Κίνδυνος 2ης ευρωκρίσης λόγω του ιταλικού δημοψηφίσματος

«Bλέπω τον κίνδυνο μιας ευρωκρίσης Νο 2 και ο πολιτικός κίνδυνος είναι τεράστιος. Στη Γερμανία δεν συνειδητοποιούμε καθόλου το τι ακριβώς συμβαίνει στη νότια Ευρώπη. Στην Ισπανία και την Ελλάδα η ανεργία των νέων είναι γύρω στο 40% και εμείς ζούμε στη νήσο των μακάρων/ της ευδαιμονίας.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ευρωζώνη αυτήν τη στιγμή προέρχεται από την Ιταλία. Το δημοψήφισμα είναι σημαντικότερο από το Βrexit και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως νέου Πρόεδρου των ΗΠΑ. Η Ιταλία είναι πολύ μεγάλη για τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης και τότε θα επανέλθουν και τα σενάρια για την παραμονή της χώρας στο ευρώ, όπως το 2012», είπε στη γερμανική υπηρεσία του Reuters ο πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Μαρσέλ Φράτσερ.
Στο Βερολίνο όμως, εκφράζονται και από πολιτικούς φόβοι για τον κίνδυνο αναζωπύρωσης της ευρωκρίσης την ερχόμενη χρονιά.
Για το ελληνικό ζήτημα ο κυβερνητικός συνασπισμός στο Βερολίνο ελπίζει να κλείσει σύντομα τόσο η αξιολόγηση όσο και το ζήτημα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Το γεγονός ότι δρομολογείται ήδη λύση για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και δη με τις «ευλογίες» του Βερολίνου, αφήνει σημαντικά περιθώρια αισιοδοξίας ότι το θέμα Ελλάδα δεν θα απασχολήσει την Ευρώπη το 2017. Θα επιστρέψει στην ατζέντα όμως το 2018 όταν θα πρέπει να εφαρμοστούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Ορισμένα ανοιχτά μέτωπα, όπως το ελληνικό, ενδέχεται να κλείσουν, εντούτοις την ίδια ώρα ελλοχεύει ο κίνδυνος να ξεσπάσουν νέες εστίες κρίσης. Ένας από τους λόγους είναι ότι οι πολίτες γίνονται όλο και πιο απρόβλεπτοι στις κάλπες, όπως επισημαίνεται.
Δεδομένου ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είχε προαναγγείλει την παραίτησή του σε περίπτωση επικράτησης του «όχι», το γερμανικό Reuters αναρωτιέται «Αλήθεια, τι θα γίνει σε αυτή την περίπτωση στην Ιταλία;» Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βιώνει εδώ και χρόνια μια βαθιά κρίση, αντιμετωπίζει ήδη τεράστια προβλήματα και σε αυτά δεν αποκλείεται να προστεθεί σύντομα άλλο ένα: η απουσία κυβέρνησης. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ωστόσο ότι οι Ιταλοί θα βρουν τον τρόπο να ξεπεράσουν γρήγορα τη διαφαινόμενη νέα κρίση. Σε διαφορετική περίπτωση, τα πράγματα θα είναι δύσκολα, αναφέρει το εν λόγω δημοσίευμα.
Την ίδια ώρα τα μηνύματα από την Πορτογαλία είναι κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά. Η χώρα που έχει στο ενεργητικό της ήδη ένα μνημόνιο, κινδυνεύει εκ νέου. Μόλις ένας μικρός Οίκος Αξιολόγησης, ο DBRS διατηρεί την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας στο ΒΒΒ, τη χαμηλότερη επενδυτική βαθμίδα μεν, αλλά μια βαθμίδα που εξασφαλίζει τη συμμετοχή των πορτογαλικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Γερμανοί πολιτικοί δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να προσφύγει η Λισαβόνα και πάλι στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Στον προεκλογικό αγώνα αυτό θα χρεώνονταν σίγουρα στην ευρωπαϊκή πολιτική διάσωσης που διαμορφώνεται ως επί το πλείστον από το Βερολίνο.
Σε περίπτωση που επαληθευτεί έστω και ένα από τα δυσοίωνα σενάρια που διατυπώνονται, τότε αυτό θα δημιουργούσε τεράστια προεκλογικά προβλήματα στην Άγγελα Μέρκελ, ρίχνοντας παράλληλα νερό στον μύλο των δεξιών λαϊκιστών του AfD. Γι΄αυτό τον λόγο, όπως σημειώνουν κυβερνητικοί κύκλοι στο Βερολίνο, θα πρέπει να επιχειρηθεί να μετατεθούν τα προβλήματα της νομισματικής ένωσης για το διάστημα μετά τις γερμανικές εκλογές. «Μέχρι τότε θα λύσουμε τα προβλήματα αθόρυβα, διότι κανείς δεν θέλει μια ανοιχτή διαμάχη για πακέτα διάσωσης, εκτός ίσως από την Αριστερά και το AfD», σχολίασε πολιτικός της χριστιανοδημοκρατικής- σοσιαλδημοκρατικής συγκυβέρνησης, στο Reuters.
Την ώρα που στην Ιταλία ένα ενδεχόμενο «όχι» των πολιτών στη συνταγματική αναθεώρηση απειλεί να βυθίσει τη χώρα σε μια νέα πολιτική κρίση, η πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας κρέμεται από τη λεπτή κλωστή ενός μικρού οίκου αξιολόγησης, ενώ στο ζήτημα του ελληνικού χρέους μπορεί να σημειώνεται πρόοδος, εντούτοις δεν έχει ακόμη λυθεί οριστικά. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί η τεράστια αβεβαιότητα για την έκβαση των γαλλικών προεδρικών εκλογών αλλά και η υλοποίηση του Brexit.
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρώπη και το ευρώ το 2017 απορρέει από τις γαλλικές προεδρικές εκλογές», προειδοποιεί ο ευρωβουλευτής των Γερμανών Πρασίνων Μάνουελ Ζάρατσιν. Το ενδεχόμενο επικράτησης της Μαρίν Λεπέν του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου μπορεί μάλλον να αποκλειστεί. Μετά το Brexit και την εκλογή Τραμπ, όμως, κανένας αναλυτής δεν βάζει και το χέρι του στη φωτιά. Σε περίπτωση που γίνει Πρόεδρος, αυτό θα μπορούσε να σηματοδοτήσει το τέλος της ΕΕ και του ευρώ, εκτιμούν κυβερνητικοί κύκλοι στο Βερολίνο που επικαλείται η γερμανική υπηρεσία του Reuters. Και στην περίπτωση αυτή θα αποκτούσε τελείως διαφορετικό χαρακτήρα και ο προεκλογικός αγώνας στη Γερμανία. Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Γαλλία ενδέχεται να επηρεάσουν, λοιπόν, άμεσα τις εκλογές στη Γερμανία, καταλήγει το σχετικό άρθρο.