Αγωνία για χιλιάδες δανειολήπτες: Το Brexit "τρέχει" τις διαδικασίες για τα "κόκκινα" δάνεια - Πιέζουν οι δανειστές

Έντονες πιέσεις για την επιτάχυνση στην αντιμετώπιση των "κόκκινων" δανείων, ασκεί το Brexit στις ελληνικές τράπεζες, στο πλαίσιο της αυστηρότερης επιτήρησης από τους πιστωτές της χώρας για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων.

Στο επίκεντρο αναμένονται άμεσα ισχυρές πιέσεις από τους "Θεσμούς" ώστε να ξεμπλοκάρουν οι αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών δανείων μέσω της παροχής κάλυψης στα τραπεζικά στελέχη που θα τις υπογράψουν, καθώς και η θεσμοθέτηση fast track διαδικασίας αντικατάστασης του μη συνεργάσιμου μάνατζμεντ προβληματικών επιχειρήσεων.

Με την περιπέτεια του ομίλου Μαρινόπουλου στο επίκεντρο, νέα "κανόνια" να βρίσκονται προ των πυλών και τους τραπεζίτες να προβλέπουν ένα πολύ δύσκολο επερχόμενο εξάμηνο, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη ετοιμάσει το σχέδιο νόμου, το οποίο θα απελευθερώσει τις διαδικασίες για τις αναδιαρθρώσεις μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων. 

Πρόκειται για την υποχρέωση που προβλέπεται από το συμπληρωμένο μνημόνιο και που αφορά στην παροχή νομοθετικής κάλυψης των διοικήσεων των τραπεζών και των στελεχών των αρμόδιων επιτροπών που θα κληθούν να υπογράψουν τις αναδιαρθρώσεις δανείων επιχειρήσεων που θα κριθούν βιώσιμες.

Τα κείμενα του "συμπληρωμένου" μνημονίου, προβλέπουν ότι πρέπει να υπάρξει νομοθετική πρόβλεψη για το ότι οι δράσεις που αναλαμβάνονται για την αναδιάρθρωση δανείων είτε από στελέχη του ιδιωτικού είτε του δημόσιου τομέα, καλή τη πίστει και προς το συμφέρον του πιστωτή, στη βάση διαδικασιών και αντικειμενικών κριτηρίων, θα θεωρούνται νόμιμες έναντι αστικών ή ποινικών ευθυνών.

Προστίθεται, μάλιστα, ότι οι διαδικασίες που θα εφαρμοστούν μπορεί να προβλέπουν και πρόσθετες διασφαλίσεις στην περίπτωση πολύ μεγάλων οφειλετών.

Παράλληλα αναφέρεται ότι τροποποιήσεις πρέπει να γίνουν και ως προς τη διευκόλυνση της εκκαθάρισης επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων, να ξεπεραστούν και τα πιθανά προσκόμματα από μη συνεργάσιμους μετόχους της υπερχρεωμένης επιχείρησης, απλοποιώντας και επιταχύνοντας τις διαδικασίες για την εκκαθάριση.

Οι παραπάνω υποχρεώσεις της ελληνικής πλευράς στο πλαίσιο της διαχείρισης των "κόκκινων" δανείων, αποτελούν το ισχυρότερο κριτήριο για να ξεμπλοκάρουν οι αναδιαρθρώσεις εταιρικών δανείων και να προσελκυσθούν σε δεύτερη φάση ξένα επενδυτικά κεφάλαια. Επί του παρόντος, ωστόσο, σε ένα θέμα που έπρεπε να "τρέχει με χίλια", η σχετική νομοθέτηση καθυστερεί και οι τραπεζίτες αρνούνται να υπογράψουν οποιαδήποτε αναδιάρθρωση, πώληση ή εκποίηση περιουσιακών στοιχείων υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Την ίδια στιγμή, δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο μάνατζμεντ προβληματικών επιχειρήσεων και η κατάσταση λιμνάζει, με συνέπειες και για τις επιχειρήσεις που έχουν κρατηθεί μέχρι στιγμής όρθιες.

Με τον χρόνο για την αντιμετώπιση των "κόκκινων" δανείων να στενεύει, η ελληνική πλευρά έχει επίσης την υποχρέωση να τροποποιήσει το νόμο για τη φορολόγηση εισοδήματος ώστε να επιτραπούν οι διαγραφές δανείων και να ενθαρρυνθούν οι εξωδικαστικές ρυθμίσεις οφειλών.

Παράλληλα, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2016 πρέπει να λειτουργήσουν τα εξειδικευμένα δικαστήρια για πτωχεύσεις επιχειρήσεων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά, και να ενισχυθούν με προσωπικό τα δικαστήρια που εκδικάζουν υποθέσεις του ν. 3869/2010 (Κατσέλη). Μέχρι τέλος Οκτωβρίου 2016 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι αλλαγές στο πτωχευτικό δίκαιο.

Εν τω μεταξύ, μέχρι τον Σεπτέμβριο αναμένεται να έχει καταλήξει ηδιαβούλευση τραπεζών και ΤτΕ για τον καθορισμό των στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Από τον Νοέμβριο του 2016, η ΤτΕ θα δημοσιεύει σε τριμηνιαία βάση στοιχεία για τις επιδόσεις των τραπεζών στη μείωση των NPLs. Σημειώνεται ότι η ΤτΕ θα δώσει κατευθύνσεις στις τράπεζες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ομάδων δανειζομένων (π.χ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις) και θα προχωρήσει σε αναθεώρηση του Κώδικα Δεοντολογίας.

Ο "συναγερμός" για την ανάληψη εντονότερης δράσης στη διαχείριση των "κόκκινων" δανείων είναι πανευρωπαϊκός, με την ΕΚΤ να προετοιμάζει γνωμοδοτικές κατευθυντήριες γραμμές στις ευρωπαϊκές τράπεζες, μέχρι τα τέλη 2016 – αρχές 2017, για τη μείωση των "κόκκινων" δανείων τους.

Για την Ελλάδα, το πρόβλημα είναι πολύ έντονο δεδομένου ότι κατέχει μόνη της σχεδόν το 1/10 των μη εξυπηρετούμενων δανείων της Ευρώπης.