Οι Ελληνες το έχουν ρίξει στα φάρμακα: «Φαρμακώνονται» με 45 κουτιά ετησίως ο καθένας
Τουλάχιστον 45 κουτιά με φάρμακα «καταναλώνει» το χρόνο κάθε Έλληνας και Ελληνίδα! Μόνο πέρυσι, πωλήθηκαν περισσότερα από 500 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων στη χώρα μας, συνολικής αξίας 5,6 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα, το 2015 καταγράφεται αύξηση του αριθμού των φαρμάκων που διακινήθηκαν είτε μέσω φαρμακείων είτε μέσω νοσοκομείων, κατά 4.505.804 κουτιά, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Οι Έλληνες φαίνεται ότι αρρώστησαν μαζικά τον Μάρτιο και τον Δεκέμβριο του 2015, καθώς οι συγκεκριμένοι μήνες παρουσιάζουν τις υψηλότερες πωλήσεις φαρμάκων στη διάρκεια του έτους. Στον αντίποδα, ο Φεβρουάριος και ο Αύγουστος, όπου καταγράφεται πτώση των πωλήσεων φαρμάκων κατά 19,3% και κατά 47% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.
Τα παραπάνω στοιχεία για τις πωλήσεις φαρμάκων το 2015 στη χώρα μας προκύπτουν από σχετική έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ). Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το 2015, πωλήθηκαν σε νοσοκομεία και φαρμακεία 502.235.460 συσκευασίες φαρμάκων έναντι 497.729.656 το 2014. Η μικρή αύξηση που καταγράφεται συνολικά στον αριθμό συσκευασιών (κατά 0,90%) το 2015 οφείλεται στην αύξηση των πωλήσεων στα φαρμακεία (κατά 1,56%) και στη μείωση (κατά 2,71%) των πωλήσεων στα νοσοκομεία σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Η αξία των φαρμάκων και λοιπών σκευασμάτων που φέρουν τη σήμανση του ΕΟΦ και διακινήθηκαν μέσα από τα ιδιωτικά φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες διαμορφώθηκε πέρυσι στα 4.119.448.188 ευρώ έναντι 4.234.103.057 ευρώ το 2014. Η πτώση που καταγράφεται ανάμεσα στις 2 χρονιές είναι της τάξης του 2,78%. Όσον αφορά στα φάρμακα που διακινήθηκαν πέρυσι από τα νοσοκομεία αλλά και ευρύτερα εκείνα τα οποία βγαίνουν στην αγορά μόνο με νοσοκομειακή τιμή, ήταν αξίας 1,484.185.203 ευρώ έναντι 1.404.155.330 ευρώ το 2014. Δηλαδή καταγράφεται αύξηση κατά 5,39%, γεγονός που αποδίδεται στα ακριβά φάρμακα που χορηγούνται στα νοσοκομεία για σοβαρές παθήσεις.
Έτσι η συνολική αγορά φαρμάκου με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΦ, διαμορφώθηκε το 2015 στα 5.603 εκατ. ευρώ έναντι 5.638 εκατ. ευρώ το 2014, δηλαδή παρουσιάζει μια ελαφρά κάμψη 0,62%.
Συσκευασίες
Όσον αφορά τώρα στις συσκευασίες που διακινήθηκαν συνολικά στα ιδιωτικά φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες, το 2015 πωλήθηκαν 424.288.315 σκευάσματα έναντι 417.670.196, καταγράφοντας αύξηση κατά 1,56%. Αντίστοιχα, τα σκευάσματα που διακινήθηκαν στα νοσοκομεία και γενικότερα εκείνα τα οποία καταγράφονται με βάση τη νοσοκομειακή τιμή είχαν όγκο 77.947.145 τεμαχίων έναντι 80.059.460 τεμαχίων το 2014, καταγράφοντας μείωση κατά 2,71%. Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει πως η μείωση που σημειώθηκε στις συσκευασίες δεν οδήγησε σε μείωση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης καθώς πρόκειται για φάρμακα υψηλού κόστους και μάλιστα φάρμακα που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά με υψηλό κόστος.
Η φαρμακευτική δαπάνη στα χρόνια της οικονομικής κρίσης
Κατακόρυφη πτώση καταγράφει η συνολική φαρμακευτική δαπάνη στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Πιο αναλυτικά από τη «ξέφρενη πορεία» του 2009, με τις πωλήσεις των φαρμάκων (σε αξίες) στη χώρα μας να αγγίζει τα 8,5 δισ. ευρώ, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη το 2015 «έπεσε» στα 5,6 δισ. καταγράφοντας πτώση κατά 34%! Η μείωση αυτή δεν συνοδεύτηκε και από αντίστοιχη μείωση των πωλήσεων φαρμάκων σε συσκευασίες.
Ειδικότερα, το 2009 «καταναλώσαμε» 562 εκατ. κουτιά φάρμακα έναντι 502 εκατ. κουτιών πέρυσι, καταγράφοντας μείωση κατά 10,7%, γεγονός που εξηγείται από τις σημαντικές μειώσεις που σημειώθηκαν στις τιμές των φαρμάκων. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι μεγαλύτερες απώλειες κατέγραψαν τα φαρμακεία και οι φαρμακαποθήκες καθώς τα νοσοκομειακά φάρμακα τόσο το 2009 όσο και πέρυσι ήταν από πλευράς αξίας στα ίδια επίπεδα (κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ).
Από το 2013 μέχρι και σήμερα, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη φαίνεται να εμφανίζει σταθεροποιητικές τάσεις και να έχει «κλειδώσει» περίπου στα 5,6 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, η πορεία της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα μας διαμορφώθηκε το 2010 σε 7,3 δισ. ευρώ (521 εκατ. συσκευασίες), το 2011 σε 6,7 δισ. ευρώ (512 εκατ. συσκευασίες), το 2012 σε 5,9 δισ. ευρώ (479 εκατ. συσκευασίες), το 2013 σε 5,6 δισ. ευρώ (485 συσκευασίες) και το 2014 σε 5,6 δισ. ευρώ (502 συσκευασίες).
Παράλληλες Εξαγωγές
Από τα στοιχεία του ΕΟΦ προκύπτει ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που αφορά στις παράλληλες εξαγωγές. Συγκεκριμένα το 2015 οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 30,95% όσον αφορά στην αξία τους, η οποία προσδιορίζεται στα 401,6 εκατ. ευρώ έναντι 306,7 εκατ. ευρώ το 2014. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην εκρηκτική αύξηση του όγκου σε ποσοστό άνω του 90% καθώς σύμφωνα με τον ΕΟΦ, πέρυσι οι φαρμακαποθήκες εξήγαγαν 19.126.566 συσκευασίες φαρμάκων, έναντι 10.059.249 συσκευασίες το 2014. Βέβαια φαίνεται ότι η μέση αξία ανά συσκευασία είναι της τάξης των 21 ευρώ όταν το 2014 ήταν περίπου 30,5 ευρώ.
Πιο αναλυτικά, το 2008 οι παράλληλες εξαγωγές φαρμάκων ανήλθαν σε 606 εκατ. ευρώ, με 25 εκατ. συσκευασίες, το 2009 σε 649 εκατ. με 22 εκατ. συσκευασίες, το 2010 σε 626 εκατ. με 20 εκατ. συσκευασίες, το 2011 σε 485 εκατ. με 17 εκατ. συσκευασίες, το 2012 σε 415 εκατ. ευρώ με 13 εκατ. συσκευασίες, το 2013 σε 328 εκατ. ευρώ με 14 εκατ. συσκευασίες και το 2014 σε 306 εκατ. ευρώ με μόλις 10 εκατ. συσκευασίες (το χαμηλότερο επίπεδο).
Οι πιο συχνά χορηγούμενες φαρμακευτικές ουσίες
Στις πρώτες θέσεις θεραπείες για πίεση, χοληστερίνη και διαβήτη
Φάρμακα για την πίεση, τη χοληστερίνη, το θυρεοειδή, αντιθρομβωτικά και το διαβήτη, κατέχουν τις πρώτες θέσεις στη λίστα με τα πιο συχνά χορηγούμενα φάρμακα στην Ελλάδα. Ειδικότερα:
• Ένας στου τέσσερις ενήλικες μόνιμους κάτοικους της Ελλάδας λαμβάνει φάρμακα για τη θεραπεία της υπέρτασης με το ποσοστό των γυναικών να υπερτερεί έναντι αυτού των ανδρών.
• Ένας στου πέντε λαμβάνει φάρμακα για μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα, χωρίς να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των δύο φύλων.
• Ένας στους δέκα περίπου λαμβάνει φάρμακα για το σακχαρώδη διαβήτη, χωρίς επίσης να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των δύο φύλων.
• Το 5% του ενήλικου πληθυσμού της Ελλάδας λαμβάνει αντικαταθλιπτικά με το ποσοστό των γυναικών να είναι περίπου 3 φορές μεγαλύτερο από αυτό των ανδρών.
• Το 5% του ενήλικου πληθυσμού της Ελλάδας λαμβάνει αγχολυτικά με το ποσοστό των γυναικών να είναι περίπου 3 φορές μεγαλύτερο από αυτό των ανδρών.
Εθνική μελέτη
Την εικόνα της «φαρμακοληψίας» στην Ελλάδα, καταγράφει εθνική μελέτη για τη διατροφή και την Υγεία του Ελληνα που έγινε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.000 ενηλίκων στο πλαίσιο του προγράμματος ΥΔΡΙΑ του Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας (πρόεδρος Αντωνία Τριχοπούλου) σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Η μελέτη καταγράφει και το «προφίλ» του Έλληνα όσον αφορά τις παθήσεις από τις οποίες ταλαιπωρείται περισσότερο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το 41,7% φέρει ενδείξεις υπέρτασης, το 13% έχει αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και το 11,4% των ενηλίκων πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, ενώ η χρόνια κατάθλιψη είναι ένα πρόβλημα που αφορά περισσότερο τις γυναίκες (11,4%) και λιγότερο τους άνδρες (3,1%).
Συνολικά τρεις στους πέντε ενήλικες (59,6%) δήλωσαν ότι πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα, ενώ η αναλογία αυξάνει στους εννέα στους δέκα στις ηλικίες άνω των 65 ετών (90,3%). Στις νεότερες ηλικίες, πάντως τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται στις γυναίκες χαμηλού επιπέδου εκπαίδευσης (73,7%).
Ανδρες και έμφραγμα
Αναφορικά με το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, η έρευνα έδειξε ότι αφορά κυρίως τους άνδρες. Μάλιστα, στο σύνολο του πληθυσμού των ενήλικων ανδρών της χώρας περίπου το 5% των ατόμων έχει υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου (13,2% σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας).
Χαμηλός είναι ο επιπολασμός του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (2%) ενώ περίπου ένας στους δέκα ενήλικες (8,6%) δήλωσε ότι έχει νοσήσει ή νοσεί από άσθμα, συμπεριλαμβανομένου και του αλλεργικού άσθματος. Δύο στους πέντε (38,9%) δήλωσαν ότι έχουν αντιμετωπίσει ή αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα μέσης ή αυχένα, με τις γυναίκες να είναι πιο ....ευάλωτες φτάνοντας μάλιστα στις νεότερες ηλικίες και μεταξύ αυτών που έχουν χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης το 55,4%.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η υγεία των Ελλήνων και των Ελληνίδων τείνει να υποβαθμιστεί, εξαιτίας μεταξύ άλλων του υψηλού και αυξανόμενου επιπολασμού της παχυσαρκίας, την προοδευτική εγκατάλειψη της σωματικής άσκησης, την προοδευτική απομάκρυνση από την παραδοσιακή Ελληνική διατροφή και τον ανεπαρκή έλεγχο της υπέρτασης και του διαβήτη.