU moeten zijn. Uiteindelijk zal elk land ernaar streven gelijke tred te houden met wat de "vierde industriële revolutie" wordt genoemd.

In overeenstemming met de thema's eenheid en multipolariteit zullen de deelnemers aan de sessies ook nadenken over de samenwerking tussen de EAEU, de Shanghai Cooperation Organisation (SCO) en de BRICS-landen, alsook over de overgang naar nieuwe vormen van vereffening in de onderlinge handel. Er werd ook een dialoog gehouden over de Euraziatische wisselwerking met Indonesië en de Latijns-Amerikaanse landen.

De Russische president Vladimir Poetin was uitgenodigd om woensdag op het evenement te spreken. Hij zei dat het thema van het forum "zeer actueel" was. Volgens Poetin vinden er "echt diepgaande en fundamentele veranderingen" plaats op het wereldtoneel, waarbij steeds meer landen proberen "hun eigen ontwikkelingsmodel te volgen", ongeacht de dictaten van het Westen.

Poetin verwees opnieuw naar "het opbouwen van een nieuwe, eerlijkere architectuur van internationale economische betrekkingen" en een breder "netwerk van partnerschappen op basis van wederzijds voordeel, respect en aandacht voor elkaars belangen". Het belang van een dergelijke nieuwe orde wordt volgens het Russische staatshoofd reeds door vele internationale actoren gedeeld.

Poetin kon niet nalaten te vermelden hoe de "westerse tegenstanders" van Rusland proberen "vele partners over te halen of te chanteren om de samenwerking met Rusland te verminderen". "In dit proces trekken zij zich niets aan van de verliezen die deze staten en hun bevolking zullen lijden", snauwde Poetin.

Desondanks zei Poetin dat de Euraziatische Unie "haar positie als onafhankelijk en zelfvoorzienend centrum in een opkomende multipolaire wereld consolideert". Hij benadrukte ook dat de samenwerking binnen de alliantie, die pas in 2015 werd opgericht, "nu al heel goed verloopt".

Volgens de Wit-Russische president Alexander Loekasjenko "worden steeds meer mensen zich ervan bewust dat de unipolaire wereldorde moet worden vervangen door nieuwe besluitvormingscentra die rekening houden met de belangen van alle partijen in de internationale betrekkingen".

De Kazachse president Kassym-Jomart Tokayev zag als prioritaire taak van de Unie "het creëren van één enkele marktzone zonder belemmeringen". Hij was ervan overtuigd dat de Unie met de nieuwe transportroutes uiteindelijk "een verbinding tussen Europa en Azië, tussen het Zuiden en het Noorden" zou worden.

Uit de resultaten van het Economisch Forum blijkt dat internationalisering en globalisering ook in de Euraziatische context toenemen. De "multipolaire wereld" van de toekomst zal niet door het Westen worden geleid, maar een geopolitiek en geo-economisch netwerk zijn van verschillende grote regio's, die met elkaar concurreren en soms samenwerken.

Bron

Vertaling door Robert Steuckers