ΤΟ "ΠΑΙΧΝΙΔΙ" ΜΕΤΑΞΥ ΔΝΤ ΚΑΙ ESM ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

02.01.2017

Το 2017 αναμφίβολα είναι η κρίσιμη χρονιά για το ελληνικό πρόγραμμα, καθώς κανείς δεν γνωρίζει αν, τόσο οι εγχώριες πολιτικές και οικονομικές αντοχές όσο και οι ευρωπαϊκές (αλλαγές στο πολιτικό τοπίο λόγω εκλογών) θα επιτρέψουν την ομαλή ολοκλήρωσή του κατά πως έχει σχεδιασθεί με το τρίτο μνημόνιο.

Εκείνο όμως που είναι βέβαιο και αποδεικνύεται από τα όσα – σιωπηρά - γίνονται σχεδόν καθημερινά και βήμα το βήμα είναι πως η Ευρωζώνη αποκτά με αφορμή (και πεδίο δοκιμών) το ελληνικό πρόγραμμα, το δικό της "ΔΝΤ”.

Τα "σημάδια” σε εξέλιξη είναι τουλάχιστον δύο και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το πως θα τρέξει η διαπραγμάτευση μέσα στον Ιανουάριο:

- Ο ESM όπως είχε αποκαλύψει το Capital.gr και η εφημερίδα "Κεφάλαιο” το περασμένο φθινόπωρο, με βάση την υιοθέτηση του αποκαλούμενου "βραχυπρόθεσμου” πακέτου παρέμβασης για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, μεταλλάσσεται σε κάτι άλλο κατά τις (δηλωμένες) επιθυμίες του κ. Σόιμπλε.

Η μετάλλαξη του ESM

Από ένα απλό Ταμείο μεταφοράς πόρων εντός της Ευρωζώνης μεταλλάσσεται σε ενα Ταμείο εναλλακτικό του ΔΝΤ, με αρμοδιότητα (αλλά και ικανότητα) επενδυτική και διαχειριστική στις διεθνείς αγορές, ενώ ταυτόχρονα αποκτά μέσω του Συμβουλίου του (που αποτελείται από τους εκπροσώπους της Ευρωζώνης) δραστηριότητα ελέγχου των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας "αντικαθιστώντας” σιωπηρά αλλά σταθερά την Κομισιόν σε πολλές από τις αρμοδιότητές της.

Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ από την ίδρυση του Ταμείου του οποίου ήταν υπέρμαχος παρά τις τότε αντιρρήσεις της Μέρκελ, είχε δηλώσει οτι η Ευρωζώνη χρειάζεται το δικό της "ΔΝΤ” και αυτό πρέπει να οικοδομηθεί βήμα το βήμα σε όλα τα επίπεδα. Το χρηματοδοτικό επενδυτικό έχει ήδη αρχίσει να υλοποιείται και τώρα μέσα στον Ιανουάριο αρχίζει μία μεγάλης έκτασης σύνθετη επενδυτική παρέμβαση με την "μετατροπή” ενός μέρους του δανείου προς την Ελλάδα, ύψους 47 δισ. ευρώ σε σταθερά επιτόκια από μεταβλητά. Η αντίδραση των αγορών μέλει να δείξει το κατά πόσο ...δέχονται αυτή την μετατροπή του ESM. Και αυτό θα είναι μία εξαιρετικά κρίσιμη διαπίστωση για το ευρώ πέραν των συνεπειών που αυτό θα έχει για το τελικό επίπεδο επιτοκίων του ελληνικού χρέους.

- Το δεύτερο σκέλος – που και αυτό θα το δούμε να εξελίσσεται μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2017 κυρίως όμως τον Ιανουάριο – είναι καθαρά "πολιτικό”. Η παρουσία του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα όπως είναι γνωστό συνδέεται με το δίλημμα είτε μείωσης πρωτογενών πλεονασμάτων και μεγαλύτερης ελάφρυνση του χρέους είτε με υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και αυξημένες περικοπές σε συντάξεις και επέκταση της φορολογικής βάσης.

Η κυβέρνηση έχει δεχθεί να "υποσχεθεί” επέκταση του "κόφτη” για μετά το 2018 αλλά όχι να θεσμοθετήσει και τα συγκεκριμένα μέτρα με τα οποία αυτός θα λειτουργήσει.

Μπαίνει στο παιχνίδι ο ESM

Εδώ ...μπαίνει στο παιχνίδι ο ESM και προτείνει, ενώ θα τρέχει η κατα 20% ελάφρυνση του χρέους με τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, να αναλάβει την ευθύνη της εγγύησης των όσων θέλει το ΔΝΤ, "αρκεί η ελληνική κυβέρνηση να δεχθεί να δεσμευθεί με ένα μέρος από το πακέτο μέτρων που απαιτεί ως προϋπόθεση το ΔΝΤ...”.

Ποιό; Το σκέλος της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης δηλαδή την περαιτέρω μείωση του αφορολόγητου...

Αν ο ESM πετύχει και αυτή την συμφωνία θα έχει – κατά τον κ. Σόιμπλε – κάνει άλλο ένα καθοριστικό βήμα στην μετάλλαξή του σε ευρωπαϊκό "ΔΝΤ”. Όπως αποκάλυψε την Παρασκευή το "Κεφάλαιο” και έχει αναδημοσιεύσει το capital.gr, στο ελληνικό ΥΠΟΙΚ ήδη αντιμετωπίζεται ενα τέτοιο "ενδεχόμενο” και μάλιστα γίνονται όλοι οι σχετικοί υπολογισμοί για το πως αυτό θα μπορούσε να υλοποιηθεί εάν και εφ' όσον τρέξει μία τέτοια συμφωνία.

Σε ενα τέτοιο πλαίσιο ο "ρεαλισμός” του σχεδίου Σόιμπλε για να αποκτήσει η Ευρωζώνη το δικό της Ταμείο (και ταυτόχρονα δημοσιονομικό χωροφύλακα) που θα το αποδέχονται οι αγορές, καθώς θα αποτελεί την πλατφόρμα στήριξης του ευρώ έξω από τα όρια που μπορεί να κινηθεί η ΕΚΤ, θα έχει κάνει άλλο ένα καθοριστικό βήμα προς τις μεγάλες θεσμικές αλλαγές.

Αλλαγές για τις οποίες μόλις πριν από λίγες ημέρες μίλησε σε συνέντευξή του στην ZEIT ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ.

Όλα αυτά βέβαια δοκιμάζονται στο "εργαστήριο” της υπόθεσης του ελληνικού χρέους με μεθοδικότητα και σε απολύτως πραγματικές συνθήκες.

ΔΝΤ