Το άγνωστο παρασκήνιο του σκανδάλου με τα εισιτήρια στο μετρό

Μπορεί το κύκλωμα των επίορκων υπαλλήλων στο μετρό που φέρεται να πωλούσε, εκτός δικτύου, εισιτήρια να αποκαλύφθηκε τον χειμώνα του 2016, όμως οι ρίζες του είναι βαθιές και χρονολογούνται εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, η μπίζνα της διακίνησης εισιτηρίων που αποσύρονταν ως ελαττωματικά και πωλούνταν, μετέπειτα, ως "κανονικά” κοστολογείται σε 30 εκατομμύρια ευρώ και συνοδεύεται με ένα, εν πολλοίς, άγνωστο παρασκήνιο. Έτσι, δεν προκαλεί απορία που ορισμένοι έσπευσαν να εξαφανίσουν όχι μόνο έγγραφα, αλλά και ηλεκτρονικά αρχεία, σε μία προσπάθεια ελαχιστοποιήσης των αποδεικτικών ντοκουμέντων.
"Τρύπα” στις διαδικασίες
Όπως αποκαλύπτουν στο Capital.gr  ενημερωμένες πηγές, αρχές του 2000 όταν ξεκίνησε να λειτουργεί το μετρό, συνετάχθησαν τυποποιημένες διαδικασίες (standard operating procedures) για τη συντριπτική πλειονότητα των εργασιών που απαιτούνται για να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία του μέσου σταθερής τροχιάς. Ωστόσο, η διαδικασία διακίνησης - συλλογής εισιτηρίων έμεινε "ορφανή”, χωρίς "εγχειρίδιο” οδηγιών, χωρίς, δηλαδή τυποποιημένες διαδικασίες (sop). Βασικός λόγος γι’αυτό ήταν ότι όταν το μετρό μπήκε στη ζωή των Αθηναίων δεν υπήρχαν εκδότες εισιτηρίων, αλλά μόνο αυτόματα μηχανήματα. Ωστόσο, γρήγορα οι εκδότες έγιναν απαραίτητοι, η ύπαρξή τους θεσμοθετήθηκε, με τη διακίνηση εισιτηρίων από το 2000 έως τον Μάρτιο του 2004 να γίνεται μεταξύ του εκδότη και κάποιου υπάλληλου της οικονομικής διεύθυνσης του μετρό.
Tο 2004 το σύστημα παράδοσης των εισπράξεων από τον εκδότη σε εντεταλμένο υπάλληλο (για την παραλαβή τους) καταργήθηκε. Με προσωρινή διαταγή, η οποία στη συνέχεια έλαβε μόνιμο χαρακτήρα, προστέθηκε ένα απρόσωπο στάδιο στην παράδοση – παραλαβή των εισπράξεων. Οι εισπράξεις θα τοποθετούνται σε φάκελο, ο οποίος θα ρίπτεται σε ειδικά χρηματοκιβώτια που έχουν την μορφή γραμματοκιβωτίου, διαθέτουν δηλαδή σχισμή.

"Με ό, τι και αν σημαίνει η ύπαρξη σχισμής σε ένα χρηματοκιβώτιο" σημειώνουν όσοι γνωρίζουν.  Όπως επισημαίνουν, ούτε κατά τη διαδικασία λήψης πιστοποίησης ISO της Αττικό Μετρό Εταιρείας Λειτουργίας (ΑΜΕΛ), δεν υπήρξε τροποποίηση της διαδικασίας ώστε να διασφαλιστεί η ασφαλής παράδοση των εισπράξεων μετά το κλείσιμο του ταμείου.
Το σύστημα αυτό συνεχίστηκε να εφαρμόζεται μέχρι το 2016 οπότε αποκαλύφθηκε η ύπαρξη κυκλώματος, οδηγώντας, εν τέλει, τρεις υπαλλήλους του μετρό στην πόρτα εξόδου.
Σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η, επί μακρόν, απουσία θεσμοθετημένων διαδικασιών για το "πώς” της συλλογής των εισπράξεων - δεδομένου ότι εφαρμοζόταν μια προσωρινή που έγινε ατύπως μόνιμη διαδικασία- θα μπορούσε να αποτελέσει την υπερασπιστική γραμμή των κατηγορούμενων ενώπιον του εισαγγελέα.
Την ίδια στιγμή, αξιοσημείωτο, όπως πληροφορείται το Capital.gr, είναι το γεγονός ότι παραγγελίες εισιτηρίων από τον ΟΑΣΑ έχουν πραγματοποιηθεί από "εξωτικά” μέρη, όπως η Λιθουανία ή η Άπω Ανατολή, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα για το πώς έχει λάβει χώρα η παραλαβή τους (π.χ. έγινε στο εξωτερικό από στέλεχος του μετρό ή στην Ελλάδα όπου διαπιστώνονται "κατόπιν εορτής” ενδεχόμενα προβλήματα;).

Σήμερα, αρκετούς μήνες ύστερα από την αποκάλυψη του σκανδάλου, το ερώτημα, που αναζητά απάντηση, είναι εάν το σύστημα παράδοσης - παραλαβής εισιτηρίων έχει ενισχυθεί με περισσότερες δικλείδες ασφαλείας…